Biznes Rivoj tadbirkorlik, ishlab chiqarish, shaxsiy rivojlanish, marketing va reklama sohalari bo’yicha bilimingizni oshirish va rivojlanish uchun eng sifatli bilim manbaasidir

"Men uchun hayotdagi eng qimmat manba — bu vaqt va har qanday narxga ham uni qaytarib ololmaysiz"

«Мен учун ҳаётдаги энг қиммат манба — бу вақт ва ҳар қандай нархга ҳам уни қайтариб ололмайсиз»

Steyk-xaus — bu goʻsht va baliq boʻlaklarini tayyorlashga ixtisoslashgan ovqatlanish korxonasi (restoran, pab yoki kafe).

Steyk — bu mexanik ishlov berilmagan, ziravorlar sepilgan va goʻshtni kerakli darajada qovurish darajasiga qarab har xil rejimda pishirilgan butun goʻsht boʻlagi: Rare, Medium Rare, Medium, Medium Well, Well Done.

Restoran biznesi sohasi jadal rivojlanmoqda va tadbirkorlar ovqatlanish korxonalarini ochish uchun yangi qiziqarli formatlarni qidirmoqdalar. Steyk-xaus bizga AQSHdan kirib keldi, u yerda ular mashhurlikka erishdilar, lekin bizning mamlakatimizda ham ular umumiy ovqatlanish bozorida oʻz mavqeini egallashgan. Steyk-xaus — bu kuchli ichki dizayn, mazali va oʻzgacha uslubda pishirilgan goʻsht, turli ichimliklar va muassasa ichidagi yoqimli muhit.

Ushbu maqolada biz qanday qilib Steyk-xaus ochish va undan pul ishlashni boshlashni tushuntiramiz.

**Bino va joy tanlash**

Yaxshi joylashuv  korxonangizni ommalashtirishda muhim rol oʻynaydi, shuning uchun bir nechta parametrlarga javob beradigan binolarni tanlashga arziydi.

• Odamlarning yuqori oʻtkazuvchanligi;

• Tashrif buyurishning qulayligi ham shaxsiy, ham jamoat transportida;

• Yaqin atrofda toʻgʻridan-toʻgʻri raqobatchilarning yoʻqligi;

• Maqsadli auditoriyaning mavjudligi: yoshlar, ofis xodimlari, shahringizdagi yangi turar joylar;

• Aloqa mavjudligi: elektr, suv, ventilyatsiya, isitish;

• Steyk-xausga koʻrsatgich bilan koʻchaning old tomonidagi belgilarni osib qoʻyish imkoniyati.

• Bu yerda siz narx/sifat murosasini qidirishingiz kerak boʻladi. Albatta, markazda xonani ijaraga olish mumkin, lekin siz ijaraga bera olasizmi va biznesingiz daromad keltiradimi — bu boshqa savollar haqida oʻylab koʻring. Gavjum koʻchalarda binolarni ijaraga olishi va xaridorlarni reklama bilan jalb qilishi maʼqul, bu haqida quyida fikr yuritamiz.

Binolarni topgandan soʻng, siz uni taʼmirlashingiz va qulay ichki muhit yaratishingiz kerak boʻladi. Taʼmirlash ishlarini boshlashdan oldin, SES va yongʻin xizmatining barcha talablarini oʻrganing hamda ularni loyihangizda hisobga oling. Agar bu bajarilmasa, siz pul va vaqtni yoʻqotasiz, chunki har qanday holatda ham uni qayta bajarishga toʻgʻri keladi.

Ichki dizayn odatda yogʻoch, teri va xonaning minimalist bezaklari kombinatsiyasi bilan amalga oshiriladi. Turli xil steyklarning dizayn variantlarini koʻrib chiqishingiz va oʻzingiz yaratishingiz mumkin.

**Steyk-xaus menyusi**

Odatda menyu sizning korxonangiz oshpazi bilan birgalikda tayyorlanadi.

U nimani oʻz ichiga oladi?

• Goʻsht steyklari. Amerika retseptlari:ribay, sirloyn, tibon, klub steyk, porterxaus va boshqalar; 

• Yevropa retsepti: filetto mignon, rom steyk, tornedos va shatobrian;

• Baliq steyklari;

• Burger va sendvichlar;

• Baliqli taomlar va dengiz mahsulotlari;

• Salatlar;

• Tovuq goʻshtli taomlar, shoʻrva;

• Karpachcho, bekon va kolbasa, kartoshka, souslar.

**Ichimlik menyusi**

Goʻsht tez buziladigan mahsulot boʻlib, uni tayyorlash qobiliyatini talab qiladi. Taomni pishirish texnologiyasidan ozgina chetga chiqish ham uni buzishi mumkin va bifshteksxonangizning obroʻsi bunga bogʻliq. Goʻsht 380 ° S haroratda pishiriladi. Bu goʻshtning barcha foydali xususiyatlarini saqlab qolish va mazali qobiq hosil qilish imkonini beradigan harorat. Masalan, qovurgʻali bifshteks 5-10 daqiqa davomida pishirilishi kerak, mol goʻshti uchun esa bir necha daqiqa yetarli boʻladi.

**Uskunalar**

Steyk-xaus formatida biznesni boshlashda siz bir necha guruhga boʻlingan barcha kerakli uskunalarni sotib olishingiz kerak boʻladi.

• Mebel: stol-stullar, shkaf, palto osgichlari va boshqalar;

• Oshxona va idish yuvish uskunalari;

• Idishlar: plastinka, kostryulkalar, saqlash idishlari, yogʻoch taxta, pichoq, vilkalar va boshqalar;

• Oshxona anjomlari: professional panjara, muzlatgich uskunalari, pech va plita, choynak, qahva qaynatgich, sovutish uskunalari;

• Xodimlar uchun ish kiyimlari. Baʼzi uskunalarni ishlatilgan holatda topish mumkin, lekin biz yangi professional panjara olishni tavsiya qilamiz.

**Xomashyo yetkazib beruvchilar**

Mamlakatimizda goʻsht mahsulotlari bilan barqaror taʼminlovchilarni topish oson emas. Siz mahsulot sifatiga va yangiligiga amin boʻlishingiz kerak, chunki pishirilgan bifshtekslarning taʼm xususiyati keyinchalik korxonangiz obroʻsiga bogʻliq boʻladi. Bir nechta yetkazib beruvchilarni toping,  toʻgʻridan-toʻgʻri fermer xoʻjaliklaridan qidirishingiz mumkin.

Baʼzi tadbirkorlar chet elda (AQSH, Avstraliya, Yangi Zelandiya yoki Argentinadan) mol goʻshti sotib olishni afzal koʻrishadi, chunki mamlakatimizda bifshteks uchun sifatli goʻsht yoʻq.

Muzlatgichda yangi mol yoki qoʻy goʻshtining saqlash muddati 3-5 kun, muzlatilgani esa 6 — 12 oy. Qoida tariqasida, bifshteks yangi goʻshtdan tayyorlanadi, muzlatilgan idishlarni tayyorlash uchun ishlatiladi.

Siz sabzavotlarni vositachilar orqali yoki toʻgʻridan-toʻgʻri oziq-ovqat bozorlarida sotib olishingiz mumkin.

**Xodimlar**

Ovqatlanish korxonangiz uchun malakali kadrlarni tanlash juda muhim nuqta. Bifshtekslarni toʻgʻri pishirishni biladigan oshpazni topish oson emas. Tayyor mahsulotni xaridorga yetkazib berishdan oldin tajribasi bor odamlarni olib, ularning mahoratini sinab koʻring. Bifshteks tayyorlash sanʼati boʻlgan oshpazlarni topishga harakat qiling va ular doimo yangi retseptlar, shu jumladan maxsus souslar ishlab chiqishga tayyor.

Bundan tashqari, ofitsiant va barmen kerak boʻladi. Tashkilotning buxgalteriya hisobi va xavfsizligini tashqi manbalarga topshirish mumkin.

**Reklama**

Reklama bozorining hozirgi tendensiyalarini hisobga olgan holda, korxonangizni reklama qilishning bir necha yoʻnalishlari mavjud:
Koʻzga koʻrinadigan belgi;

Internetda reklama: veb-sayt + kontekstli reklama va ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalar;

Aksiyalar, chegirmalar, bonuslar;

Bolalar menyusi bilan tanishish;

Asl format, masalan, ochiq oshxona, agar mehmon oʻz bifshteksini qanday pishirishni yoki goʻshtni quritadigan xonaning taqdimotini koʻrsa. 

Odamlar bunday lahzalarni suratga olib, ijtimoiy tarmoqlarga joylashtiradilar, tashkilotingizni ommalashtiradilar.

Goʻshtning quruq turishi uchun undan qimmatbaho bifshtekslar tayyorlanadi, yaʼni optimal mikroiqlimni tashkil qilish uchun bir qator iqlim sharoitlari. Bunday xonalarda goʻsht osilgan yoki javonlarga taxlangan boʻlishi mumkin. Xonaning oʻzi yaxshi havo aylanishi va harorat 2-4˚S oraligʻida saqlanishi kerak. Bunday xonadagi namlik 85 foizdan past boʻlmaydi. Bu shakldagi goʻshtning saqlash muddati 28 kungacha. Bu davrda goʻsht oʻz vaznining 60 foizgacha yoʻqotadi va hajmi kamayadi, shu bilan birga u oʻzgacha taʼmi va yoqimli hidga ega boʻladi.

**Steyk-xaus ochish qanchaga tushadi?**

Yuqoridagilarning barchasini hisobga olgan holda, har bir alohida holatda biznes-rejaning hisob-kitoblari har xil boʻladi, degan xulosaga kelish mumkin, bu menyu, mintaqangizda ijara narxi, sotib olingan uskunalar darajasi va boshqalar.

Kichik Steyk-xaus ochish uchun sizga 30 000 dollarlik boshlangʻich kapital kerak boʻladi. Va toʻla huquqli restoran uchun 80,000 dollar va undan yuqori.

**Marj haqida nima deyish mumkin?**

Tayyor bifshtekslar uchun marjani hisoblash uni tayyorlash uchun komponentlarning narxiga qarab amalga oshiriladi. Pishirish narxi maʼlum bir taom uchun chakana narxning 30 — 35 foizi boʻlishi kerak. Ichimlik chegarasi: 20-30 foiz. Salatlar: 150 — 200 foiz. Biznesni qaytarish muddati 2-3 yil.

**Xulosa**

Steyk-xaus ochish — bu ovqatlanish joyida oʻz egasiga yuqori va barqaror daromad keltiradigan qiziqarli gʻoya. Muvaffaqiyatning uchta komponenti: yaxshi joy — tajribali oshpaz tomonidan tayyorlangan mazali bifshteks va yuqori xizmat. Va, albatta, yegulik uchun mos narxlar.


Стейк-хаус — бу гўшт ва балиқ бўлакларини тайёрлашга ихтисослашган овқатланиш корхонаси (ресторан, паб ёки кафе).

Стейк — бу механик ишлов берилмаган, зираворлар сепилган ва гўштни керакли даражада қовуриш даражасига қараб ҳар хил режимда пиширилган бутун гўшт бўлаги: Rare, Medium Rare, Medium, Medium Well, Well Done.

Ресторан бизнеси соҳаси жадал ривожланмоқда ва тадбиркорлар овқатланиш корхоналарини очиш учун янги қизиқарли форматларни қидирмоқдалар. Стейк-хаус бизга АҚШдан кириб келди, у ерда улар машҳурликка эришдилар, лекин бизнинг мамлакатимизда ҳам улар умумий овқатланиш бозорида ўз мавқеини эгаллашган. Стейк-хаус — бу кучли ички дизайн, мазали ва ўзгача услубда пиширилган гўшт, турли ичимликлар ва муассаса ичидаги ёқимли муҳит.

Ушбу мақолада биз қандай қилиб Стейк-хаус очиш ва ундан пул ишлашни бошлашни тушунтирамиз.

**Бино ва жой танлаш**

Яхши жойлашув  корхонангизни оммалаштиришда муҳим роль ўйнайди, шунинг учун бир нечта параметрларга жавоб берадиган биноларни танлашга арзийди.

• Одамларнинг юқори ўтказувчанлиги;

• Ташриф буюришнинг қулайлиги ҳам шахсий, ҳам жамоат транспортида;

• Яқин атрофда тўғридан-тўғри рақобатчиларнинг йўқлиги;

• Мақсадли аудиториянинг мавжудлиги: ёшлар, офис ходимлари, шаҳрингиздаги янги турар жойлар;

• Алоқа мавжудлиги: электр, сув, вентиляция, иситиш;

• Стейк-хаусга кўрсатгич билан кўчанинг олд томонидаги белгиларни осиб қўйиш имконияти.

• Бу ерда сиз нарх/сифат муросасини қидиришингиз керак бўлади. Албатта, марказда хонани ижарага олиш мумкин, лекин сиз ижарага бера оласизми ва бизнесингиз даромад келтирадими — бу бошқа саволлар ҳақида ўйлаб кўринг. Гавжум кўчаларда биноларни ижарага олиши ва харидорларни реклама билан жалб қилиши маъқул, бу ҳақида қуйида фикр юритамиз.

Биноларни топгандан сўнг, сиз уни таъмирлашингиз ва қулай ички муҳит яратишингиз керак бўлади. Таъмирлаш ишларини бошлашдан олдин, СЭС ва ёнғин хизматининг барча талабларини ўрганинг ҳамда уларни лойиҳангизда ҳисобга олинг. Агар бу бажарилмаса, сиз пул ва вақтни йўқотасиз, чунки ҳар қандай ҳолатда ҳам уни қайта бажаришга тўғри келади.

Ички дизайн одатда ёғоч, тери ва хонанинг минималист безаклари комбинацияси билан амалга оширилади. Турли хил стейкларнинг дизайн вариантларини кўриб чиқишингиз ва ўзингиз яратишингиз мумкин.

**Стейк-хаус менюси**

Одатда меню сизнинг корхонангиз ошпази билан биргаликда тайёрланади.

У нимани ўз ичига олади?

• Гўшт стейклари. Америка рецептлари:рибай, сирлойн, тибон, клуб стейк, портерхаус ва бошқалар; 

• Европа рецепти: филетто мигнон, ром стейк, торнедос ва шатобриан;

• Балиқ стейклари;

• Бургер ва сэндвичлар;

• Балиқли таомлар ва денгиз маҳсулотлари;

• Салатлар;

• Товуқ гўштли таомлар, шўрва;

• Карпаччо, бекон ва колбаса, картошка, соуслар.

**Ичимлик менюси**

Гўшт тез бузиладиган маҳсулот бўлиб, уни тайёрлаш қобилиятини талаб қилади. Таомни пишириш технологиясидан озгина четга чиқиш ҳам уни бузиши мумкин ва бифштексхонангизнинг обрўси бунга боғлиқ. Гўшт 380 ° С ҳароратда пиширилади. Бу гўштнинг барча фойдали хусусиятларини сақлаб қолиш ва мазали қобиқ ҳосил қилиш имконини берадиган ҳарорат. Масалан, қовурғали бифштекс 5-10 дақиқа давомида пиширилиши керак, мол гўшти учун эса бир неча дақиқа етарли бўлади.

**Ускуналар**

Стейк-хаус форматида бизнесни бошлашда сиз бир неча гуруҳга бўлинган барча керакли ускуналарни сотиб олишингиз керак бўлади.

• Мебель: стол-стуллар, шкаф, пальто осгичлари ва бошқалар;

• Ошхона ва идиш ювиш ускуналари;

• Идишлар: пластинка, кострюлкалар, сақлаш идишлари, ёғоч тахта, пичоқ, вилкалар ва бошқалар;

• Ошхона анжомлари: профессионал панжара, музлатгич ускуналари, печь ва плита, чойнак, қаҳва қайнатгич, совутиш ускуналари;

• Ходимлар учун иш кийимлари. Баъзи ускуналарни ишлатилган ҳолатда топиш мумкин, лекин биз янги профессионал панжара олишни тавсия қиламиз.

**Хомашё етказиб берувчилар**

Мамлакатимизда гўшт маҳсулотлари билан барқарор таъминловчиларни топиш осон эмас. Сиз маҳсулот сифатига ва янгилигига амин бўлишингиз керак, чунки пиширилган бифштексларнинг таъм хусусияти кейинчалик корхонангиз обрўсига боғлиқ бўлади. Бир нечта етказиб берувчиларни топинг,  тўғридан-тўғри фермер хўжаликларидан қидиришингиз мумкин.

Баъзи тадбиркорлар чет элда (АҚШ, Австралия, Янги Зеландия ёки Аргентинадан) мол гўшти сотиб олишни афзал кўришади, чунки мамлакатимизда бифштекс учун сифатли гўшт йўқ.

Музлатгичда янги мол ёки қўй гўштининг сақлаш муддати 3-5 кун, музлатилгани эса 6 — 12 ой. Қоида тариқасида, бифштекс янги гўштдан тайёрланади, музлатилган идишларни тайёрлаш учун ишлатилади.

Сиз сабзавотларни воситачилар орқали ёки тўғридан-тўғри озиқ-овқат бозорларида сотиб олишингиз мумкин.

**Ходимлар**

Овқатланиш корхонангиз учун малакали кадрларни танлаш жуда муҳим нуқта. Бифштексларни тўғри пиширишни биладиган ошпазни топиш осон эмас. Тайёр маҳсулотни харидорга етказиб беришдан олдин тажрибаси бор одамларни олиб, уларнинг маҳоратини синаб кўринг. Бифштекс тайёрлаш санъати бўлган ошпазларни топишга ҳаракат қилинг ва улар доимо янги рецептлар, шу жумладан махсус соуслар ишлаб чиқишга тайёр.

Бундан ташқари, официант ва бармен керак бўлади. Ташкилотнинг бухгалтерия ҳисоби ва хавфсизлигини ташқи манбаларга топшириш мумкин.

**Реклама**

Реклама бозорининг ҳозирги тенденцияларини ҳисобга олган ҳолда, корхонангизни реклама қилишнинг бир неча йўналишлари мавжуд:

Кўзга кўринадиган белги;

Интернетда реклама: веб-сайт + контекстли реклама ва ижтимоий тармоқлардаги саҳифалар;

Акциялар, чегирмалар, бонуслар;

Болалар менюси билан танишиш;

Асл формат, масалан, очиқ ошхона, агар меҳмон ўз бифштексини қандай пиширишни ёки гўштни қуритадиган хонанинг тақдимотини кўрса. Одамлар бундай лаҳзаларни суратга олиб, ижтимоий тармоқларга жойлаштирадилар, ташкилотингизни оммалаштирадилар.

Гўштнинг қуруқ туриши учун ундан қимматбаҳо бифштекслар тайёрланади, яъни оптимал микроиқлимни ташкил қилиш учун бир қатор иқлим шароитлари. Бундай хоналарда гўшт осилган ёки жавонларга тахланган бўлиши мумкин. Хонанинг ўзи яхши ҳаво айланиши ва ҳарорат 2-4˚С оралиғида сақланиши керак. Бундай хонадаги намлик 85 фоиздан паст бўлмайди. Бу шаклдаги гўштнинг сақлаш муддати 28 кунгача. Бу даврда гўшт ўз вазнининг 60 фоизгача йўқотади ва ҳажми камаяди, шу билан бирга у ўзгача таъми ва ёқимли ҳидга эга бўлади.

**Стейк-хаус очиш қанчага тушади?**

Юқоридагиларнинг барчасини ҳисобга олган ҳолда, ҳар бир алоҳида ҳолатда бизнес-режанинг ҳисоб-китоблари ҳар хил бўлади, деган хулосага келиш мумкин, бу меню, минтақангизда ижара нархи, сотиб олинган ускуналар даражаси ва бошқалар.

Кичик Стейк-хаус очиш учун сизга 30 000 долларлик бошланғич капитал керак бўлади. Ва тўла ҳуқуқли ресторан учун 80,000 доллар ва ундан юқори.

**Марж ҳақида нима дейиш мумкин?**

Тайёр бифштекслар учун маржани ҳисоблаш уни тайёрлаш учун компонентларнинг нархига қараб амалга оширилади. Пишириш нархи маълум бир таом учун чакана нархнинг 30 — 35 фоизи бўлиши керак. Ичимлик чегараси: 20-30 фоиз. Салатлар: 150 — 200 фоиз. Бизнесни қайтариш муддати 2-3 йил.

**Хулоса**

Стейк-хаус очиш — бу овқатланиш жойида ўз эгасига юқори ва барқарор даромад келтирадиган қизиқарли ғоя. Муваффақиятнинг учта компоненти: яхши жой — тажрибали ошпаз томонидан тайёрланган мазали бифштекс ва юқори хизмат. Ва, албатта, егулик учун мос нархлар.


Steyk-xaus — bu goʻsht va baliq boʻlaklarini tayyorlashga ixtisoslashgan ovqatlanish korxonasi (restoran, pab yoki kafe).

Стейк-хаус — бу гўшт ва балиқ бўлакларини тайёрлашга ихтисослашган овқатланиш корхонаси (ресторан, паб ёки кафе).



medium_goya.jpg

small_goya.jpg

thumbnail_goya.jpg

goya.jpg

Biznes gʻoya: Steyk-xausni noldan qanday ochish kerak?

Бизнес ғоя: Стейк-хаусни нолдан қандай очиш керак?

Biznes G'oya

Бизнес Ғоя

Shaxsiy rivojlanish

Шахсий ривожланиш

Fransuaza Bettankurning ota-onasi, keyinchalik eslamaslikni afzal ko'rgan sharoitda uchrashishdi. 1930-1940 yillarda L'Oréal asoschisi Ejen Shyulle fashistik tarafdorlari bo'lgan CSAR (Comité Secret d'Action Révolutionnaire) tashkilotini qo'llab-quvvatladi, uning a'zolari uning kompaniyasi Parijdagi ofisida yig'ilishdi. Ular orasida yosh katolik André Bettankur bor edi, u La Terre Française gazetasiga antisemitizm maqolalar yozgan. Ittifoqchilar Normandiyaga qo'nganidan so'ng, Bettankur o'z qarashlarini o'zgartirdi va rasmiy tarjimai holiga ko'ra, qarshilik kuchlariga qo'shildi. 1950 yilda u Ejen Shyullening qizi Lilianaga uylandi va 1958 yilda Fransuaza tug'ilgan.

Keyingi o'n yilliklarda André Bettankur muvaffaqiyatli siyosiy karyerasini boshladi (u de Goll va Pompidu hukumatlarida vazir bo'lgan) va Liliana "Fransiyaning milliy boyligi" ga aylangan biznesni rivojlantirdi. Ularning o'tmishi 1984 yilda Fransuaza L'Oréal xodimining o'g'li va Osvitsitda vafot etgan ravvinning nabirasi Jan-Per Mayersga uylanganida qayta yodga olingan. "Balki ota-onam meni o'zlari kabi katolik bilan turmush qurishni afzal ko'rishgan bo'lardi, lekin ular mening baxtli ekanligimdan allaqachon xursand bo'lishgan", dedi u intervyusida. To'ydan uch yil o'tgach, Jan-Per kompaniyaning direktorlar kengashiga qo'shildi va 1994 yilda u rais o'rinbosari bo'ldi. Fransuazaning o'zi direktorlar kengashiga faqat 1997 yilda qo'shilgan.

U kompaniyaning ishlarida unchalik faol qatnashmagan - onasidan farqli o'laroq, L'Oreal hayot masalasi bo'lgan (Liliana 15 yoshidan shampun idishlariga teglar yopishtirgan va 35 yoshida biznesni boshqarishni o'z zimmasiga olgan). Oila yana bir janjalga aralashmagunga qadar, Fransua yigirma yil soyada qoldi.

**Yoqimsiz vaziyatlar**

Bu 20 yil davomida Liliana do'sti, fotograf va sotsialist Fransua-Mari Banyega sovg'alar uchun katta mablag' sarfladi. Fransuaza aralashmadi, oilani xavf ostiga qo'yishni xohlamadi, lekin otasining vafotidan so'ng, vaziyatni nazorat qilish vaqti kelganini tushundi. O'sha paytga kelib, Banye Lilianadan 1,3 milliard dollarlik sovg'alar oldi, shu jumladan 262 million yevrolik sug'urta polisi va Pikasso, Matiss va Mondrian asarlari va L'Oreal bilan "san'at maslahatchisi" sifatida yiliga 700 ming yevrolik shartnoma.
 
2007 yilda Fransuaza Laniananing ishonchini suiiste'mol qilganini aytib, Banyeni sudga berdi. U bunga javoban qizini shaxsiy hayotiga aralashganlikda ayblab, merosdan mahrum qilish bilan tahdid qilgan. Biroq, o’sha yillarda politsiya Lilianadan xotini uchun ish topishni so'ragan o'sha paytdagi byudjet vaziri Erik Vertning audio ovozini eshitganlarida, shov-shuv ko’tarildi. Keyinchalik ma'lum bo'lishicha, Vert vazirlik idorasida bo'lganida, Liliana 30 million yevro miqdorida soliq imtiyozini olgan. Bu janjal hatto Fransiya lideri Nikola Sarkozini ham chetlab o’tmagan - Liliananing sobiq buxgalteri so’zlariga ko’ra, Vert prezidentlik kampaniyasi paytida o'z partiyasi Ittifoqining xazinachisi sifatida Bettankurdan naqd 150 ming yevro olgan. 2013 yilda Sarkoziga noqonuniy pul olish ayblovi qo'yilgan, biroq dalillar isbotlanmaganligi sababli ish to'xtatilgan. Fransuaza bu masalada siyosat uni qiziqtirmasligini ta'kidladi - u faqat onasini Banye ta'siridan qutqarmoqchi edi.

Shov-shuvli yozuvlar ommaga e'lon qilinganidan ko'p o'tmay, Liliana maslahatchilari NASDAQ raisi Bernard Maddofning piramida sxemasi bo'lgan Madoff Investment Securities’ga sarmoya kiritib, 22 million dollar yo'qotganini bildi (u 2009 yilda 150 yil qamoq jazosiga hukm qilingan edi). Keyin Fransuaza onasi bilan yarashishga muvaffaq bo'ldi. Ammo 2011 yilda u Liliana advokatlaridan birining maslahati bilan qimor kompaniyasiga sarmoya kiritganini bildi. Fransua sudga murojaat qilib, onasini boshqaruv huquqidan mahrum qilishni talab qildi. Liliana ishlarni mustaqil boshqarish huquqi uchun "yadroviy urushga tayyor" ekanligini aytdi.

U tezda urushda yutqazdi - sud Fransuazani Liliananing vasiyi etib tayinladi. Uning nabirasi Jan-Viktor Mayersga uning sog'lig'ini kuzatish ishonib topshirilgan. 2012 yilda esa u L'Oréal boshlig'i lavozimini egalladi. 2017 yilda Liliana Bettankur 94 yoshida vafot etdi.

**Xayriya va sarmoya**

Fransuaza Bettankur-Mayersning merosi L'Oréal konsernining 33% ni tashkil qiladi, uning kapitallashuvi 2017 yilda Forbes tomonidan 107,5 milliard dollarga baholangan. 2018 yilda Fransuaza va uning oilasi Forbes'ning eng boy odamlari reytingida 18-o'rinni egallagan. 42,2 milliard dollarga ega dunyo, shu bilan birga, ularning kompaniyasi o'n yildan ko'proq vaqt mobaynida eng yaxshi savdo o'sishini ko'rsatdi, buning natijasida 2019 yilga kelib Bettankur-Mayers o'z boyligini 7,1 milliard dollarga ko'paytirdi va reytingning 15-qatoriga o'tdi. Kelgusi yilga kelib ularning boyligi biroz kamayib ketdi - 48,9 milliard dollargacha, lekin Bettankur -Mayers 15-o'rinni saqlab qoldi. 2021 yilda Fransua Bettenkurt-Mayers va uning oilasi 73,6 milliard dollar bilan 12-o'rinni egalladi.

L'Oréal aksiyalari Bettankur-Mayers oilasiga tegishli Téthys xoldingi orqali boshqariladi. Fransuaza mazkur xoldingga raislik qiladi. 2010 yildan Fransuazaning eri Jan-Per Mayers bosh direktor lavozimida ish yuritadi.

2016 yilda o'z aktivlarini diversifikatsiya qilishni istab, er-xotin Téthys Invest sho'ba kompaniyasini - iqtisodiyotning turli sohalariga sarmoya kiritadigan jamg'arma tashkil etishini e'lon qilishdi. 
Jamg'armaning birinchi sarmoyalaridan biri 2017 yilda "Elsan" xususiy shifoxonalar guruhining ozchilik ulushini sotib olish edi (bitim miqdori oshkor qilinmagan). Bettankur-Mayers oilasi tarqatgan bayonotda bu sog'liqni saqlash, tibbiy tadqiqotlar va hayot haqidagi fanlarni qo'llab-quvvatlash rejasining bir qismi ekanligi aytilgan. Elsan yaqinda raqibi MediPole'ni sotib oldi va 2,28 milliard dollarlik guruhga aylandi.

2018 yilda Téthys Invest bitim tuzilgan paytda qiymati 1 milliard yevro bo'lgan Galileo Global Education xususiy ta'lim kompaniyasining 20 foiz aktsiyasini sotib oldi. Guruhga 30 ga yaqin ta'lim muassasalari, jumladan, Milan moda va dizayn maktabi Instituto Marangoni, London Regents universiteti, Parij biznes maktabi.

Bundan tashqari, Fransua Fondation Bettencourt Schueller prezidenti, eri vitse-prezident, kenja o'g'li Nikolas esa boshqaruvchi direktor. Jamg'arma dasturlari tibbiy, madaniy va gumanitar loyihalarni qo'llab-quvvatlashga qaratilgan. 

Fransuaza shaxsan ishtirok etadigan yana bir xayriya loyihasi - karlarga yordam berish. Bir marta xayriya kechki ovqatida u professor-otolog Bruno Frashening nutqini eshitdi va u karlik jamiyatdan qanday yashirilganiga hayron qoldi: eshitish qobiliyati zaif va eshitish qobiliyati cheklangan odamlar yolg'iz qolishadi, shu bilan birga ularning o'ziga xosligi boshqalarni g'azablantiradi. 2005 yilda Fransuaza Bettankurt-Mayers eshitish qobiliyati cheklanganlar uchun koxlear implantlarni (eshitish qobiliyatini beradigan qurilmalar) o'rnatadigan Ific tashkilotini qo'llab-quvvatlay boshladi. 

**Shu bilan birga, Fransuaza hayoti va karyerasiga bag’ishlangan ko’pgina kitoblar muallifi.**



Франсуаза Беттанкурнинг ота-онаси, кейинчалик эсламасликни афзал кўрган шароитда учрашишди. 1930-1940 йилларда L’Oréal асосчиси Эжен Шюлле фашистик тарафдорлари бўлган  CSAR (Comité Secret d'Action Révolutionnaire ташкилотини қўллаб-қувватлади, унинг аъзолари унинг компанияси Париждаги офисида йиғилишди. Улар орасида ёш католик Андре Беттанкур бор эди, у La Terre Française газетасига антисемитизм мақолалар ёзган. Иттифоқчилар Нормандияга қўнганидан сўнг, Беттанкур ўз қарашларини ўзгартирди ва расмий таржимаи ҳолига кўра, қаршилик кучларига қўшилди. 1950 йилда у Эжен Шюлленинг қизи Лилианага уйланди ва 1958 йилда Франсуаза туғилган. 
 
Кейинги ўн йилликларда Андре Беттанкур муваффақиятли сиёсий карерасини бошлади (у де Голл ва Помпиду ҳукуматларида вазир бўлган) ва Лилиана "Франциянинг миллий бойлиги" га айланган бизнесни ривожлантирди. Уларнинг ўтмиши 1984 йилда Франсуаза L’Oréal ходимининг ўғли ва Освицитда вафот этган раввиннинг набираси Жан-Пер Майерсга уйланганида қайта ёдга олинган. "Балки ота-онам мени ўзлари каби католик билан турмуш қуришни афзал кўришган бўларди, лекин улар менинг бахтли эканлигимдан аллақачон хурсанд бўлишган", деди у интервюсида. Тўйдан уч йил ўтгач, Жан-Пер компаниянинг директорлар кенгашига қўшилди ва 1994 йилда у раис ўринбосари бўлди. Франсуазанинг ўзи директорлар кенгашига фақат 1997 йилда қўшилган. 
 
У компаниянинг ишларида унчалик фаол қатнашмаган - онасидан фарқли ўлароқ, L’Oréal ҳаёт масаласи бўлган (Лилиана 15 ёшидан шампунь идишларига теглар ёпиштирган ва 35 ёшида бизнесни бошқаришни ўз зиммасига олган). Оила яна бир жанжалга аралашмагунга қадар, Франсуа йигирма йил сояда қолди. 
 
**Ёқимсиз вазиятлар**
 
Бу 20 йил давомида Лилиана дўсти, фотограф ва социалист Франсуа-Мари Баньега совғалар учун катта маблағ сарфлади. Франсуаза аралашмади, оилани хавф остига қўйишни хоҳламади, лекин отасининг вафотидан сўнг, вазиятни назорат қилиш вақти келганини тушунди. Ўша пайтга келиб, Банье Лилианадан 1,3 миллиард долларлик совғалар олди, шу жумладан 262 миллион евролик суғурта полиси ва Пикассо, Матисс ва Мондриан асарлари ва L’Oréal билан "санъат маслаҳатчиси" сифатида йилига 700 минг евролик шартнома. 
  
2007 йилда Франсуаза Ланиананинг ишончини суиистеъмол қилганини айтиб, Баньени судга берди. У бунга жавобан қизини шахсий ҳаётига аралашганликда айблаб, меросдан маҳрум қилиш билан таҳдид қилган. Бироқ, ўша йилларда полиция Лилианадан хотини учун иш топишни сўраган ўша пайтдаги бюджет вазири Эрик Вертнинг аудио овозини эшитганларида, шов-шув кўтарилди. Кейинчалик маълум бўлишича, Верт вазирлик идорасида бўлганида, Лилиана 30 миллион евро миқдорида солиқ имтиёзини олган. Бу жанжал ҳатто Франция лидери Никола Саркозини ҳам четлаб ўтмаган - Лилиананинг собиқ бухгалтери сўзларига кўра, Верт президентлик кампанияси пайтида ўз партияси Иттифоқининг хазиначиси сифатида Беттанкурдан нақд 150 минг евро олган. 2013 йилда Саркозига ноқонуний пул олиш айблови қўйилган, бироқ далиллар исботланмаганлиги сабабли иш тўхтатилган. Франсуаза бу масалада сиёсат уни қизиқтирмаслигини таъкидлади - у фақат онасини Банье таъсиридан қутқармоқчи эди. 
 
Шов-шувли ёзувлар оммага эълон қилинганидан кўп ўтмай, Лилиана маслаҳатчилари NASDAQ  раиси Бернард Маддофнинг пирамида схемаси бўлган Madoff Investment Securities’га сармоя киритиб, 22 миллион доллар йўқотганини билди (у 2009 йилда 150 йил қамоқ жазосига ҳукм қилинган эди). Кейин Франсуаза онаси билан ярашишга муваффақ бўлди. Аммо 2011 йилда у Лилиана адвокатларидан бирининг маслаҳати билан қимор компаниясига сармоя киритганини билди. Франсуа судга мурожаат қилиб, онасини бошқарув ҳуқуқидан маҳрум қилишни талаб қилди. Лилиана ишларни мустақил бошқариш ҳуқуқи учун "ядровий урушга тайёр" эканлигини айтди. 
 
У тезда урушда ютқазди - суд Франсуазани Лилиананинг васийи этиб тайинлади.
Унинг набираси Жан-Виктор Майерсга унинг соғлиғини кузатиш ишониб топширилган. 2012 йилда эса у L’Oréal бошлиғи лавозимини эгаллади. 2017 йилда Лилиана Беттанкур 94 ёшида вафот этди.

**Хайрия ва сармоя**
 
Франсуаза Беттанкур-Майерснинг мероси L’Oréal концернининг 33% ни ташкил қилади, унинг капиталлашуви2017 йилда Forbes томонидан 107,5 миллиард долларга баҳоланган. 2018 йилда Франсуаза ва унинг оиласи Forbes'нинг энг бой одамлари рейтингида 18-ўринни эгаллаган. 42,2 миллиард долларга эга дунё, шу билан бирга, уларнинг компанияси ўн йилдан кўпроқ вақт мобайнида энг яхши савдо ўсишини кўрсатди, бунинг натижасида 2019 йилга келиб Беттанкур-Майерс ўз бойлигини 7,1 миллиард долларга кўпайтирди ва рейтингнинг 15-қаторига ўтди. Келгуси йилга келиб уларнинг бойлиги бироз камайиб кетди - 48,9 миллиард долларгача, лекин Беттанкур-Майерс 15-ўринни сақлаб қолди. 2021 йилда Франсуа Беттенкурт-Майерс ва унинг оиласи 73,6 миллиард доллар билан 12-ўринни эгаллади.
 
L’Oréal акциялари Беттанкур-Майерс оиласига тегишли Téthys холдинги орқали бошқарилади. Франсуаза мазкур холдингга раислик қилади. 2010 йилдан Франсуазанинг эри Жан-Пер Майерс бош директор лавозимида иш юритади.
 
2016 йилда ўз активларини диверсификация қилишни истаб, эр-хотин Téthys Invest шўба компаниясини - иқтисодиётнинг турли соҳаларига сармоя киритадиган жамғарма ташкил этишини эълон қилишди.  
Жамғарманинг биринчи сармояларидан бири 2017 йилда «Elsan» хусусий шифохоналар гуруҳининг озчилик улушини сотиб олиш эди (битим миқдори ошкор қилинмаган). Беттанкур-Майерс оиласи тарқатган баёнотда бу соғлиқни сақлаш, тиббий тадқиқотлар ва ҳаёт ҳақидаги фанларни қўллаб-қувватлаш режасининг бир қисми эканлиги айтилган. Элсан яқинда рақиби Medi Pole’ни сотиб олди ва 2,28 миллиард долларлик гуруҳга айланди.
 
2018 йилда Téthys Инвест битим тузилган пайтда қиймати 1 миллиард евро бўлган Galileo Global Education хусусий таълим компаниясининг 20 фоиз акциясини сотиб олди. Гуруҳга 30 га яқин таълим муассасалари, жумладан, Милан мода ва дизайн мактаби  Instituto Marangoni, Лондон Риджентс университети, Париж бизнес мактаби.
 
Бундан ташқари, Франсуа Fondation Bettencourt Schueller президенти, эри вице-президент, кенжа ўғли Николас эса бошқарувчи директор. Жамғарма дастурлари тиббий, маданий ва гуманитар лойиҳаларни қўллаб-қувватлашга қаратилган. 
 
Франсуаза шахсан иштирок этадиган яна бир хайрия лойиҳаси - карларга ёрдам бериш. Бир марта хайрия кечки овқатида у профессор-отолог Бруно Фрашенинг нутқини эшитди ва у карлик жамиятдан қандай яширилганига ҳайрон қолди: эшитиш қобилияти заиф ва эшитиш қобилияти чекланган одамлар ёлғиз қолишади, шу билан бирга уларнинг ўзига хослиги бошқаларни ғазаблантиради. 2005 йилда Франсуаза Беттанкурт-Майерс эшитиш қобилияти чекланганлар учун кохлеар имплантларни (эшитиш қобилиятини берадиган қурилмалар) ўрнатадиган Ifis ташкилотини қўллаб-қувватлай бошлади.

**Шу билан бирга, Франсуаза ҳаёти ва карьерасига бағишланган кўпгина китоблар муаллифи.**
 



Fransuaza Bettankurning ota-onasi, keyinchalik eslamaslikni afzal ko'rgan sharoitda uchrashishdi. 1930-1940 yillarda L'Oréal asoschisi Ejen Shyulle fashistik tarafdorlari bo'lgan CSAR (Comité Secret d'Action Révolutionnaire) tashkilotini qo'llab-quvvatladi, uning a'zolari uning kompaniyasi Parijdagi ofisida yig'ilishdi.

Франсуаза Беттанкурнинг ота-онаси, кейинчалик эсламасликни афзал кўрган шароитда учрашишди. 1930-1940 йилларда L’Oréal асосчиси Эжен Шюлле фашистик тарафдорлари бўлган  CSAR (Comité Secret d'Action Révolutionnaire ташкилотини қўллаб-қувватлади, унинг аъзолари унинг компанияси Париждаги офисида йиғилишди.

medium_maqola1.jpg

small_maqola1.jpg

thumbnail_maqola1.jpg

maqola1.jpg

Ideal merosxo'r: qanday qilib Fransuaza Bettankur-Mayers oila kapitalini saqlab qolgan va ko'paytirgan

Идеал меросхўр: қандай қилиб Франсуаза Беттанкур-Майерс оила капиталини сақлаб қолган ва кўпайтирган

Maqolalar

Мақолалар

“UzAuto Motors” mijozlar tomonidan berilgan tyuning taklifini koʻrib chiqdi va 22-sentyabr kuni kompaniya rahbariyati bloger va avtomobil ishqibozlarini noodatiy dizayndagi Chevrolet Lacetti, Chevrolet Cobalt, Chevrolet Nexi va Chevrolet Spark modellari bilan tanishishga taklif qildi.

Oʻzgarishlar nafaqat kuzov rangiga, balki interyer dizayni, diska va logotiplarga ham taʼsir koʻrsatdi. Korpusdagi qarama-qarshi chiziqlar, avtomobil rangiga moslangan oʻrindiq dizayni, qoraytirilgan oyna — bu oʻzgarishlarning hammasi ham emas.

Aslini olib qaraganda Lacetti, Cobalt, Nexia va Spark avtomobil modellarining tyuning variant yaratildi.

Mavzuga befarq boʻlmagan 10 ga yaqin OAV vakillari va avtoblogerlar Asakadagi zavodga tashrif buyurish taklifiga javob berishdi.

Delegatsiya “UzAuto Motors” vakillari hamrohligida ertalab toʻrtta avtomobilda Toshkentdan Andijonga joʻnab ketdi. Xavfsizlik choralari boʻyicha koʻrsatma-filmni tomosha qilib, tushlikdan soʻng, “UzAuto Motors” mehmonlari uchun ishlab chiqarish liniyalari boʻylab ekskursiya oʻtkazildi.

Faol munozaradan soʻng bosh direktor mehmonlarga tashrif uchun minnatdorchilik bildirib, zavodda ishlab chiqarishning majburiy toʻxtab qolganligidan soʻng ommabop modellar qayta ishlab chiqarilishi tiklanganini eʼlon qildi.

Manba: spot.uz


"UzAuto Motors" мижозлар томонидан берилган тюнинг таклифини кўриб чиқди ва 22 сентябрь куни компания раҳбарияти блогер ва автомобиль ишқибозларини ноодатий дизайндаги Chevrolet Lacetti, Chevrolet Cobalt, Chevrolet Nexi ва Chevrolet Spark моделлари билан танишишга таклиф қилди.

Ўзгаришлар нафақат кузов рангига, балки интерьер дизайни, диска ва логотипларга ҳам таъсир кўрсатди. Корпусдаги қарама-қарши чизиқлар, автомобиль рангига мосланган ўриндиқ дизайни, қорайтирилган ойна — бу ўзгаришларнинг ҳаммаси ҳам эмас.

Аслини олиб қараганда Lacetti, Cobalt, Nexia ва Spark автомобиль моделларининг тюнинг вариант яратилди.

Мавзуга бефарқ бўлмаган 10 га яқин ОАВ вакиллари ва автоблогерлар Асакадаги заводга ташриф буюриш таклифига жавоб беришди.

Делегация "UzAuto Motors" вакиллари ҳамроҳлигида эрталаб тўртта автомобилда Тошкентдан Андижонга жўнаб кетди. Хавфсизлик чоралари бўйича кўрсатма-фильмни томоша қилиб, тушликдан сўнг, "UzAuto Motors" меҳмонлари учун ишлаб чиқариш линиялари бўйлаб экскурсия ўтказилди.

Фаол мунозарадан сўнг бош директор меҳмонларга ташриф учун миннатдорчилик билдириб, заводда ишлаб чиқаришнинг мажбурий тўхтаб қолганлигидан сўнг оммабоп моделлар қайта ишлаб чиқарилиши тикланганини эълон қилди.

Манба: spot.uz



“UzAuto Motors” mijozlar tomonidan berilgan tyuning taklifini koʻrib chiqdi va 22-sentyabr kuni kompaniya rahbariyati bloger va avtomobil ishqibozlarini noodatiy dizayndagi Chevrolet Lacetti, Chevrolet Cobalt, Chevrolet Nexi va Chevrolet Spark modellari bilan tanishishga taklif qildi.


"UzAuto Motors" мижозлар томонидан берилган тюнинг таклифини кўриб чиқди ва 22 сентябрь куни компания раҳбарияти блогер ва автомобиль ишқибозларини ноодатий дизайндаги Chevrolet Lacetti, Chevrolet Cobalt, Chevrolet Nexi ва Chevrolet Spark моделлари билан танишишга таклиф қилди.


medium_n7.jpg

small_n7.jpg

thumbnail_n7.jpg

n7.jpg

“UzAuto Motors” tyuning qilingan avtomobillarni taqdim etdi

"UzAuto Motors" тюнинг қилинган автомобилларни тақдим этди

Янгиликлар Янгиликлар Янгиликлар

Yangiliklar

Янгиликлар

Bot Adliya vazirligi tomonidan tashkil etilgan boʻlib, davlat rahbari hujjatlari yuzasidan fikrlarni fuqarolar tomonidan qabul qiladi.

Vazirlik axborot xizmati maʼlum qilishicha, Prezident hujjatlarining oʻz vaqtida, toʻliq va sifatli ijro etilishiga erishish, ularning ijro etilmayotganligi holati boʻyicha tezkor murojaat yoʻllash imkonini yaratish hamda vazirlikka berilgan vakolatlar doirasida choralar koʻrib borish maqsadida @ijronazorati_bot Telegram boti ishga tushirildi.

Prezident hujjatlari bajarilmayotganligi holatlariga befarq boʻlmang va oʻzingiz duch kelgan shunday holatlar boʻyicha ushbu bot orqali murojaat yoʻllang, deyiladi xabarda.

Manba: m.uz.sputniknews.ru


Бот Адлия вазирлиги томонидан ташкил этилган бўлиб, давлат раҳбари ҳужжатлари юзасидан фикрларни фуқаролар томонидан қабул қилади.

Вазирлик ахборот хизмати маълум қилишича, Президент ҳужжатларининг ўз вақтида, тўлиқ ва сифатли ижро этилишига эришиш, уларнинг ижро этилмаётганлиги ҳолати бўйича тезкор мурожаат йўллаш имконини яратиш ҳамда вазирликка берилган ваколатлар доирасида чоралар кўриб бориш мақсадида @ijronazorati_bot Telegram боти ишга туширилди.

Президент ҳужжатлари бажарилмаётганлиги ҳолатларига бефарқ бўлманг ва ўзингиз дуч келган шундай ҳолатлар бўйича ушбу бот орқали мурожаат йўлланг, дейилади хабарда.

Манба: m.uz.sputniknews.ru

Bot Adliya vazirligi tomonidan tashkil etilgan boʻlib, davlat rahbari hujjatlari yuzasidan fikrlarni fuqarolar tomonidan qabul qiladi.


Бот Адлия вазирлиги томонидан ташкил этилган бўлиб, давлат раҳбари ҳужжатлари юзасидан фикрларни фуқаролар томонидан қабул қилади.


medium_n6.jpg

small_n6.jpg

thumbnail_n6.jpg

n6.jpg

Prezident hujjatlarining ijrosini nazorat qiluvchi Telegram bot ishga tushirildi

Президент ҳужжатларининг ижросини назорат қилувчи Telegram бот ишга туширилди

Oʻzbekiston hukumati 2022-2024-yillar davomida amalga oshirish uchun umumiy qiymati 41,4 milliard dollar boʻlgan investitsion dastur ishlab chiqdi. Bu haqida Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi ishlab chiqqan yangi qonun loyihasida aytib oʻtilgan.

Yangi qonun, Oʻzbekiston tomonidan yaqin ikki yil ichida jalb qilinishi rejalashtirilayotgan investitsiyalar dasturidan iborat boʻlib, unga respublika boʻylab 230 ta yirik ishlab chiqarish obyektlari qurish va 50 mingta ish oʻrinlari yaratish dasturi kiritilgan.

Qonunda vazirliklar, viloyat hokimliklari, davlat korxonalari tomonidan ishlab chiqilgan investitsiyaviy loyihalarning roʻyxati, ularning kvartalma-kvartal bajarib borilish rejasi va vakolatli organlar tomonidan nazorat qilib borish mexanizmi kiritilgan.

Undan tashqari investitsion dastur boʻyicha amalga oshirilayotgan ishlar boʻyicha Prezidentga oyma-oy hisobot berib borishi belgilangan.

Maʼlumot uchun 2020-yilda Oʻzbekistonga kirib kelgan sof xorijiy investitsiyalar miqdori 1,7 milliard dollarni tashkil qilgan edi. 2019-yilda ushbu koʻrsatgich 2,3 milliard dollardan iborat boʻlgan.

Manba: m.uz.sputniknews.ru

Ўзбекистон ҳукумати 2022-2024 йиллар давомида амалга ошириш учун умумий қиймати 41,4 миллиард доллар бўлган инвестицион дастур ишлаб чиқди. Бу ҳақида Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги ишлаб чиққан янги қонун лойиҳасида айтиб ўтилган.

Янги қонун, Ўзбекистон томонидан яқин икки йил ичида жалб қилиниши режалаштирилаётган инвестициялар дастуридан иборат бўлиб, унга республика бўйлаб 230 та йирик ишлаб чиқариш объектлари қуриш ва 50 мингта иш ўринлари яратиш дастури киритилган.

Қонунда вазирликлар, вилоят ҳокимликлари, давлат корхоналари томонидан ишлаб чиқилган инвестициявий лойиҳаларнинг рўйхати, уларнинг кварталма-квартал бажариб борилиш режаси ва ваколатли органлар томонидан назорат қилиб бориш механизми киритилган.

Ундан ташқари инвестицион дастур бўйича амалга оширилаётган ишлар бўйича Президентга ойма-ой ҳисобот бериб бориши белгиланган.

Маълумот учун 2020 йилда Ўзбекистонга кириб келган соф хорижий инвестициялар миқдори 1,7 миллиард долларни ташкил қилган эди. 2019 йилда ушбу кўрсатгич 2,3 миллиард доллардан иборат бўлган.

Манба: m.uz.sputniknews.ru



Oʻzbekiston hukumati 2022-2024-yillar davomida amalga oshirish uchun umumiy qiymati 41,4 milliard dollar boʻlgan investitsion dastur ishlab chiqdi. Bu haqida Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi ishlab chiqqan yangi qonun loyihasida aytib oʻtilgan.



Ўзбекистон ҳукумати 2022-2024 йиллар давомида амалга ошириш учун умумий қиймати 41,4 миллиард доллар бўлган инвестицион дастур ишлаб чиқди. Бу ҳақида Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги ишлаб чиққан янги қонун лойиҳасида айтиб ўтилган.


medium_n5.jpg

small_n5.jpg

thumbnail_n5.jpg

n5.jpg

Oʻzbekiston 41,4 milliard dollar investitsiya jalb qilishni rejalashtirmoqda

Ўзбекистон  41,4 миллиард доллар инвестиция жалб қилишни режалаштирмоқда

Marketing yo`nalishi

Biznes loyihalarini samarali boshqarish

Samarali savdo sirlari

HR va xodimlar boshqaruvi yo`nalishi

Moliyaviy savodxonlik

Albert Eynshteyn trubkasiga tamaki yigʻish uchun koʻchada sigaret qoldiqlarini yigʻgan. 

Benjamin Franklin “havo hammomlari” deb nomlangan narsalarni yaxshi koʻrardi — bu jarayon davomida u shunchaki deraza oldida yalangʻoch oʻtirardi. Koʻpgina muvaffaqiyatli hikoyalar aql va gʻayrioddiy xatti-harakatlar oʻrtasida qiziqarli aloqaga ega. Ushbu elementlar haqiqatan ham oʻzaro bogʻliqmi? Ekssentrik tadbirkorlarning gʻayrioddiy sevimli mashgʻulotlari va ehtiroslari haqida hikoya.

**Mark Sukerberg**

“Tadbirkorlik nafaqat kompaniyalarni, balki oʻzgarishlarni yaratishni anglatadi.”

Mark Sukerberg doʻstlari bilan kollej yotoqxonasida Facebookʼni ochganida 20 yoshda edi. Hozirda u dunyodagi eng boy kishilardan biri va 71 milliard dollarlik kapitalga egalik qilmoqda.

Sukerberg ekssentrik xulq-atvori, gʻayrioddiy sevimli mashgʻulotlari va har kuni kiyadigan kulrang futbolka va jinsi shimlar bilan tanilgan. Uning soʻzlariga koʻra, bu unga mayda-chuyda narsalar bilan chalgʻimaslikka va kompaniyaning rivojlanishiga eʼtibor qaratishga yordam beradi.

Bir necha yil oldin Sukerberg oʻzining Facebookʼdagi sahifasida kelasi yil uchun faqat oʻzi soʻygan hayvon goʻshtini isteʼmol qilishini eʼlon qildi. 

“Men har doim oziq-ovqatlarimiz qayerdan kelishini tushunishimiz kerakligiga ishonganman”, deb xulosa qildi milliarder.

Sukerberg taʼkidlashicha, u koʻp vaqtini Facebookʼda ishlashga sarflaydi va shu sababli har yili yangi narsalarni sinab koʻrishga intiladi. Masalan, xitoy tilini oʻrganishni.

Qiziqarli fakt: Facebook logotipi koʻk rangga ega, chunki Sukerberg qizil-yashil ranglarni koʻrlikka moyilligi bor deb hisoblaydi. 

**Elon Mask**

“Men Marsda oʻlishni xohlardim. Ammo baxtsiz hodisa paytida emas.”

Elon Mask investor va muhandis, shuningdek “SpaceX” kompaniyasining bosh direktori va “Tesla Motors” asoschilaridan biri. U tez-tez ekssentrik narsalarni qiladigan eng mehnatkash tadbirkorlardan biri sifatida tanilgan.

Milliarder Jeyms Bond haqidagi hikoyalarga shunchalik berilib ketganki, u “Meni sevgan josus” filmidan Lotus Esprit avtomobilini 997 ming dollarga sotib olgan. Syujetga koʻra, mashina suv osti kemasiga aylantiriladi, ammo Mask olgan versiyada bunday qobiliyat yoʻq edi. “Men uni “Tesla”ning elektr quvvat agregati bilan yangilab, avtomobilni haqiqatdan oʻzgartirishga majbur qilaman”, dedi u.

Qiziqarli fakt: Temir odamni oʻynashdan oldin kichik Robert Dauni Toni Stark oʻzini qanday tutishi kerakligi haqidagi fikrlarini eshitish uchun Mask bilan uchrashuv tashkil qildi.

**Richard Brenson**

“Koʻngil ochish — bu muvaffaqiyatli korxonaning eng muhim va kam baholangan tarkibiy qismlaridan biridir. Agar siz koʻngilxushlik qilmasangiz, unda, ehtimol, oxirigacha va boshqasini sinab koʻrishga arziydi.”

400 dan ortiq kompaniyalardan iborat “Virgin Group” asoschisi Richard Charlz Niikolas Brenson oʻzining turmush tarzi bilan mashhur. Bir kuni u dunyo rekordini yangilash uchun Atlantika okeanidan havo balonida oʻtayotganda deyarli vafot etdi. Bu haqida tadbirkor oʻzining “Pastga qaramang” nomli hujjatli filmida aytib oʻtdi.

Brenson shuningdek, kaytsyorfingni yaxshi koʻradi.

Oʻzining “Virgin yoʻli: yetakchilik toʻgʻrisida hamma bilganlarim” kitobida  marketing harakatlari va jahon rekordlarini yangilashga intilishi uning biznes uslubining asosini tashkil etadi deb yozadi.

Qiziqarli fakt: Brenson Virjiniya orollarida orolga egalik qiladi.

**Yosiro Nakamatsu**

“Men Stiv Jobs va Leonardo Da Vinchi fazilatlarini birlashtiraman.”

Yaponiyalik sarmoyador Yosiro Nakamatsu patentdagi tarixga qaraganda koʻproq patentga ega. U oʻzining floppi-diski, hojatxonadagi oʻrindiq filtrini va hattoki oʻzini himoya qilish uchun parikni ixtiro qildi, bu uning 3557 ixtirosidan bir nechtasini nomlash uchun.

Nakamatsu soʻzlariga koʻra, u shoʻngʻish paytida eng yaxshi gʻoyalarini taklif qiladi va ularni maxsus suv oʻtkazmaydigan moslama yordamida yozib oladi. “Doktor NakaMas ixtirolari haqidagi afsona” kitobida tadbirkor kislorod yetishmasligi unga gʻoya beradi deb yozgan.

Qiziqarli fakt: har kecha Nakamatsu oʻzining 24 karatli oltindan yasalgan “Sokin xonasi” da dam olishni afzal koʻradi. U har doim “Oltin tasavvurga zararli boʻlgan radio toʻlqinlari va televizion signallarni toʻsib qoʻyadi”, — deydi:

**Stiv Jobs**

“Bu dunyoni oʻzgartira deb oʻylash uchun aqldan ozganlargina bu dunyoni haqiqatdan ham oʻzgartira oladi.”

Stiven Pol Jobs — 2011-yilda vafot etgan Apple kompaniyasining asoschisi va sobiq bosh direktori. 2014-yilda CNBC Jobsni soʻnggi 25 yil ichida eng nufuzli rahbarlardan biri deb topdi. U noutbuklarning kelajagini oʻzgartirdi va smartfon va musiqiy inqilobni boshladi.

Jobs daho edi, lekin u ham aqldan ozgan edi. Masalan, u stressni yoʻqotish uchun hojatxonada oyoqlarini hoʻllagan. Va bir muncha vaqt, u hatto choʻmilishni ham toʻxtatdi, chunki diyetada goʻsht yetishmasligi tanani yoqimsiz hiddan qutqarishiga amin edi.

Jobs talabchan va tezkor, chinakam mukammalparast edi. Agar u kichik xatoga yoʻl qoʻysa, darhol odamni ishdan boʻshatishi mumkin. Uning sobiq xodimlaridan biri Maykl Devi tan olishicha: “Agar u biror narsani yoqtirmasa va uning fikrini filtrlamasa, buni aniq aytardi”.

Qiziqarli fakt: Jobs shu qadar koʻp sabzi yeb qoʻyganki, bir vaqtning oʻzida uning terisi bir oz toʻq sariq rangga aylangan.

**Jeff Bezos**

“Sizning brendingiz — atrofingizda boʻlmaganingizda boshqalar siz haqingizda nima deyishidir.”

Amerikalik tadbirkor va Amazon asoschisi Jeff Bezos dunyodagi eng nufuzli bosh direktorlardan biri hisoblanadi. Bezos sayyoramizning eng boy odamlari roʻyxatida (ilgari Bill Geytsga tegishli boʻlgan) 132,2 milliard dollarlik boylik bilan va, albatta, u oʻzining gʻayrioddiy biznes usullarini qoʻllaydi.

Masalan, Amazon Bezos oʻzining barcha yozuvlarini oʻz xodimlari bilan birgalikda oʻqish orqali uchrashuvlarni boshlashni yoqtiradi. “Bu yangi boshlanuvchilar uchun gʻayrioddiy tajriba. Ular shunchaki indamay oʻtirishga va koʻplab rahbarlar bilan oʻqish zalini tashkil qilishga odatlanmaganlar”, — deydi tadbirkor.

Qiziqarli fakt: Bezos hech qachon yigʻilishlarni ertalab tayinlamaydi va “ikki pissa qoidasiga” sodiq qoladi. Unga koʻra, yigʻilishda barchani boqish uchun ikkita pissa yetarli boʻlishi kerak.

**Bill Geyts**

“Hayot adolatsiz, oʻrganing.”

Microsoft asoschisi Uilyam Genri Geyts III Jeff Bezos uning oʻrnini egallashidan oldin sayyoradagi eng boy odamlardan biri boʻlgan. Geyts har doim ongiga hujum qilishda yonida rangli qalamlarni olib yurar va oʻspirinlik chogʻida u “Dunyo kitobi” ensiklopediyasining har bir nashrini oʻqirdi.

Geyts har bir detalni nazorat qilishni yaxshi koʻradi va uning odatlari bu haqda soʻzlaydi. U ishchilarning qachon kelganini va ishdan ketganini kuzatib turishi uchun xodimlarining davlat raqamlarini yodlab olardi. Biroq, Microsoft kengayganidan soʻng, u bundan voz kechdi.

Qiziqarli fakt: Geyts noyob kitoblarni toʻplaydi va bir vaqtlar Leonardo da Vinchining inshosi boʻlgan qoʻlyozma uchun 30,8 million dollar sarflagan.

**Roman Abramovich**

Roman Abramovich — rossiyalik milliarder va xayriyachi. Uning tadbirkorlik mahorati armiyada boʻlganidayoq rivojlana boshladi. Abramovich yetkazib berish haydovchilari bilan shartnoma tuzdi: ular unga yonilgʻining bir qismini berishdi, keyin u boshqa haydovchilarga chegirma bilan sotdi.

Uning armiyadagi doʻstlaridan biri Nikolay Panteleimonov shunday deb eslaydi: “Tadbirkorlik toʻgʻrisida gap ketganda, u hamma uchun bosh va yelka edi. U havodan pul ishlab topishi mumkin edi.”

Milliarderning sportga ishtiyoqi baland, shuning uchun 2003-yilda u “Chelsi” futbol klubini sotib oldi va qarzlarini toʻlashga yordam berdi.

Qiziqarli fakt: Abramovich dunyodagi ikkinchi eng katta yaxtaga ega, u oʻzining raketaga qarshi mudofaa tizimiga ega.

**Genri Ford**

“Ford Motor Company” asoschisi Genri Ford birinchi arzon avtomobilni ishlab chiqardi. U vaqt va pulni kamaytirib, avtoulovlarning ommaviy ishlab chiqarilishini kengaytirishni xohladi. Ushbu qarash Qoʻshma Shtatlarda oʻrta sinfni shakllantirishga yordam berdi.

Ford oʻzining ekssentrikligi bilan mashhur boʻlgan barcha zamonlarning eng nufuzli odamlaridan biridir. Va uning eng yashirin fazilatlaridan biri, ehtimol uning antisemit ekanligidadir.

Hammasi Ford mahalliy “Dearborn Independent” gazetasini sotib olganidan boshlandi. 1918-yilda u oʻz gʻoyalarini nashr etishni boshladi. U oʻzining yahudiylarning fitna nazariyasini va yahudiylar dunyodagi barcha yovuzliklarning manbai ekanligini taʼkidladi. Keyinchalik Ford oʻzining eslatmalarini Xalqaro yahudiylarning toʻrt jildiga toʻpladi. U 16 tilga tarjima qilingan.

Qiziqarli fakt: Ford Sadberi, Massachusets va Michigan shtatidagi Grinfild Villij (Greenfield Village) kabi shaharlarni AQSHning dastlabki tarixi uchun sayohat markazlariga aylantirish umidida tarixiy binolarni yigʻdi.

**Larri Ellison**

“Agar siz yangilik qilsangiz, hamma sizni aqldan ozgan deb oʻylashiga tayyor boʻlishingiz kerak.”

“Forbes” maʼlumotlariga koʻra, “Oracle Corporation” kompaniyasining asoschisi va bosh direktori Larri Ellison hozirda dunyodagi eng boy odamlar roʻyxatidan oʻninchi oʻrinda turadi.

Ellison oʻzining jasur va gʻayrioddiy, shuningdek, gʻalati xarakteri bilan tanilgan. Misol uchun, daraxt San-Fransisko koʻrfaziga qarashini toʻsib, yaqin atrofdagi uchastkada oʻsganida, u uni kesishni talab qildi. Qoʻshnilar buni qilishdan bosh tortishdi, shundan keyin Ellison uylarini sotib olishni va daraxt bilan oʻz-oʻzidan shugʻullanishni taklif qildi. Taklif rad etildi va ish sudga oʻtdi.

Ellison shuningdek, yaxtalarning, ayniqsa yaxtalar poygalarining ishqibozidir. 1998-yilda u Avstraliyadagi poygada oltita dengizchining hayotiga zomin boʻlgan boʻron tufayli deyarli “oʻldirildi”. Dahshatli voqea unga “hayot qanday goʻzal, nozik va qisqa” ekanligini eslatdi.

Qiziqarli fakt: Ellison oʻz faoliyatini 1970-yilda Markaziy razvedka boshqarmasi uchun maʼlumotlar bazalarini yaratishda boshlagan.


Альберт Эйнштейн трубкасига тамаки йиғиш учун кўчада сигарет қолдиқларини йиғган. 

Бенжамин Франклин «ҳаво ҳаммомлари» деб номланган нарсаларни яхши кўрарди — бу жараён давомида у шунчаки дераза олдида яланғоч ўтирарди. Кўпгина муваффақиятли ҳикоялар ақл ва ғайриоддий хатти-ҳаракатлар ўртасида қизиқарли алоқага эга. Ушбу элементлар ҳақиқатан ҳам ўзаро боғлиқми? Эксцентрик тадбиркорларнинг ғайриоддий севимли машғулотлари ва эҳтирослари ҳақида ҳикоя.

**Марк Цукерберг**

«Тадбиркорлик нафақат компанияларни, балки ўзгаришларни яратишни англатади.»

Марк Цукерберг дўстлари билан коллеж ётоқхонасида Facebook'ни очганида 20 ёшда эди. Ҳозирда у дунёдаги энг бой кишилардан бири ва 71 миллиард долларлик капиталга эгалик қилмоқда.

Цукерберг эксцентрик хулқ-атвори, ғайриоддий севимли машғулотлари ва ҳар куни киядиган кулранг футболка ва жинси шимлар билан танилган. Унинг сўзларига кўра, бу унга майда-чуйда нарсалар билан чалғимасликка ва компаниянинг ривожланишига эътибор қаратишга ёрдам беради.

Бир неча йил олдин Цукерберг ўзининг Facebook'даги саҳифасида келаси йил учун фақат ўзи сўйган ҳайвон гўштини истеъмол қилишини эълон қилди. «Мен ҳар доим озиқ-овқатларимиз қаердан келишини тушунишимиз кераклигига ишонганман», деб хулоса қилди миллиардер.

Цукерберг таъкидлашича, у кўп вақтини Facebook'да ишлашга сарфлайди ва шу сабабли ҳар йили янги нарсаларни синаб кўришга интилади. Масалан, хитой тилини ўрганишни.

Қизиқарли факт: Facebook логотипи кўк рангга эга, чунки Цукерберг қизил-яшил рангларни кўрликка мойиллиги бор деб ҳисоблайди. 

**Элон Маск**

"Мен Марсда ўлишни хоҳлардим. Аммо бахтсиз ҳодиса пайтида эмас."

Элон Маск инвестор ва муҳандис, шунингдек "SpaceX" компаниясининг бош директори ва "Tesla Motors" асосчиларидан бири. У тез-тез эксцентрик нарсаларни қиладиган энг меҳнаткаш тадбиркорлардан бири сифатида танилган.

Миллиардер Жеймс Бонд ҳақидаги ҳикояларга шунчалик берилиб кетганки, у «Мени севган жосус» фильмидан Lotus Esprit автомобилини 997 минг долларга сотиб олган. Сюжетга кўра, машина сув ости кемасига айлантирилади, аммо Маск олган версияда бундай қобилият йўқ эди. «Мен уни "Tesla"нинг электр қувват агрегати билан янгилаб, автомобилни ҳақиқатдан ўзгартиришга мажбур қиламан», деди у.

Қизиқарли факт: Темир одамни ўйнашдан олдин кичик Роберт Дауни Тони Старк ўзини қандай тутиши кераклиги ҳақидаги фикрларини эшитиш учун Маск билан учрашув ташкил қилди.

**Ричард Брэнсон**

"Кўнгил очиш — бу муваффақиятли корхонанинг энг муҳим ва кам баҳоланган таркибий қисмларидан биридир. Агар сиз кўнгилхушлик қилмасангиз, унда, эҳтимол, охиригача ва бошқасини синаб кўришга арзийди."

400 дан ортиқ компаниялардан иборат "Virgin Group" асосчиси Ричард Чарльз Нииколас Брэнсон ўзининг турмуш тарзи билан машҳур. Бир куни у дунё рекордини янгилаш учун Атлантика океанидан ҳаво балонида ўтаётганда деярли вафот этди. Бу ҳақида тадбиркор ўзининг «Пастга қараманг» номли ҳужжатли фильмида айтиб ўтди.

Брэнсон шунингдек, кайтсёрфингни яхши кўради.

Ўзининг “Virgin йўли: етакчилик тўғрисида ҳамма билганларим" китобида  маркетинг ҳаракатлари ва жаҳон рекордларини янгилашга интилиши унинг бизнес услубининг асосини ташкил этади деб ёзади.

Қизиқарли факт: Брэнсон Виржиния оролларида оролга эгалик қилади.

**Ёсиро Накамацу**

«Мен Стив Жобс ва Леонардо Да Винчи фазилатларини бирлаштираман.»

Япониялик сармоядор Ёсиро Накамацу патентдаги тарихга қараганда кўпроқ патентга эга. У ўзининг флоппи-диски, ҳожатхонадаги ўриндиқ фильтрини ва ҳаттоки ўзини ҳимоя қилиш учун парикни ихтиро қилди, бу унинг 3557 ихтиросидан бир нечтасини номлаш учун.

Накамацу сўзларига кўра, у шўнғиш пайтида энг яхши ғояларини таклиф қилади ва уларни махсус сув ўтказмайдиган мослама ёрдамида ёзиб олади. «Доктор НакаМац ихтиролари ҳақидаги афсона» китобида тадбиркор кислород етишмаслиги унга ғоя беради деб ёзган.

Қизиқарли факт: ҳар кеча Накамацу ўзининг 24 каратли олтиндан ясалган «Сокин хонаси» да дам олишни афзал кўради. У ҳар доим «Олтин тасаввурга зарарли бўлган радио тўлқинлари ва телевизион сигналларни тўсиб қўяди», - дейди:

**Стив Жобс**

«Бу дунёни ўзгартира деб ўйлаш учун ақлдан озганларгина бу дунёни ҳақиқатдан ҳам ўзгартира олади.»

Стивен Пол Жобс — 2011 йилда вафот этган Apple компаниясининг асосчиси ва собиқ бош директори. 2014 йилда CNBC Жобсни сўнгги 25 йил ичида энг нуфузли раҳбарлардан бири деб топди. У ноутбукларнинг келажагини ўзгартирди ва смартфон ва мусиқий инқилобни бошлади.

Жобс даҳо эди, лекин у ҳам ақлдан озган эди. Масалан, у стрессни йўқотиш учун ҳожатхонада оёқларини ҳўллаган. Ва бир мунча вақт, у ҳатто чўмилишни ҳам тўхтатди, чунки диетада гўшт етишмаслиги танани ёқимсиз ҳиддан қутқаришига амин эди.

Жобс талабчан ва тезкор, чинакам мукаммалпараст эди. Агар у кичик хатога йўл қўйса, дарҳол одамни ишдан бўшатиши мумкин. Унинг собиқ ходимларидан бири Майкл Деви тан олишича: «Агар у бирор нарсани ёқтирмаса ва унинг фикрини фильтрламаса, буни аниқ айтарди».

Қизиқарли факт: Жобс шу қадар кўп сабзи еб қўйганки, бир вақтнинг ўзида унинг териси бир оз тўқ сариқ рангга айланган.

**Жефф Безос**

«Сизнинг брендингиз — атрофингизда бўлмаганингизда бошқалар сиз ҳақингизда нима дейишидир.»

Америкалик тадбиркор ва Amazon асосчиси Жефф Безос дунёдаги энг нуфузли бош директорлардан бири ҳисобланади. Безос сайёрамизнинг энг бой одамлари рўйхатида (илгари Билл Гейтсга тегишли бўлган) 132,2 миллиард долларлик бойлик билан ва, албатта, у ўзининг ғайриоддий бизнес усулларини қўллайди.

Масалан, Amazon Безос ўзининг барча ёзувларини ўз ходимлари билан биргаликда ўқиш орқали учрашувларни бошлашни ёқтиради. "Бу янги бошланувчилар учун ғайриоддий тажриба. Улар шунчаки индамай ўтиришга ва кўплаб раҳбарлар билан ўқиш залини ташкил қилишга одатланмаганлар", - дейди тадбиркор.

Қизиқарли факт: Безос ҳеч қачон йиғилишларни эрталаб тайинламайди ва «икки пицца қоидасига» содиқ қолади. Унга кўра, йиғилишда барчани боқиш учун иккита пицца етарли бўлиши керак.

**Билл Гейтс**

«Ҳаёт адолатсиз, ўрганинг.»

Microsoft асосчиси Уильям Генри Гейтс III Жефф Безос унинг ўрнини эгаллашидан олдин сайёрадаги энг бой одамлардан бири бўлган. Гейтс ҳар доим онгига ҳужум қилишда ёнида рангли қаламларни олиб юрар ва ўспиринлик чоғида у «Дунё китоби» энциклопедиясининг ҳар бир нашрини ўқирди.

Гейтс ҳар бир детални назорат қилишни яхши кўради ва унинг одатлари бу ҳақда сўзлайди. У ишчиларнинг қачон келганини ва ишдан кетганини кузатиб туриши учун ходимларининг давлат рақамларини ёдлаб оларди. Бироқ, Microsoft кенгайганидан сўнг, у бундан воз кечди.

Қизиқарли факт: Гейтс ноёб китобларни тўплайди ва бир вақтлар Леонардо да Винчининг иншоси бўлган қўлёзма учун 30,8 миллион доллар сарфлаган.

**Роман Абрамович**

Роман Абрамович — россиялик миллиардер ва хайриячи. Унинг тадбиркорлик маҳорати армияда бўлганидаёқ ривожлана бошлади. Абрамович етказиб бериш ҳайдовчилари билан шартнома тузди: улар унга ёнилғининг бир қисмини беришди, кейин у бошқа ҳайдовчиларга чегирма билан сотди.

Унинг армиядаги дўстларидан бири Николай Пантелеимонов шундай деб эслайди: "Тадбиркорлик тўғрисида гап кетганда, у ҳамма учун бош ва елка эди. У ҳаводан пул ишлаб топиши мумкин эди."

Миллиардернинг спортга иштиёқи баланд, шунинг учун 2003 йилда у «Челси» футбол клубини сотиб олди ва қарзларини тўлашга ёрдам берди.

Қизиқарли факт: Абрамович дунёдаги иккинчи энг катта яхтага эга, у ўзининг ракетага қарши мудофаа тизимига эга.

**Генри Форд**

"Ford Motor Company" асосчиси Генри Форд биринчи арзон автомобилни ишлаб чиқарди. У вақт ва пулни камайтириб, автоуловларнинг оммавий ишлаб чиқарилишини кенгайтиришни хоҳлади. Ушбу қараш Қўшма Штатларда ўрта синфни шакллантиришга ёрдам берди.

Форд ўзининг эксцентриклиги билан машҳур бўлган барча замонларнинг энг нуфузли одамларидан биридир. Ва унинг энг яширин фазилатларидан бири, эҳтимол унинг антисемит эканлигидадир.

Ҳаммаси Форд маҳаллий “Dearborn Independent” газетасини сотиб олганидан бошланди. 1918 йилда у ўз ғояларини нашр этишни бошлади. У ўзининг яҳудийларнинг фитна назариясини ва яҳудийлар дунёдаги барча ёвузликларнинг манбаи эканлигини таъкидлади.

Кейинчалик Форд ўзининг эслатмаларини Халқаро яҳудийларнинг тўрт жилдига тўплади. У 16 тилга таржима қилинган.

Қизиқарли факт: Форд Садбери, Массачусетс ва Мичиган штатидаги Гринфилд Виллиж (Greenfield Village) каби шаҳарларни АҚШнинг дастлабки тарихи учун саёҳат марказларига айлантириш умидида тарихий биноларни йиғди.

**Ларри Эллисон**

«Агар сиз янгилик қилсангиз, ҳамма сизни ақлдан озган деб ўйлашига тайёр бўлишингиз керак.»

"Forbes" маълумотларига кўра, "Oracle Corporation" компаниясининг асосчиси ва бош директори Ларри Эллисон ҳозирда дунёдаги энг бой одамлар рўйхатидан ўнинчи ўринда туради.

Эллисон ўзининг жасур ва ғайриоддий, шунингдек, ғалати характери билан танилган. Мисол учун, дарахт Сан-Франциско кўрфазига қарашини тўсиб, яқин атрофдаги участкада ўсганида, у уни кесишни талаб қилди. Қўшнилар буни қилишдан бош тортишди, шундан кейин Эллисон уйларини сотиб олишни ва дарахт билан ўз-ўзидан шуғулланишни таклиф қилди. Таклиф рад этилди ва иш судга ўтди.

Эллисон шунингдек, яхталарнинг, айниқса яхталар пойгаларининг ишқибозидир. 1998 йилда у Австралиядаги пойгада олтита денгизчининг ҳаётига зомин бўлган бўрон туфайли деярли "ўлдирилди". Даҳшатли воқеа унга «ҳаёт қандай гўзал, нозик ва қисқа» эканлигини эслатди.

Қизиқарли факт: Эллисон ўз фаолиятини 1970 йилда Марказий разведка бошқармаси учун маълумотлар базаларини яратишда бошлаган.



Albert Eynshteyn trubkasiga tamaki yigʻish uchun koʻchada sigaret qoldiqlarini yigʻgan. Benjamin Franklin “havo hammomlari” deb nomlangan narsalarni yaxshi koʻrardi — bu jarayon davomida u shunchaki deraza oldida yalangʻoch oʻtirardi. Koʻpgina muvaffaqiyatli hikoyalar aql va gʻayrioddiy xatti-harakatlar oʻrtasida qiziqarli aloqaga ega. Ushbu elementlar haqiqatan ham oʻzaro bogʻliqmi? Ekssentrik tadbirkorlarning gʻayrioddiy sevimli mashgʻulotlari va ehtiroslari haqida hikoya.

Mark Sukerberg
“Tadbirkorlik nafaqat kompaniyalarni, balki oʻzgarishlarni yaratishni anglatadi.”


Альберт Эйнштейн трубкасига тамаки йиғиш учун кўчада сигарет қолдиқларини йиғган. Бенжамин Франклин «ҳаво ҳаммомлари» деб номланган нарсаларни яхши кўрарди — бу жараён давомида у шунчаки дераза олдида яланғоч ўтирарди. Кўпгина муваффақиятли ҳикоялар ақл ва ғайриоддий хатти-ҳаракатлар ўртасида қизиқарли алоқага эга. Ушбу элементлар ҳақиқатан ҳам ўзаро боғлиқми? Эксцентрик тадбиркорларнинг ғайриоддий севимли машғулотлари ва эҳтирослари ҳақида ҳикоя.

Марк Цукерберг
«Тадбиркорлик нафақат компанияларни, балки ўзгаришларни яратишни англатади.»




medium_maqola1.png

small_maqola1.png

thumbnail_maqola1.png

maqola1.png

Mashhur biznesmenlarning gʻayrioddiy odatlari

Машҳур бизнесменларнинг ғайриоддий одатлари

Qayta ishlangan pishloq biznesi oʻrtacha boshlangʻich kapitali boʻlgan yangi boshlangʻich tadbirkor uchun juda mos keladi.
Ushbu foydali va talab qilinadigan mahsulotning mashhurligi va yuqori talabidan tashqari, ishlab chiqarish jarayoni ham, arzon narxlardagi uskunalar ajralib turadi. Siz biznes gʻoyani amalga oshirishdan oldin tayyor boʻlishingiz kerak boʻlgan birdan-bir kamchilik bu bozorda yuqori raqobatdir, ammo bu holatda ham sizda yaxshi texnolog va puxta marketing siyosati boʻlsa, siz buni yengishingiz mumkin.

**Binolar va hujjatlar**

Seminarni ochish uchun sizga umumiy maydoni 140-150 kv.m boʻlgan xona kerak. Shu bilan birga, yarmi xomashyo va tayyor mahsulotlar uchun omborlar, maishiy boʻlimlarga ketadi. Ishlab chiqarish maydoni yaxshi yoritilgan boʻlishi kerak (60 foizgacha tabiiy yorugʻlik), shift balandligi kamida 3,5 metr boʻlishi kerak.

Saqlash joyida haroratni 2-4 ° C darajasida ushlab turish juda muhimdir. Umuman olganda, roʻyxatdan oʻtish uchun oʻt oʻchiruvchilar, sanitariya-epidemiologiya stansiyalari va mehnatni muhofaza qilish xizmatlaridan ruxsat olish kerak. Ilgari oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqaradigan tayyor kommunikatsiyalar bilan binolarni ijaraga olish juda yaxshi. Keyin xizmatlar bilan muvofiqlashtirish va ruxsat olish, loyihani tasdiqlash ancha tezlashadi. Loyihaviy hujjatlarni ishlab chiqish 1 kvadrat uchun 60-65 dollarga baholanmoqda.

**Uskunalar**

Uskunalar roʻyxati toʻgʻridan-toʻgʻri ishlab chiqarilgan pishloqning turlari va miqdoriga bogʻliq. Ikkinchisi shirin, shoʻr, mayda, kolbasa, makaron va qaymoqli boʻlib, ular plastik idishlarda, qutilarda yoki plyonkalarda, folga naychalarida ishlab chiqariladi, tabiiy qattiq pishloqdan yoki maxsus kukunlardan ishlab chiqariladi.

Rossiya ishlab chiqarishining standart universal liniyasining narxi 25 ming dollarni tashkil qiladi. Asosiy birliklar: kuchli goʻsht maydalagich, eritish idishi, vakuumli shpris, qaychi, toʻldirish mashinasi, ish stoli, termal tutun kamerasi (kolbasa pishloq uchun), sovitish moslamasi.
Kamroq tez-tez qayta ishlangan pishloq termo-kesgichda, maydalagich, goʻsht maydalagich va mikser quriladigan oziq-ovqat protsessori kabi maxsus ixcham apparatda tayyorlanadi. Termo-toʻsar bir nechta tayyor dasturlarga ega. Uning narxi 32000 dollar.

Chiziqning ayrim birliklarini alohida sotib olish mumkin. Masalan, sovitish kamerasining narxi 3000 dollar, qirqish mashinasi — 1800-2000 dollar, vakuumli shpris — 4700 dollar.

**Xomashyo**

Qayta ishlangan pishloqning asosiy komponenti turli xil sabablarga koʻra rad qilingan (asosan tashqi koʻrinishi, shakli va notekisligi tufayli) sotishga yaroqsiz qattiq tabiiy pishloqlardir. Qoʻshimcha tarkibiy qismlar erituvchi tuzlar (kaliy, natriy, limon kislotasi) va ziravorlar, ziravorlar, shirin navlar uchun shakar, sut mahsulotlari (sariyogʻ, sut, tvorog), xushboʻy moddalar va boshqa xushboʻy qoʻshimchalar. Kolbasa pishlogʻining asosini oz miqdordagi yogʻ va rennetli pishloqlar tarkibiga kimion va qalampir qoʻshiladi.

Mahsulotlarning narxini pasaytirish uchun koʻplab qayta ishlangan pishloq ishlab chiqaruvchilari asosiy tarkibiy qism sifatida yogʻsiz sut kukuni, oʻsimlik yogʻlari, stabilizatorlar, aromatizatorlar va kislotalik regulyatorlarini qoʻshib pishloq kukunidan foydalanadilar. Tabiiyki, shu tarzda olingan pishloq klassik usul yordamida tayyorlangan mahsulotlarning taʼmi va sifati jihatidan pastroqdir. Ishlab chiqaruvchining foydasi aniq — pishloq kukuni sotib olish 1 kg uchun 6,25 dollarni tashkil qiladi. Ushbu miqdordan siz 4 kilogrammgacha qayta ishlangan pishloqni tayyorlashingiz mumkin.

Kukunli pishloqlar pishloq eritadigan zavodda 7-10 daqiqada ishlab chiqariladi.

**Ishlab chiqarish texnologiyasi**

Klassik va qimmatroq texnologiya boʻyicha qayta ishlangan pishloqlarni ishlab chiqarishning texnologik jarayoni pishloqlarni tayyorlash bilan boshlanadi, ular qadoqlash va parafindan tozalanadi, yuviladi va kerak boʻlsa, zardobga solinadi. Keyin pishloq maydalash uchun yuboriladi, u qoʻshiladi va retsept boʻyicha boshqa qoʻshimchalar bilan aralashtiriladi.

Yarim soatdan ikki soatgacha pishib yetish jarayonida, tuzlar pishloq massasiga yaxshilab kirib borishi kerak. Shundan soʻng, aralash 20 daqiqa davomida bugʻ generatori va aralashtirgich bilan jihozlangan erituvchi qozonga oʻrnatiladi. Va 70-90 daraja haroratda, eritish jarayoni sodir boʻladi.
60 gradusgacha sovitilgan massa plomba va qadoqlash moslamasiga kiradi. Keyinchalik sovitish sovutish mashinasida yoki tabiiy sharoitda 8-9 darajadan yuqori boʻlmagan haroratda amalga oshiriladi.
 
**Xodimlar**

Texnolog retseptlar va lazzat turlarini ishlab chiqish uchun javobgardir. Mahsulotlarning sifati uning tasavvuriga va malakasiga bogʻliq boʻladi. Shuningdek, liniyani saqlab turish uchun 2 nafar xodim, buxgalter, xomashyo sotib olish boʻyicha menejer (yetkazib beruvchilar sut mahsulotlari ishlab chiqaradigan kompaniyalar va pishloq ishlab chiqaruvchilar) va bir nechta savdo menejerlari kerak.



Қайта ишланган пишлоқ бизнеси ўртача бошланғич капитали бўлган янги бошланғич тадбиркор учун жуда мос келади.
Ушбу фойдали ва талаб қилинадиган маҳсулотнинг машҳурлиги ва юқори талабидан ташқари, ишлаб чиқариш жараёни ҳам, арзон нархлардаги ускуналар ажралиб туради. Сиз бизнес ғояни амалга оширишдан олдин тайёр бўлишингиз керак бўлган бирдан-бир камчилик бу бозорда юқори рақобатдир, аммо бу ҳолатда ҳам сизда яхши технолог ва пухта маркетинг сиёсати бўлса, сиз буни енгишингиз мумкин.

**Бинолар ва ҳужжатлар**

Семинарни очиш учун сизга умумий майдони 140-150 кв.м бўлган хона керак. Шу билан бирга, ярми хомашё ва тайёр маҳсулотлар учун омборлар, маиший бўлимларга кетади. Ишлаб чиқариш майдони яхши ёритилган бўлиши керак (60 фоизгача табиий ёруғлик), шифт баландлиги камида 3,5 метр бўлиши керак.

Сақлаш жойида ҳароратни 2-4 ° C даражасида ушлаб туриш жуда муҳимдир. Умуман олганда, рўйхатдан ўтиш учун ўт ўчирувчилар, санитария-эпидемиология станциялари ва меҳнатни муҳофаза қилиш хизматларидан рухсат олиш керак. Илгари озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб чиқарадиган тайёр коммуникациялар билан биноларни ижарага олиш жуда яхши. Кейин хизматлар билан мувофиқлаштириш ва рухсат олиш, лойиҳани тасдиқлаш анча тезлашади. Лойиҳавий ҳужжатларни ишлаб чиқиш 1 квадрат учун 60-65 долларга баҳоланмоқда.

**Ускуналар**

Ускуналар рўйхати тўғридан-тўғри ишлаб чиқарилган пишлоқнинг турлари ва миқдорига боғлиқ. Иккинчиси ширин, шўр, майда, колбаса, макарон ва қаймоқли бўлиб, улар пластик идишларда, қутиларда ёки плёнкаларда, фольга найчаларида ишлаб чиқарилади, табиий қаттиқ пишлоқдан ёки махсус кукунлардан ишлаб чиқарилади.

Россия ишлаб чиқаришининг стандарт универсал линиясининг нархи 25 минг долларни ташкил қилади. Асосий бирликлар: кучли гўшт майдалагич, эритиш идиши, вакуумли шприц, қайчи, тўлдириш машинаси, иш столи, термал тутун камераси (колбаса пишлоқ учун), совитиш мосламаси.

Камроқ тез-тез қайта ишланган пишлоқ термо-кесгичда, майдалагич, гўшт майдалагич ва миксер қуриладиган озиқ-овқат процессори каби махсус ихчам аппаратда тайёрланади. Термо-тўсар бир нечта тайёр дастурларга эга. Унинг нархи 32000 доллар.
Чизиқнинг айрим бирликларини алоҳида сотиб олиш мумкин. Масалан, совитиш камерасининг нархи 3000 доллар, қирқиш машинаси — 1800-2000 доллар, вакуумли шприц — 4700 доллар.

**Хомашё**

Қайта ишланган пишлоқнинг асосий компоненти турли хил сабабларга кўра рад қилинган (асосан ташқи кўриниши, шакли ва нотекислиги туфайли) сотишга яроқсиз қаттиқ табиий пишлоқлардир. Қўшимча таркибий қисмлар эритувчи тузлар (калий, натрий, лимон кислотаси) ва зираворлар, зираворлар, ширин навлар учун шакар, сут маҳсулотлари (сариёғ, сут, творог), хушбўй моддалар ва бошқа хушбўй қўшимчалар. Колбаса пишлоғининг асосини оз миқдордаги ёғ ва реннетли пишлоқлар таркибига кимион ва қалампир қўшилади.

Маҳсулотларнинг нархини пасайтириш учун кўплаб қайта ишланган пишлоқ ишлаб чиқарувчилари асосий таркибий қисм сифатида ёғсиз сут кукуни, ўсимлик ёғлари, стабилизаторлар, ароматизаторлар ва кислоталик регуляторларини қўшиб пишлоқ кукунидан фойдаланадилар. Табиийки, шу тарзда олинган пишлоқ классик усул ёрдамида тайёрланган маҳсулотларнинг таъми ва сифати жиҳатидан пастроқдир. Ишлаб чиқарувчининг фойдаси аниқ — пишлоқ кукуни сотиб олиш 1 кг учун 6,25 долларни ташкил қилади. Ушбу миқдордан сиз 4 килограммгача қайта ишланган пишлоқни тайёрлашингиз мумкин.
Кукунли пишлоқлар пишлоқ эритадиган заводда 7-10 дақиқада ишлаб чиқарилади.

**Ишлаб чиқариш технологияси**

Классик ва қимматроқ технология бўйича қайта ишланган пишлоқларни ишлаб чиқаришнинг технологик жараёни пишлоқларни тайёрлаш билан бошланади, улар қадоқлаш ва парафиндан тозаланади, ювилади ва керак бўлса, зардобга солинади. Кейин пишлоқ майдалаш учун юборилади, у қўшилади ва рецепт бўйича бошқа қўшимчалар билан аралаштирилади.

Ярим соатдан икки соатгача пишиб етиш жараёнида, тузлар пишлоқ массасига яхшилаб кириб бориши керак. Шундан сўнг, аралаш 20 дақиқа давомида буғ генератори ва аралаштиргич билан жиҳозланган эритувчи қозонга ўрнатилади. Ва 70-90 даража ҳароратда, эритиш жараёни содир бўлади.

60 градусгача совитилган масса пломба ва қадоқлаш мосламасига киради. Кейинчалик совитиш совутиш машинасида ёки табиий шароитда 8-9 даражадан юқори бўлмаган ҳароратда амалга оширилади.

**Ходимлар**

Технолог рецептлар ва лаззат турларини ишлаб чиқиш учун жавобгардир. Маҳсулотларнинг сифати унинг тасаввурига ва малакасига боғлиқ бўлади. Шунингдек, линияни сақлаб туриш учун 2 нафар ходим, бухгалтер, хомашё сотиб олиш бўйича менежер (етказиб берувчилар сут маҳсулотлари ишлаб чиқарадиган компаниялар ва пишлоқ ишлаб чиқарувчилар) ва бир нечта савдо менежерлари керак.




Qayta ishlangan pishloq biznesi oʻrtacha boshlangʻich kapitali boʻlgan yangi boshlangʻich tadbirkor uchun juda mos keladi.

Ushbu foydali va talab qilinadigan mahsulotning mashhurligi va yuqori talabidan tashqari, ishlab chiqarish jarayoni ham, arzon narxlardagi uskunalar ajralib turadi. Siz biznes gʻoyani amalga oshirishdan oldin tayyor boʻlishingiz kerak boʻlgan birdan-bir kamchilik bu bozorda yuqori raqobatdir, ammo bu holatda ham sizda yaxshi texnolog va puxta marketing siyosati boʻlsa, siz buni yengishingiz mumkin.


Қайта ишланган пишлоқ бизнеси ўртача бошланғич капитали бўлган янги бошланғич тадбиркор учун жуда мос келади.

Ушбу фойдали ва талаб қилинадиган маҳсулотнинг машҳурлиги ва юқори талабидан ташқари, ишлаб чиқариш жараёни ҳам, арзон нархлардаги ускуналар ажралиб туради. Сиз бизнес ғояни амалга оширишдан олдин тайёр бўлишингиз керак бўлган бирдан-бир камчилик бу бозорда юқори рақобатдир, аммо бу ҳолатда ҳам сизда яхши технолог ва пухта маркетинг сиёсати бўлса, сиз буни енгишингиз мумкин.


medium_goya.png

small_goya.png

thumbnail_goya.png

goya.png

Biznes gʻoya: pishloq ishlab chiqarish

Бизнес ғоя: пишлоқ ишлаб чиқариш

5-iyul kuni Amazon asoschisi Jeff Bezos kompaniyaning ijroiya raisi boʻlish uchun bosh direktor lavozimidan ketadi. Koʻp yillar davomida u korporativ madaniyatni yaratdi, unda xato biznesning maqbul va hatto zarur qismi hisoblanadi. Qoʻyida kompaniya Bezos rahbarligi paytida yoʻl qoʻygan eng katta 25 xato haqida keltirib oʻtamiz. 

**Tigel**

Amazonʼga bepul oʻyinchi Crucible oʻyinini rivojlanishi uchun besh yil va bir necha million dollar kerak boʻldi. Oʻyin foyda keltirmadi, chunki u yetarli miqdordagi vaqtda oʻyinchilarni jalb qilmadi. Amazon uni 2020-yil iyun oyida doʻkonlardan qaytarib oldi.

**Amazon Spark**

2017-yilda Amazon Instagram uchun vizual xarid qilish platformasi boʻlgan Amazon Sparkʼni ishga tushirdi. Gʻoya xaridorlarga mahsulot fotosuratlari sahifasini koʻrib chiqish, xarid qilish va Amazon.comʼda juda koʻp turli xil takliflarni topish imkonini berdi.

2019-yil oʻrtalarida loyiha yopildi. Endi sahifa #FoundItOnAmazon saytiga tashrif buyuruvchilarni yoʻnaltirmoqda. Kompaniya vakilining soʻzlariga koʻra, Spark butunlay yoʻq boʻlib ketmagan, balki xaridorlarning talablariga muvofiq oʻzgartirilgan.

**Amazon restoranlari**

11-iyun kuni Amazon Geekwireʼga Amazon restoranlarini yopayotganini eʼlon qilgan edi. U 2015-yilda ishga tushirilgan va shu kuni Prime Now uchun ham foydalaniladigan Amazonʼning tezkor yetkazib berish tarmogʻi orqali mahalliy restoranlardan yangi tayyorlangan ovqatlarni yetkazib bergan.
Keyinchalik Amazon restoranlari xizmati AQSHning 20 ta shahri va Londonda paydo boʻldi, u yerda u 2016-yildan 2018-yilgacha ishlagan.

**Amazon Storywriter**

4-may kuni Amazon foydalanuvchilarga elektron pochta orqali Amazon Storywriter va Amazon Storybuilder 30-iyun kuni oʻz faoliyatini toʻxtatishi toʻgʻrisida xabar yubordi. Ularning yordami bilan televideniye va kino ssenariy mualliflari ssenariylarni osongina yaratib, soʻng darhol ularni Amazon Studiosʼga koʻrib chiqish uchun topshirishlari mumkin edi.

Storybuilder va Storywriterʼning taqdiri 2018-yildan beri Amazon skriptlarni koʻrib chiqish dasturini yopganidan beri savol ostida qolmoqda.

**Vaqtinchalik doʻkonlar**

Mart oyida Amazon oʻzining 87 ta pop-up doʻkonlarini yopdi, u yerda Amazonʼning Echo va Fire TV singari aqlli qurilmalariga qiziqqan xaridorlar ularni sotib olishdan oldin ularni real hayotda koʻrishlari mumkin edi.

Chakana sotuvchining soʻzlariga koʻra, kompaniya aksariyat hollarda xaridorlarni yana-da kengroq tajribasini va keng tanlovini taʼminlaydigan Amazon Books va Amazon 4-yulduzlariga koʻproq eʼtibor qaratadi.

**“Dash Button” chiziq tugmasi**

Chiziqli tugmalar Amazonʼda sarf materiallariga buyurtma berishni osonlashtirdi. Buning uchun mahsulotni va uning kerakli miqdorini tugmachaga bogʻlash kerak edi. Buyurtma berish uchun uni bosish kifoya. Qurilma shkafga yoki kir yuvish mashinasiga ulanishi mumkin.

Amazon bu yil “Dash Button”ni sotishni toʻxtatdi. Ammo kompaniya vakilining soʻzlariga koʻra, mahsulot gʻayrioddiy muvaffaqiyatga erishgan, chunki xaridorlarga ekran qurilmalarini ishlatmasdan xarid qilish imkoni berilgan.

Amazon vitse-prezidenti Deniyel Raushning taʼkidlashicha, “Dash Button” aqlli uyga boʻlgan ajoyib qadamdir: “Biz kelajakda har bir uyda 500 tugmacha boʻlishini hisobga olganmiz. Kelajakda uyning oʻziga oʻzi qanday “gʻamxoʻrlik” qilishini, shu jumladan xaridorlar tashvishlanishni istamaydigan kundalik narsalarni toʻldirishni tasavvur qildik.“
AmazonBasics mikrotoʻlqinli pechi endi bodroqqa avtomatik ravishda buyurtma berishga qodir, shuning uchun alohida 5 dollar tugmachasiga ehtiyoj qolmaydi.

**Amazon Tap**

Amazon Tap — bu Alexaʼni qoʻllab-quvvatlaydigan Amazon aqlli karnaylarining koʻchma versiyasi. 2018-yil oxirida ushbu qurilma butunlay ishlab chiqarishni toʻxtatdi va uning sahifasida “sinovdan oʻtgan va yangi ishlashi uchun sertifikatlangan” yangilangan versiyasini sotib olish mumkinligi toʻgʻrisida xabar paydo boʻldi.
Ammo kompaniya deyarli har qanday qurilmada Alexaʼni oʻrnatganligi sababli, Amazon Tap endi koʻp narsaga muhtoj emas.

**“Instant Pickup” — tezda olib ketish**

2017-yilda Amazon qisqa vaqt ichida tovarlarni sotib olishning “Instant Pickup” deb nomlangan yangi usulini taqdim etdi. Ilova orqali isteʼmolchilar, masalan, ichimliklar va zarur narsalarga buyurtma berishi mumkin. Buyurtma berganidan bir necha daqiqa oʻtgach, Amazon xodimi buyurtmani “Instant Pickup”ga joylashtiradi va uni shtrix-kod yordamida olish mumkin.

2018-yilda chakana savdo vakili xizmat yopilishini eʼlon qildi. Biroq, bu aynan qachon sodir boʻlganiga aniqlik kiritilmagan.

**Amazon chiptalari**

Xizmat 2015-yilda Buyuk Britaniyada, AQSH bilan taqqoslaganda eksklyuziv shartnomalari kam boʻlgan bozorda boshlangan. Biroq, u 2018-yilidayoq yopilgan va AQSHning rejalashtirilgan joylashuvi 2017-yilda bekor qilingan.

Joriy yilning boshida Amazonʼning shoʻba korxonasi boʻlgan Whole Foods butun Whole Foods 365 doʻkoni yopilishini eʼlon qildi. Dastlab ular yosh isteʼmolchilarga yoʻnaltirilgan va oʻzlarining tovar nomi ostida byudjet mahsulotlarini taklif qilishgan. Yopilish sababi sifatida kompaniya 365 doʻkon va oddiy Whole Foods tovarlari narxidagi farq unchalik ahamiyatli boʻlmayotganligini keltirdi.

**Mahalliy sotuvchilarning mahsulotlari bilan Amazon Fresh**

Amazon Fresh — bu FreshDirect va Peapodʼga oʻxshash yangi oziq-ovqat yetkazib berish xizmati. 2018-yilda Amazon uchinchi tomon sotuvchilarni platformadan olib tashladi va Mahalliy bozor sotuvchisi tashabbusini yopdi, bu esa sotuvchilarga oʻz mahsulotlarini Amazon Fresh buyurtmalari bilan birga xaridorlarga etkazib berishga imkon berdi.

**Quidsi**

2010-yilda Amazon Quidsiʼni 545 million dollarga sotib oldi. Kompaniya Mark Lor va Vinit Bharara tomonidan tashkil etilgan va Diaper.com internet-doʻkoniga egalik qilgan, u Soap.com, Wag.com, BeautyBar.com, Casa.com va YoYo.comʼga boʻlingan.

Amazon 2017-yilda kompaniyani daromad keltira olmasligini aytib Quidsiʼni yopdi. Keyinchalik Jet.comʼga asos solingan, uni Walmart 3 milliard dollardan koʻproqqa sotib olgan.

**Endless.com**

2007-yilda Amazon oʻzining Endless.com onlayn kiyim doʻkonini ishga tushirdi, u kompaniyaning birinchi mustaqil onlayn brendiga aylandi. Sayt poyabzal va aksessuarlar sotishga ixtisoslashgan.
 
Endless.com 2012-yilda yopilgan va saytga tashrif buyuruvchilar endi Amazon.com/fashion manziliga yoʻnaltirilgan.

**MyHabit.com**

Amazon MyHabit.com flesh-savdosi saytini 2016-yilda yopib qoʻydi. Keyinchalik u Amazon Fashion boʻlimining katta qismiga aylandi. Biroq, Endless.comʼdan farqli oʻlaroq, MyHabit.comʼga havola tashrif buyuruvchilarni Amazon.com/Fashionʼga yoʻnaltirmaydi.

**Amazon veb-doʻkoni**

Amazon bir vaqtlar kichik va oʻrta biznes uchun oʻz doʻkonini tashkil etish va mahsulotlarni Internetda sotish imkonini beradigan platformaga ega edi. 2015-yilda Amazon veb-doʻkon bir yilga yopilishini eʼlon qildi. Keyinchalik, chakana doʻkon Shopify bilan hamkorlikka kirishdi va u mijozlarni ushbu kompaniya xizmatlariga jalb qildi.

**Amazon Destination**

Amazon shuningdek, Amazon Destination deb nomlangan mehmonxonalarni bron qilish saytiga ega edi. Bu Nyu-York va Sietl kabi shaharlarga tez sayohat qilishni rejalashtirishga yordam berish uchun ishlab chiqilgan. Xizmat faoliyati uzoq davom etmadi: 2015-yil apreldan oktyabrgacha.

**Amazon Local**

Amazon Localʼning Groupon va LivingSocialʼni eslatuvchi “qaynoq bitimlari” sayti ham 2015-yilda yopilgan. Uning yopilishi ajablanarli emas edi, chunki boshqa ikkita sayt sezilarli yutuqlarga, soʻngra keskin pasayishlarga duch keldi.

**Amazon Wallet**

Amazon Wallet 2014-yilda turli xil doʻkonlardan sovgʻa va chegirma kartalarini saqlashi mumkin boʻlgan mustaqil Android dasturi sifatida paydo boʻldi. Bunga kredit kartalarini qoʻshish mumkin deb taxmin qilingan edi, ammo loyiha ishga tushirilgandan keyin taxminan olti oy oʻtgach, 2015-yilda yopildi.

**Amazon Local Register**

Ushbu xizmat kichik oflayn biznesga smartfon orqali biriktirilgan 10 dollarlik kartani oʻquvchi yordamida Amazon orqali elektron toʻlovlarni qabul qilishga imkon berdi. 2015-yilda kompaniya qurilmani sotuvdan olib tashladi va 2016-yilda uni qoʻllab-quvvatlashni toʻxtatdi.

**Fire Phone**

2014-yil iyun oyida Bezos tantanali ravishda Fire Phoneʼning chiqarilishini eʼlon qildi, bu asosan telefon formatidagi Fire planshetidir. Sotish boshlanganidan ikki oy oʻtgach, telefon funksiyalarning yetishmasligi va yuqori narxlari uchun yomon baholarga ega boʻldi. Amazon narxni 200 dollardan 0,99 dollargacha tushirdi, biroq bir yil oʻtgach, qurilma bozordan olib tashlandi.

Tanqidchilar Fire Phone Amazonʼning birinchi va eng katta flopi deb hisoblashadi. Oʻsha yilning oktyabr oyida kompaniya oʻzining choraklik hisobotida 170 million dollarni hisobdan chiqarishni eʼlon qildi, bu asosan “Fire Phone inventarizatsiyasini va etkazib beruvchilar oldidagi majburiyatlarni baholash” bilan bogʻliq edi.

**Amazon WebPay**

Amazon WebPay PayPalʼning analogidir, bu oddiy foydalanuvchilar oʻrtasida toʻlovlarni soddalashtiradi. U 2014-yilda yopilib, xaridorlar va sotuvchilar oʻrtasida mablagʻ oʻtkazish uchun xizmat boʻlgan Amazon Payʼga aylandi.

**Amazon Askville**

Bu Yahoo Answers va Google Answersʼga oʻxshaydi, ammo foydalanuvchilar oʻyin davomida savollarga javob berishlarini soʻrashdi. Xizmat 2013-yilda oʻz faoliyatini toʻxtatdi va xabarlar arxivi 2019-yilda oʻchirib tashlandi.

**Amazon PayPhrase**

PayPhrase yordamida Amazon mijozlari tezkor toʻlov uchun noyob soʻz birikmalarini yaratishga muvaffaq boʻlishdi. Ular tanlangan toʻlov usuli va manziliga bogʻlangan va mijozlar buyurtma berish uchun faqat Amazon 1-Clickʼdagi kabi iborani va PIN-kodni kiritishlari kerak edi.

Xizmat 2009-yildan 2012-yilgacha mavjud edi.

**Amazon kim oshdi savdosi**

Amazon 1999-yilda Amazon Auction nomli eBayʼga oʻxshash kim oshdi savdosi saytini ochdi va bir necha yil oʻtib yopildi. Xizmat Amazon Marketplaceʼning kashshofiga aylandi, u yerda uchinchi tomon sotuvchilari Amazon.comʼda sotish uchun oʻz mahsulotlarini roʻyxatga olishadi.


5 июль куни Amazon асосчиси Жефф Безос компаниянинг ижроия раиси бўлиш учун бош директор лавозимидан кетади. Кўп йиллар давомида у корпоратив маданиятни яратди, унда хато бизнеснинг мақбул ва ҳатто зарур қисми ҳисобланади. Қўйида компания Безос раҳбарлиги пайтида йўл қўйган энг катта 25 хато ҳақида келтириб ўтамиз. 

**Tigel**

Amazon'га бепул ўйинчи Crucible ўйинини ривожланиши учун беш йил ва бир неча миллион доллар керак бўлди. Ўйин фойда келтирмади, чунки у етарли миқдордаги вақтда ўйинчиларни жалб қилмади. Amazon уни 2020 йил июнь ойида дўконлардан қайтариб олди.

**Amazon Spark**..

2017 йилда Amazon Instagram учун визуал харид қилиш платформаси бўлган Amazon Spark'ни ишга туширди. Ғоя харидорларга маҳсулот фотосуратлари саҳифасини кўриб чиқиш, харид қилиш ва Amazon.com'да жуда кўп турли хил таклифларни топиш имконини берди.

2019 йил ўрталарида лойиҳа ёпилди. Энди саҳифа #FoundItOnAmazon сайтига ташриф буюрувчиларни йўналтирмоқда. Компания вакилининг сўзларига кўра, Spark бутунлай йўқ бўлиб кетмаган, балки харидорларнинг талабларига мувофиқ ўзгартирилган.

**Amazon ресторанлари**

11 июнь куни Amazon Geekwire'га Amazon ресторанларини ёпаётганини эълон қилган эди. У 2015 йилда ишга туширилган ва шу куни Prime Now учун ҳам фойдаланиладиган Amazon'нинг тезкор етказиб бериш тармоғи орқали маҳаллий ресторанлардан янги тайёрланган овқатларни етказиб берган.
Кейинчалик Amazon ресторанлари хизмати АҚШнинг 20 та шаҳри ва Лондонда пайдо бўлди, у ерда у 2016 йилдан 2018 йилгача ишлаган.

**Amazon Storywriter**

4 май куни Amazon фойдаланувчиларга электрон почта орқали Amazon Storywriter ва Amazon Storybuilder 30 июнь куни ўз фаолиятини тўхтатиши тўғрисида хабар юборди. Уларнинг ёрдами билан телевидение ва кино сценарий муаллифлари сценарийларни осонгина яратиб, сўнг дарҳол уларни Amazon Studios'га кўриб чиқиш учун топширишлари мумкин эди.

Storybuilder ва Storywriter'нинг тақдири 2018 йилдан бери Amazon скриптларни кўриб чиқиш дастурини ёпганидан бери савол остида қолмоқда.

**Вақтинчалик дўконлар**

Март ойида Amazon ўзининг 87 та pop-up дўконларини ёпди, у ерда Amazon'нинг Echo ва Fire TV сингари ақлли қурилмаларига қизиққан харидорлар уларни сотиб олишдан олдин уларни реал ҳаётда кўришлари мумкин эди.

Чакана сотувчининг сўзларига кўра, компания аксарият ҳолларда харидорларни янада кенгроқ тажрибасини ва кенг танловини таъминлайдиган Amazon Books ва Amazon 4-юлдузларига кўпроқ эътибор қаратади.

**“Dash Button” чизиқ тугмаси**

Чизиқли тугмалар Amazon'да сарф материалларига буюртма беришни осонлаштирди. Бунинг учун маҳсулотни ва унинг керакли миқдорини тугмачага боғлаш керак эди. Буюртма бериш учун уни босиш кифоя. Қурилма шкафга ёки кир ювиш машинасига уланиши мумкин.

Amazon бу йил “Dash Button”ни сотишни тўхтатди. Аммо компания вакилининг сўзларига кўра, маҳсулот ғайриоддий муваффақиятга эришган, чунки харидорларга экран қурилмаларини ишлатмасдан харид қилиш имкони берилган.

Amazon вице-президенти Дениел Раушнинг таъкидлашича, “Dash Button” ақлли уйга бўлган ажойиб қадамдир: «Биз келажакда ҳар бир уйда 500 тугмача бўлишини ҳисобга олганмиз. Келажакда уйнинг ўзига ўзи қандай "ғамхўрлик" қилишини, шу жумладан харидорлар ташвишланишни истамайдиган кундалик нарсаларни тўлдиришни тасаввур қилдик."
AmazonBasics микротўлқинли печи энди бодроққа автоматик равишда буюртма беришга қодир, шунинг учун алоҳида 5 доллар тугмачасига эҳтиёж қолмайди.

**Amazon Tap**

Amazon Tap — бу Alexa'ни қўллаб-қувватлайдиган Amazon ақлли карнайларининг кўчма версияси. 2018 йил охирида ушбу қурилма бутунлай ишлаб чиқаришни тўхтатди ва унинг саҳифасида «синовдан ўтган ва янги ишлаши учун сертификатланган» янгиланган версиясини сотиб олиш мумкинлиги тўғрисида хабар пайдо бўлди.
Аммо компания деярли ҳар қандай қурилмада Alexa'ни ўрнатганлиги сабабли, Amazon Tap энди кўп нарсага муҳтож эмас.

**“Instant Pickup” — тезда олиб кетиш**

2017 йилда Amazon қисқа вақт ичида товарларни сотиб олишнинг “Instant Pickup” деб номланган янги усулини тақдим этди. Илова орқали истеъмолчилар, масалан, ичимликлар ва зарур нарсаларга буюртма бериши мумкин. Буюртма берганидан бир неча дақиқа ўтгач, Amazon ходими буюртмани “Instant Pickup”га жойлаштиради ва уни штрих-код ёрдамида олиш мумкин.
 
2018 йилда чакана савдо вакили хизмат ёпилишини эълон қилди. Бироқ, бу айнан қачон содир бўлганига аниқлик киритилмаган.

**Amazon чипталари**

Хизмат 2015 йилда Буюк Британияда, АҚШ билан таққослаганда эксклюзив шартномалари кам бўлган бозорда бошланган. Бироқ, у 2018 йилидаёқ ёпилган ва АҚШнинг режалаштирилган жойлашуви 2017 йилда бекор қилинган.

Жорий йилнинг бошида Amazon'нинг шўъба корхонаси бўлган Whole Foods бутун Whole Foods 365 дўкони ёпилишини эълон қилди. Дастлаб улар ёш истеъмолчиларга йўналтирилган ва ўзларининг товар номи остида бюджет маҳсулотларини таклиф қилишган. Ёпилиш сабаби сифатида компания 365 дўкон ва оддий Whole Foods товарлари нархидаги фарқ унчалик аҳамиятли бўлмаётганлигини келтирди.

**Маҳаллий сотувчиларнинг маҳсулотлари билан Amazon Fresh**

Amazon Fresh — бу FreshDirect ва Peapod'га ўхшаш янги озиқ-овқат етказиб бериш хизмати. 2018 йилда Amazon учинчи томон сотувчиларни платформадан олиб ташлади ва Маҳаллий бозор сотувчиси ташаббусини ёпди, бу эса сотувчиларга ўз маҳсулотларини Amazon Fresh буюртмалари билан бирга харидорларга этказиб беришга имкон берди.

**Quidsi**

2010 йилда Amazon Quidsi'ни 545 миллион долларга сотиб олди. Компания Марк Лор ва Винит Бҳарара томонидан ташкил этилган ва Diaper.com интернет-дўконига эгалик қилган, у Soap.com, Wag.com, BeautyBar.com, Casa.com ва YoYo.com'га бўлинган.
 
Amazon 2017 йилда компанияни даромад келтира олмаслигини айтиб Quidsi'ни ёпди. Кейинчалик Jet.com'га асос солинган, уни Walmart 3 миллиард доллардан кўпроққа сотиб олган.

**Endless.com**

2007 йилда Amazon ўзининг Endless.com онлайн кийим дўконини ишга туширди, у компаниянинг биринчи мустақил онлайн брендига айланди. Сайт пойабзал ва аксессуарлар сотишга ихтисослашган.
 
Endless.com 2012 йилда ёпилган ва сайтга ташриф буюрувчилар энди Amazon.com/fashion манзилига йўналтирилган.

**MyHabit.com**

Amazon MyHabit.com флеш-савдоси сайтини 2016 йилда ёпиб қўйди. Кейинчалик у Amazon Fashion бўлимининг катта қисмига айланди. Бироқ, Endless.com'дан фарқли ўлароқ, MyHabit.com'га ҳавола ташриф буюрувчиларни Amazon.com/Fashion'га йўналтирмайди.
Amazon веб-дўкони
Amazon бир вақтлар кичик ва ўрта бизнес учун ўз дўконини ташкил этиш ва маҳсулотларни Интернетда сотиш имконини берадиган платформага эга эди. 2015 йилда Amazon веб-дўкон бир йилга ёпилишини эълон қилди. Кейинчалик, чакана дўкон Shopify билан ҳамкорликка киришди ва у мижозларни ушбу компания хизматларига жалб қилди.

**Amazon Destination**

Amazon шунингдек, Amazon Destination деб номланган меҳмонхоналарни бронь қилиш сайтига эга эди. Бу Нью-Йорк ва Сиэтл каби шаҳарларга тез саёҳат қилишни режалаштиришга ёрдам бериш учун ишлаб чиқилган. Хизмат фаолияти узоқ давом этмади: 2015 йил апрелдан октябргача.

**Amazon Local**

Amazon Local'нинг Groupon ва LivingSocial'ни эслатувчи «қайноқ битимлари» сайти ҳам 2015 йилда ёпилган. Унинг ёпилиши ажабланарли эмас эди, чунки бошқа иккита сайт сезиларли ютуқларга, сўнгра кескин пасайишларга дуч келди.

**Amazon Wallet**

Amazon Wallet 2014 йилда турли хил дўконлардан совға ва чегирма карталарини сақлаши мумкин бўлган мустақил Android дастури сифатида пайдо бўлди. Бунга кредит карталарини қўшиш мумкин деб тахмин қилинган эди, аммо лойиҳа ишга туширилгандан кейин тахминан олти ой ўтгач, 2015 йилда ёпилди.

**Amazon Local Register**

Ушбу хизмат кичик офлайн бизнесга смартфон орқали бириктирилган 10 долларлик картани ўқувчи ёрдамида Amazon орқали электрон тўловларни қабул қилишга имкон берди. 2015 йилда компания қурилмани сотувдан олиб ташлади ва 2016 йилда уни қўллаб-қувватлашни тўхтатди.

**Fire Phone**

2014 йил июнь ойида Безос тантанали равишда Fire Phone'нинг чиқарилишини эълон қилди, бу асосан телефон форматидаги Fire планшетидир. Сотиш бошланганидан икки ой ўтгач, телефон функцияларнинг етишмаслиги ва юқори нархлари учун ёмон баҳоларга эга бўлди. Amazon нархни 200 доллардан 0,99 долларгача туширди, бироқ бир йил ўтгач, қурилма бозордан олиб ташланди.
 
Танқидчилар Fire Phone Amazon'нинг биринчи ва энг катта флопи деб ҳисоблашади. Ўша йилнинг октябрь ойида компания ўзининг чораклик ҳисоботида 170 миллион долларни ҳисобдан чиқаришни эълон қилди, бу асосан “Fire Phone инвентаризациясини ва этказиб берувчилар олдидаги мажбуриятларни баҳолаш" билан боғлиқ эди.

**Amazon WebPay**

Amazon WebPay PayPal'нинг аналогидир, бу оддий фойдаланувчилар ўртасида тўловларни соддалаштиради. У 2014 йилда ёпилиб, харидорлар ва сотувчилар ўртасида маблағ ўтказиш учун хизмат бўлган Amazon Pay'га айланди.

**Amazon Askville**

Бу Yahoo Answers ва Google Answers'га ўхшайди, аммо фойдаланувчилар ўйин давомида саволларга жавоб беришларини сўрашди. Хизмат 2013 йилда ўз фаолиятини тўхтатди ва хабарлар архиви 2019 йилда ўчириб ташланди.

**Amazon PayPhrase**

PayPhrase ёрдамида Amazon мижозлари тезкор тўлов учун ноёб сўз бирикмаларини яратишга муваффақ бўлишди. Улар танланган тўлов усули ва манзилига боғланган ва мижозлар буюртма бериш учун фақат Amazon 1-Click'даги каби иборани ва ПИН-кодни киритишлари керак эди.

Хизмат 2009 йилдан 2012 йилгача мавжуд эди.

Amazon ким ошди савдоси

Amazon 1999 йилда Amazon Auction номли eBay'га ўхшаш ким ошди савдоси сайтини очди ва бир неча йил ўтиб ёпилди. Хизмат Amazon Marketplace'нинг кашшофига айланди, у ерда учинчи томон сотувчилари Amazon.com'да сотиш учун ўз маҳсулотларини рўйхатга олишади.


5-iyul kuni Amazon asoschisi Jeff Bezos kompaniyaning ijroiya raisi boʻlish uchun bosh direktor lavozimidan ketadi. Koʻp yillar davomida u korporativ madaniyatni yaratdi, unda xato biznesning maqbul va hatto zarur qismi hisoblanadi. Qoʻyida kompaniya Bezos rahbarligi paytida yoʻl qoʻygan eng katta 25 xato haqida keltirib oʻtamiz. 

Tigel

Amazonʼga bepul oʻyinchi Crucible oʻyinini rivojlanishi uchun besh yil va bir necha million dollar kerak boʻldi. Oʻyin foyda keltirmadi, chunki u yetarli miqdordagi vaqtda oʻyinchilarni jalb qilmadi. Amazon uni 2020-yil iyun oyida doʻkonlardan qaytarib oldi.


5 июль куни Amazon асосчиси Жефф Безос компаниянинг ижроия раиси бўлиш учун бош директор лавозимидан кетади. Кўп йиллар давомида у корпоратив маданиятни яратди, унда хато бизнеснинг мақбул ва ҳатто зарур қисми ҳисобланади. Қўйида компания Безос раҳбарлиги пайтида йўл қўйган энг катта 25 хато ҳақида келтириб ўтамиз. 

Tigel

Amazon'га бепул ўйинчи Crucible ўйинини ривожланиши учун беш йил ва бир неча миллион доллар керак бўлди. Ўйин фойда келтирмади, чунки у етарли миқдордаги вақтда ўйинчиларни жалб қилмади. Amazon уни 2020 йил июнь ойида дўконлардан қайтариб олди.


medium_maqola.jpg

small_maqola.jpg

thumbnail_maqola.jpg

maqola.jpg

Jeff Bezosning Amazonʼdagi faoliyatida 25 ta eng katta xatolari

Жефф Безоснинг Amazon'даги фаолиятида 25 та энг катта хатолари

Texnologiya

Технология

**Elon Mask biznesining SWOT tahlili**

Tesla – bu innovatsion kompaniya: u avtopilot texnologiyasini, sun’iy intellektni ishlab chiqadi, elektromobillar uchun rekord stavkalarni o‘rnatadi va o‘z avtomobillarini ko‘rgazma zallarida emas, balki veb-sayt orqali sotadi. Ammo, shu bilan birga, korxonalar har yili tadqiqotlarga millionlab dollar sarflaydilar va shu orqali yangilik uchun qarzga botadilar.

Va Tesla'ning mavqei har qachongidan ham kuchliroq bo‘lsa-da, kompaniya o‘zining zaif tomonlari va tashqi tahdidlarini e’tiborsiz qoldirolmaydi.

SWOT tahlilidan foydalanib, biz Tesla'ning biznesini molekulalarga ajratamiz va Elon Mask nimadan qo‘rqishi va o‘zini qayerda mustahkamlashi kerakligini bilib olamiz.

**Kuchli tomonlar – Tesla'ning kuchli tomonlari nimada**

**1.Brendning nomi**

Tesla o‘z sohasida elektr kashshoflari. Agar siz yo‘lovchidan qanday elektromobilni bilishini so‘rasangiz, ehtimol "Tesla" deb javob beradi. Kompaniyaning shunchalik kuchli brendi borki, uning raqobatchilardan ustun bo‘lishi uchun uning nomi kifoya.

**2.Innovatsionlik**

Tesla avtomobillari yuqori texnologiyali. Tarixdagi eng tez ishlab chiqariladigan mashina – Tesla S Plaid elektromobillar uchun bitta zaryad bilan 837 km masofani bosib o‘tib, 2,1 soniyadan kamroq vaqt ichida 100 km tezlikka erisha oladi.

Va agar raqobatchilar hali ham bu ko‘rsatkichlarga erishishga harakat qilsalar, sun’iy intellekt va Tesla'ning avtopiloti erishib bo‘lmaydigan cho‘qqisi, ya’ni kompaniyaning asosiy tramp kartasi bo‘lib qoladi.

**3.Biznes modeli**

Boshqa avtomobil ishlab chiqaruvchilardan farqli o‘laroq, Tesla avtosalonlarning ko‘pini yopdi, qolganlari ko‘rgazma zallari sifatida qayta formatlandi.

Siz mashinani rasmiy veb-sayt orqali sotib olishingiz mumkin, bu yerda xaridorlar uning konfiguratsiyasini o‘zi tanlaydilar. Bu biznes-model Tesla'ning xarajatlarini kamaytirishga imkon berdi.

Bundan tashqari, kompaniya mijozlarga juda e’tibor qaratadi. Ularning yondashuvi mijoz uchun qo‘shimcha qiymat yaratishdir. Masalan, ular dasturiy ta’minotni yangilash orqali sotilgan mashinalarini doimiy ravishda takomillashtirib borishadi – va ular buni bepul qilishadi.

Bundan tashqari, Tesla'ning mobil texniklari bor, agar u mashinada muammoga duch kelsa, mijozning manziliga tashrif buyuradi. Model S egalari tarmoq orqali ma’lumotlarni almashishlari mumkin – va texniklar muammolarni hatto masofadan turib ham bartaraf etishlari mumkin.

**4.Aksiyalarning yuqori narxi**

Tesla dunyodagi ikkita yirik bozorda – Xitoy va Amerikada yetakchi o‘rinni egallaydi. Masalan, 10 yil oldin kompaniyaning aksiyalari 5 dollarga teng bo‘lib, asta-sekin qimmatlashib borardi. 2020-yilda keskin o‘sish kuzatildi - xarajatlar 740% ga oshdi va eng yuqori cho‘qqisida 883 dollarga yetdi.

2021-yil iyun oyidan aksiyalar barqaror va ularning narxi 688 dollarni tashkil qiladi.

Ammo bu hali Tesla'ning raqobatchilaridan ancha ko‘p. Taqqoslash uchun, Volkswagen aksiyalari bir vaqtning o‘zida 256 dollar turadi.

**5.Qonuniy kreditlarni sotish**

Tesla raqobatchilaridan pul ishlashni o‘rgandi. 2020-yilda kompaniya birinchi marta 721 million dollar sof foyda ko‘rdi va bunga Tesla kompaniyasidan normativ kreditlar sotib olgan oddiy avtomobil ishlab chiqaruvchilari yordam berishdi.

Normativ yoki Amerika Qo‘shma Shtatlarida aytilganidek, ZEV kreditlari avtomobil ishlab chiqaruvchilari chiqindilari nol bo‘lgan transport vositalarini sotish uchun oladigan ballardir.

"Yashil" qonunchilikni buzganlik uchun jarimaga tortilmaslik uchun AQShning ba’zi shtatlarida benzinli avtomobil ishlab chiqaruvchilari elektromobillar yaratuvchilardan kerakli miqdordagi ballarni sotib olishlari mumkin.

**6.Ish beruvchining brendi**

Universum ma’lumotlariga ko‘ra, 2020-yilda Tesla Amerika muhandisligi bitiruvchilari kirmoqchi bo‘lgan kompaniyalar ro‘yxatida birinchi o‘rinni egallagan. Ideal ish muhiti Tesla'ga eng yaxshi iste’dodlarni jalb qilishga yordam beradi.

Sizning rahbaringiz Elon Mask bo‘lsa, bu ajablanarli emas.

**Kamchiliklari. Qayerda kompaniya yutqazadi**

**1.Ishlab chiqarish jarayonlari**

Tesla va uning rahbarining yuqori baholangan ambitsiyalari – bu ortiqcha, lekin ularni haqiqatga aylantirish har doim ham mumkin emas.
2019-yilda Elon Tesla Network xizmatini 2020-yil oxirigacha ishga tushirishga va’da berdi – avtopilotli 1 million robotli taksilar. Hozircha bunday mashinalar chiqarilmagan va loyihaning yangi boshlanish sanalari noma’lum. Ishlab chiqarishdagi qiyinchiliklar oldin ham bo‘lgan, Tesla Model X'ning chiqarilishi ikki yilga kechiktirilgan.

**2.Xaridorlarning munosabati**

Iste’molchilar hali ham elektromobillarni oddiy avtomobillar deb bilishmaydi – ko‘pchilik ichki yonish dvigatellarini afzal ko‘rishadi. Bozorni barqaror transport mavzusida qo‘shimcha ravishda "o‘qitish" kerak. Masalan, tadqiqotga ko‘ra, 2019- yilda so‘rovda qatnashgan amerikaliklarning 42 foizi hali ham elektromobillar benzin bilan yonilg‘i quyishgan deb o‘ylashgan.

**3.Modellarga har xil talab**
 
Tesla avtomobillari bir xil darajada talabga ega emas. 3 va Y modellari mashhur bo‘lsa-da, masalan, S va X kamroq sotib oladilar.
Ikkinchisi raqobatchilarning mashinalariga va Tesla'ning boshqa modellariga qaraganda ancha qimmat, bu ularga bo‘lgan talabga jiddiy ta’sir qiladi. Tesla Model S elektromobilining narxi 79 990 dollardan, Tesla Model 3 esa 38 490 dollardan boshlanadi. Masalan, Nissan Leaf xaridorga atigi 31 620 dollarga tushadi.

**4.Dunyodagi pozitsiyalar**

Kompaniya AQSh va Xitoy bozorlarida faol, ammo qolganlari bilan kurasha olmaydi. 2020-yilda Tesla'ning Yevropadagi sotuvi 30%ga, masalan, rivojlangan Gollandiya va Norvegiyada – mos ravishda 78% va 75%ga kamaydi.

**5.Yo‘qotishlar**

Moliyaviy muvaffaqiyat va Tesla bir xil ma’noga ega emas. Biznes butun tarixi davomida zarar ko‘rdi – va faqat 2020-yilda 721 million dollar foydaga erishdi, xususan, tartibga soluvchi kreditlar sotilishi evaziga. Masalan, 2019-yilda Tesla 862 million dollar zarar ko‘rdi.

**Элон Маск бизнесининг SWОТ таҳлили**

Tesla – бу инновацион компания: у автопилот технологиясини, сунъий интеллектни ишлаб чиқади, электромобиллар учун рекорд ставкаларни ўрнатади ва ўз автомобилларини кўргазма залларида эмас, балки веб-сайт орқали сотади. Аммо, шу билан бирга, корхоналар ҳар йили тадқиқотларга миллионлаб доллар сарфлайдилар ва шу орқали янгилик учун қарзга ботадилар.

Ва Tesla'нинг мавқеи ҳар қачонгидан ҳам кучлироқ бўлса-да, компания ўзининг заиф томонлари ва ташқи таҳдидларини эътиборсиз қолдиролмайди.

SWОТ таҳлилидан фойдаланиб, биз Tesla'нинг бизнесини молекулаларга ажратамиз ва Элон Маск нимадан қўрқиши ва ўзини қаерда мустаҳкамлаши кераклигини билиб оламиз.

**Кучли томонлар – Tesla'нинг кучли томонлари нимада**

**1.Бренднинг номи**

Tesla ўз соҳасида электр кашшофлари. Агар сиз йўловчидан қандай электромобилни билишини сўрасангиз, эҳтимол "Tesla" деб жавоб беради. Компаниянинг шунчалик кучли бренди борки, унинг рақобатчилардан устун бўлиши учун унинг номи кифоя.

**2.Инновационлик**

Tesla автомобиллари юқори технологияли. Тарихдаги энг тез ишлаб чиқариладиган машина – Tesla S Plaid электромобиллар учун битта заряд билан 837 км масофани босиб ўтиб, 2,1 сониядан камроқ вақт ичида 100 км тезликка эриша олади.

Ва агар рақобатчилар ҳали ҳам бу кўрсаткичларга эришишга ҳаракат қилсалар, сунъий интеллект ва Tesla'нинг автопилоти эришиб бўлмайдиган чўққиси, яъни компаниянинг асосий трамп картаси бўлиб қолади.

**3.Бизнес модели**

Бошқа автомобиль ишлаб чиқарувчилардан фарқли ўлароқ, Tesla автосалонларнинг кўпини ёпди, қолганлари кўргазма заллари сифатида қайта форматланди.

Сиз машинани расмий веб-сайт орқали сотиб олишингиз мумкин, бу ерда харидорлар унинг конфигурациясини ўзи танлайдилар. Бу бизнес-модель Tesla'нинг харажатларини камайтиришга имкон берди.

Бундан ташқари, компания мижозларга жуда эътибор қаратади. Уларнинг ёндашуви мижоз учун қўшимча қиймат яратишдир. 

Масалан, улар дастурий таъминотни янгилаш орқали сотилган машиналарини доимий равишда такомиллаштириб боришади – ва улар буни бепул қилишади.

Бундан ташқари, Tesla'нинг мобил техниклари бор, агар у машинада муаммога дуч келса, мижознинг манзилига ташриф буюради. 

Модель С эгалари тармоқ орқали маълумотларни алмашишлари мумкин – ва техниклар муаммоларни ҳатто масофадан туриб ҳам бартараф этишлари мумкин.

**4.Акцияларнинг юқори нархи**

Tesla дунёдаги иккита йирик бозорда – Хитой ва Америкада етакчи ўринни эгаллайди. Масалан, 10 йил олдин компаниянинг акциялари 5 долларга тенг бўлиб, аста-секин қимматлашиб борарди. 2020 йилда кескин ўсиш кузатилди - харажатлар 740% га ошди ва энг юқори чўққисида 883 долларга етди. 2021 йил июнь ойидан акциялар барқарор ва уларнинг нархи 688 долларни ташкил қилади.

Аммо бу ҳали Tesla'нинг рақобатчиларидан анча кўп. Таққослаш учун,Volkswagen акциялари бир вақтнинг ўзида 256 доллар туради.

**5.Қонуний кредитларни сотиш**

Tesla рақобатчиларидан пул ишлашни ўрганди. 2020 йилда компания биринчи марта 721 миллион доллар соф фойда кўрди ва бунга Tesla компаниясидан норматив кредитлар сотиб олган оддий автомобиль ишлаб чиқарувчилари ёрдам беришди.

Норматив ёки Америка Қўшма Штатларида айтилганидек, ZEV кредитлари автомобиль ишлаб чиқарувчилари чиқиндилари ноль бўлган транспорт воситаларини сотиш учун оладиган баллардир.

"Яшил" қонунчиликни бузганлик учун жаримага тортилмаслик учун АҚШнинг баъзи штатларида бензинли автомобиль ишлаб чиқарувчилари электромобиллар яратувчилардан керакли миқдордаги балларни сотиб олишлари мумкин.

**6.Иш берувчининг бренди**

Universum маълумотларига кўра, 2020 йилда Tesla Америка муҳандислиги битирувчилари кирмоқчи бўлган компаниялар рўйхатида биринчи ўринни эгаллаган. Идеал иш муҳити Tesla'га энг яхши истеъдодларни жалб қилишга ёрдам беради.

Сизнинг раҳбарингиз Элон Маск бўлса, бу ажабланарли эмас.

**Камчиликлари. Қаерда компания ютқазади**

**1.Ишлаб чиқариш жараёнлари**

Tesla ва унинг раҳбарининг юқори баҳоланган амбициялари – бу ортиқча, лекин уларни ҳақиқатга айлантириш ҳар доим ҳам мумкин эмас.

2019 йилда Элон Tesla Network хизматини 2020 йил охиригача ишга туширишга ваъда берди – автопилотли 1 миллион роботли таксилар. Ҳозирча бундай машиналар чиқарилмаган ва лойиҳанинг янги бошланиш саналари номаълум. Ишлаб чиқаришдаги қийинчиликлар олдин ҳам бўлган, Tesla Модель Х'нинг чиқарилиши икки йилга кечиктирилган.

**2.Харидорларнинг муносабати**

Истеъмолчилар ҳали ҳам электромобилларни оддий автомобиллар деб билишмайди – кўпчилик ички ёниш двигателларини афзал кўришади. Бозорни барқарор транспорт мавзусида қўшимча равишда "ўқитиш" керак. Масалан, тадқиқотга кўра, 2019- йилда сўровда қатнашган америкаликларнинг 42 фоизи ҳали ҳам электромобиллар бензин билан ёнилғи қуйишган деб ўйлашган.

**3.Моделларга ҳар хил талаб**

Tesla автомобиллари бир хил даражада талабга эга эмас. 3 ва Y моделлари машҳур бўлса-да, масалан, S ва Х камроқ сотиб оладилар.

Иккинчиси рақобатчиларнинг машиналарига ва Tesla'нинг бошқа моделларига қараганда анча қиммат, бу уларга бўлган талабга жиддий таъсир қилади. Tesla Модель S электромобилининг нархи 79 990 доллардан, Tesla Модель 3 эса 38 490 доллардан бошланади.

Масалан, Nissan Leaf харидорга атиги 31 620 долларга тушади.

**4.Дунёдаги позициялар**

Компания АҚШ ва Хитой бозорларида фаол, аммо қолганлари билан кураша олмайди. 2020 йилда Tesla'нинг Европадаги сотуви 30%га, масалан, ривожланган Голландия ва Норвегияда – мос равишда 78% ва 75%га камайди.

**5.Йўқотишлар**

Молиявий муваффақият ва Tesla бир хил маънога эга эмас. Бизнес бутун тарихи давомида зарар кўрди – ва фақат 2020 йилда 721 миллион доллар фойдага эришди, хусусан, тартибга солувчи кредитлар сотилиши эвазига. Масалан, 2019 йилда Tesla 862 миллион доллар зарар кўрди.



Elon Mask biznesining SWOT tahlili
Tesla – bu innovatsion kompaniya: u avtopilot texnologiyasini, sun’iy intellektni ishlab chiqadi, elektromobillar uchun rekord stavkalarni o‘rnatadi va o‘z avtomobillarini ko‘rgazma zallarida emas, balki veb-sayt orqali sotadi. Ammo, shu bilan birga, korxonalar har yili tadqiqotlarga millionlab dollar sarflaydilar va shu orqali yangilik uchun qarzga botadilar.


Элон Маск бизнесининг SWОТ таҳлили
Tesla – бу инновацион компания: у автопилот технологиясини, сунъий интеллектни ишлаб чиқади, электромобиллар учун рекорд ставкаларни ўрнатади ва ўз автомобилларини кўргазма залларида эмас, балки веб-сайт орқали сотади. Аммо, шу билан бирга, корхоналар ҳар йили тадқиқотларга миллионлаб доллар сарфлайдилар ва шу орқали янгилик учун қарзга ботадилар.


Tesla nima sababdan sinishi mumkin: kompaniyaning kuchli tomonlari va kamchiliklari 

Tesla нима сабабдан синиши мумкин: компаниянинг кучли томонлари ва камчиликлари 

"Chelsi" Roman Abramovich davrida birinchi marta UEFA Superkubogini qo‘lga kiritdi va rossiyalik milliarder sotib olganidan buyon 21 ta sovrinni qo‘lga kiritdi. Ushbu maqola so‘nggi 18 yil ichida Angliyaning eng muvaffaqiyatli klubining moliyaviy modeli haqida.

Angliyaning "Chelsi" klubi 11 avgust kuni Ispaniyaning "Vilyarreal" klubini mag‘lub etdi. Klub tarixda ikkinchi marta va 1998 yildan buyon birinchi marta UEFA Superkubogini qo‘lga kiritdi. Bu kubok 2003 yilda rossiyalik tadbirkor Roman Abramovich tomonidan sotib olinganidan buyon londonliklar uchun 21-kubokka aylandi. Bu vaqt mobaynida "Chelsi" Angliya Premyer-ligasida 5 marta, Chempionlar Ligasida esa 2 marta – boshqa ingliz klublariga qaraganda ko‘proq g‘alaba qozongan.

Rossiyalik milliarder kelishidan oldin, "Chelsi" Angliya chempionatida kuchli o‘rtacha klub edi. Abramovich davridan oldingi londonliklar hisobida bitta chempionlik (1954/55), uchta Angliya kubogi (1970, 1997, 2000), ikkita futbol ligasi kubogi (1995, 1998, 2005) va mamlakat superkubogi (1955, 2000) bo‘lgan. Xalqaro miqyosda klub ikki marta Kubok egalari kubogini (1971, 1998) va UEFA Superkubogi sohibi (1998) ni yutgan. Faqat 1998 yilda klub 12 ta chempionlikni qo‘lga kiritdi, bu keyingi 18 yilga qaraganda kamroq.

2003 yilda Abramovich "Chelsi" ni 140 millionga sotib oldi. Birinchi mavsumda, Transfermarkt ma’lumotlariga ko‘ra, klub transferlar uchun 169,7 million yevro sarflab, bu ko‘rsatkich bo‘yicha 115 million yevroni ortda qoldirdi. Bir necha oy oldin klubni orzu ham qila olmasdi. Natijada, dastlabki uch yilda londonliklar ikki marta Angliya chempioni bo‘lishdi.

**Iqtisodiy o‘sish**

Abramovich Effekti ham o‘zini maydondan chetlatdi, "Chelsi" ning operatsion foydasi birinchi yilda 62% ga oshdi. Barqaror uzoq muddatli yuqori trayektoriya kuzatildi, bu 2018/19 yilgi mavsumda rekord darajadagi operatsion daromad keltirdi – 513 million yevro (2003/04 yilgi mavsumga nisbatan 282% ga oshdi). Bu o‘sish teleko‘rsatuvlar daromadining o‘sishi va tijorat daromadlarining o‘sishi bilan bog‘liq.

Daromadning o‘sishining asosiy omillaridan biri – Angliya Premyer-ligasi telekanallariga bo‘lgan talabning keskin o‘sishi bilan bog‘liq bo‘lgan teleko‘rsatuvlar daromadi – 2003 yildan beri bu ko‘rsatkich to‘rt barobarga oshib, 5 milliard ₤ ga etdi.

Tijorat daromadlarining o‘sishiga ham ta’sir ko‘rsatdi. 2004 yildan 2019 yilgacha sport yutuqlari tufayli klubning tijorat daromadi 2019 yilga kelib 366 foizga o‘sdi.

"Chelsi" shuningdek, turli qit’alardan muxlislarni jalb qilish uchun tez-tez mavsum oldidan gastrol safarlarini uyushtiradi. Bu sa‘y-harakatlar Nike bilan to‘plam uchun 69 million yevrolik shartnoma va uch telekommunikatsiya kompaniyasi bilan yiliga 46 million yevrolik homiylik shartnomasiga olib keldi – ikkalasi ham o‘z toifalari bo‘yicha eng daromadli bitimlar.

O‘yin ko‘rsatkichlari va daromadlarning yaxshilanishi yangi imkoniyatlar va jamoaga sarmoya kiritishning davom etishiga olib keldi. Natijada, "Chelsi" xodimlarining xarajatlari 2011/12 yildan buyon 60% ga oshdi va 2019/20 yilgi pandemiya mavsumida 326,8 mln. Klubning 2014 yildan buyon ijrochi direktori Marina Granovskaya "Chelsi" dagi maoshlar uchun javobgardir va ularga xarajatlarni daromadning 70 foizidan past darajada ushlab turadi.

Ammo istisnolar bor, masalan, 2015/16 yilgi mavsumda Joze Mourinyo va uning murabbiylar shtabidan ishdan bo‘shatilganidan keyin kompensatsiya to‘lash uchun 11 million yevro sarflangan.

**Noyob qarz**

"Chelsi" ning moliyaviy jihatlarining o‘ziga xos tomoni – uning 1,4 milliard yevrolik ichki qarzidir. Bir tomondan, Abramovich tuzilmalari uchun qarz yuki katta; Boshqa tomondan, "Chelsi" ning moliyaviy qarzi bor. Bu tartib bizga o‘tgan yili pandemiya retsessiyasi paytida ham, raqobatchilarning ko‘pchiligi pulni tejashga majbur bo‘lgan paytda, transfer bozorining faol ishtirokchisi bo‘lishimizga imkon berdi.

Abramovich boshqaruvidagi "Chelsi" ning rivojlanishi KPMG Football Benchmark'da ko‘rsatiladi, u Londonliklarni eng qimmat klublar qatoriga qo‘shib qo‘yadi. Baholash 2019 yil yanvar oyida eng yuqori cho‘qqi – 2,2 milliard yevroni tashkil etdi, bu 2016 yilga nisbatan 53% ga ko‘pdir. 2021 yilgi reytingda klub pandemiya oqibatida 1,9 milliard yevroga baholangan holda yettinchi o‘rinni egalladi.

**Transfer bozorining eng yirik o‘yinchisi**

"Chelsi" – Angliyaning transfer bozoridagi eng yirik o‘yinchisi. Abramovich kelganidan buyon klub yangi futbolchilar uchun 2,22 milliard yevro sarfladi – bu Premyer-liganing boshqa klublariga qaraganda ko‘proq. Klubning rekord shartnomalari Kay Havertz va Kepa Arrisabalaga bo‘lib, ularning har biri 80 million yevroga sotib olindi.

"Chelsi", shuningdek, 2003/04 yildan buyon 1,17 milliard yevro ishlab topgan, o‘yinchi daromadidan Premyer-liga klublarini boshqaradi. 

Transferdan tushgan 1,17 milliard yevrodan taxminan 800 million yevro 2014 yildan buyon olingan – direktor Mariya Granovskaya davrida, klubda Abramovichdan keyin ikkinchi shaxs. Eng mashhur misollar – shartnoma tugashidan bir yil oldin "Real" ga 100 million yevrodan ko‘proq sotilgan Eden Azar va Diyego Kostaning "Atletiko" ga qaytishi (majburiy sotib olish sharti bilan 66 million yevroga yaqin shartnoma). 

"Chelsi" jamoasi hozirda deyarli 1 milliard yevroga baholanmoqda, bu esa 2011 yildagi 422 million yevrodan ancha yuqori. Eng qimmatbaho futbolchilar – yaqinda imzolangan Kay Haverts va Timo Verner, shuningdek, Meyson Maunt. Bularning barchasi klubning tayyor futbolchilarni sotib olish va yoshlarga sarmoya kiritish qobiliyatini yaqqol ko‘rsatib turibdi. Ikkinchisi, ayniqsa, 2019/20 yilgi mavsumdagi transferlarni taqiqlashda muhim ahamiyatga ega edi.

**Muxlislar bazasining o‘sishi**

"Chelsi" ning mashhurligini ijtimoiy tarmoqlardagi izdoshlari soni ham yaxshi ko‘rsatib turibdi. Bu klub "Manchester Yunayted" dan keyin ikkinchi eng mashhur ingliz klubi va 111 million obunachisi bilan dunyodagi eng mashhur beshinchi klub. So‘nggi ikki yil ichida ijtimoiy tarmoqlardagi muxlislar soni 30 foizga oshdi. Katta oqim TikTok platformasi bilan bog‘liq, u yerda "Chelsi" ning 3,5 million izdoshlari bor, shuningdek, Instagram izdoshlarining 57% o‘sishi kuzatildi. Klub, shuningdek, Xitoyning eng yirik ijtimoiy tarmoqlaridan biri bo‘lgan Weibo'ga obuna bo‘ldi, bu ikki yil ichida o‘z obunachilarini qariyb ikki barobarga ko‘paytirdi – 5,4 milliondan 10 milliongacha.


"Челси" Роман Абрамович даврида биринчи марта УЕФА Суперкубогини қўлга киритди ва россиялик миллиардер сотиб олганидан буён 21 та совринни қўлга киритди. Ушбу мақола сўнгги 18 йил ичида Англиянинг энг муваффақиятли клубининг молиявий модели ҳақида.

Англиянинг "Челси" клуби 11 август куни Испаниянинг "Вильярреал" клубини мағлуб этди. Клуб тарихда иккинчи марта ва 1998 йилдан буён биринчи марта УЕФА Суперкубогини қўлга киритди. Бу кубок 2003 йилда россиялик тадбиркор Роман Абрамович томонидан сотиб олинганидан буён лондонликлар учун 21-кубокка айланди. Бу вақт мобайнида "Челси" Англия Премьер-лигасида 5 марта, Чемпионлар Лигасида эса 2 марта – бошқа инглиз клубларига қараганда кўпроқ ғалаба қозонган.

Россиялик миллиардер келишидан олдин, "Челси" Англия чемпионатида кучли ўртача клуб эди. Абрамович давридан олдинги лондонликлар ҳисобида битта чемпионлик (1954/55), учта Англия кубоги (1970, 1997, 2000), иккита футбол лигаси кубоги (1995, 1998, 2005) ва мамлакат суперкубоги (1955, 2000) бўлган. Халқаро миқёсда клуб икки марта Кубок эгалари кубогини (1971, 1998) ва УЕФА Суперкубоги соҳиби (1998) ни ютган. Фақат 1998 йилда клуб 12 та чемпионликни қўлга киритди, бу кейинги 18 йилга қараганда камроқ.

2003 йилда Абрамович "Челси" ни 140 миллионга сотиб олди. Биринчи мавсумда, Transfermarkt маълумотларига кўра, клуб трансферлар учун 169,7 миллион евро сарфлаб, бу кўрсаткич бўйича 115 миллион еврони ортда қолдирди. Бир неча ой олдин клубни орзу ҳам қила олмасди. Натижада, дастлабки уч йилда лондонликлар икки марта Англия чемпиони бўлишди.

**Иқтисодий ўсиш**

Абрамович Эффекти ҳам ўзини майдондан четлатди, "Челси" нинг операцион фойдаси биринчи йилда 62% га ошди. Барқарор узоқ муддатли юқори траектория кузатилди, бу 2018/19 йилги мавсумда рекорд даражадаги операцион даромад келтирди – 513 миллион евро (2003/04 йилги мавсумга нисбатан 282% га ошди). Бу ўсиш телекўрсатувлар даромадининг ўсиши ва тижорат даромадларининг ўсиши билан боғлиқ.

Даромаднинг ўсишининг асосий омилларидан бири – Англия Премьер-лигаси телеканалларига бўлган талабнинг кескин ўсиши билан боғлиқ бўлган телекўрсатувлар даромади – 2003 йилдан бери бу кўрсаткич тўрт баробарга ошиб, 5 миллиард ₤ га этди.

Тижорат даромадларининг ўсишига ҳам таъсир кўрсатди. 2004 йилдан 2019 йилгача спорт ютуқлари туфайли клубнинг тижорат даромади 2019 йилга келиб 366 фоизга ўсди.

"Челси" шунингдек, турли қитъалардан мухлисларни жалб қилиш учун тез-тез мавсум олдидан гастроль сафарларини уюштиради. Бу саъй-ҳаракатлар Nike билан тўплам учун 69 миллион евролик шартнома ва уч телекоммуникация компанияси билан йилига 46 миллион евролик ҳомийлик шартномасига олиб келди – иккаласи ҳам ўз тоифалари бўйича энг даромадли битимлар.

Ўйин кўрсаткичлари ва даромадларнинг яхшиланиши янги имкониятлар ва жамоага сармоя киритишнинг давом этишига олиб келди. Натижада, "Челси" ходимларининг харажатлари 2011/12 йилдан буён 60% га ошди ва 2019/20 йилги пандемия мавсумида 326,8 млн.

Клубнинг 2014 йилдан буён ижрочи директори Марина Грановская "Челси" даги маошлар учун жавобгардир ва уларга харажатларни даромаднинг 70 фоизидан паст даражада ушлаб туради.

Аммо истиснолар бор, масалан, 2015/16 йилги мавсумда Жозе Моуринью ва унинг мураббийлар штабидан ишдан бўшатилганидан кейин компенсация тўлаш учун 11 миллион евро сарфланган.

**Ноёб қарз**

"Челси" нинг молиявий жиҳатларининг ўзига хос томони – унинг 1,4 миллиард евролик ички қарзидир. Бир томондан, Абрамович тузилмалари учун қарз юки катта; Бошқа томондан, "Челси" нинг молиявий қарзи бор. Бу тартиб бизга ўтган йили пандемия рецессияси пайтида ҳам, рақобатчиларнинг кўпчилиги пулни тежашга мажбур бўлган пайтда, трансфер бозорининг фаол иштирокчиси бўлишимизга имкон берди.

Абрамович бошқарувидаги "Челси" нинг ривожланиши KPMG Football Benchmark'да кўрсатилади, у Лондонликларни энг қиммат клублар қаторига қўшиб қўяди. Баҳолаш 2019 йил январь ойида энг юқори чўққи – 2,2 миллиард еврони ташкил этди, бу 2016 йилга нисбатан 53% га кўпдир. 2021 йилги рейтингда клуб пандемия оқибатида 1,9 миллиард еврога баҳоланган ҳолда еттинчи ўринни эгаллади.

**Трансфер бозорининг энг йирик ўйинчиси**

"Челси" – Англиянинг трансфер бозоридаги энг йирик ўйинчиси. Абрамович келганидан буён клуб янги футболчилар учун 2,22 миллиард евро сарфлади – бу Премьер-лиганинг бошқа клубларига қараганда кўпроқ. Клубнинг рекорд шартномалари Кай Xавертз ва Кепа Аррисабалага бўлиб, уларнинг ҳар бири 80 миллион еврога сотиб олинди.

"Челси", шунингдек, 2003/04 йилдан буён 1,17 миллиард евро ишлаб топган, ўйинчи даромадидан Премьер-лига клубларини бошқаради. Трансфердан тушган 1,17 миллиард евродан тахминан 800 миллион евро 2014 йилдан буён олинган – директор Мария Грановская даврида, клубда Абрамовичдан кейин иккинчи шахс. Энг машҳур мисоллар – шартнома тугашидан бир йил олдин "Реал" га 100 миллион евродан кўпроқ сотилган Эден Азар ва Диего Костанинг "Атлетико" га қайтиши (мажбурий сотиб олиш шарти билан 66 миллион еврога яқин шартнома). 

"Челси" жамоаси ҳозирда деярли 1 миллиард еврога баҳоланмоқда, бу эса 2011 йилдаги 422 миллион евродан анча юқори. Энг қимматбаҳо футболчилар – яқинда имзоланган Кай Хавертс ва Тимо Верньер, шунингдек, Мейсон Маунт. Буларнинг барчаси клубнинг тайёр футболчиларни сотиб олиш ва ёшларга сармоя киритиш қобилиятини яққол кўрсатиб турибди. Иккинчиси, айниқса, 2019/20 йилги мавсумдаги трансферларни тақиқлашда муҳим аҳамиятга эга эди.

**Мухлислар базасининг ўсиши**

"Челси" нинг машҳурлигини ижтимоий тармоқлардаги издошлари сони ҳам яхши кўрсатиб турибди. Бу клуб "Манчестер Юнайтед" дан кейин иккинчи энг машҳур инглиз клуби ва 111 миллион обуначиси билан дунёдаги энг машҳур бешинчи клуб. Сўнгги икки йил ичида ижтимоий тармоқлардаги мухлислар сони 30 фоизга ошди. Катта оқим TikTok платформаси билан боғлиқ, у ерда "Челси" нинг 3,5 миллион издошлари бор, шунингдек, Instagram издошларининг 57% ўсиши кузатилди. Клуб, шунингдек, Хитойнинг энг йирик ижтимоий тармоқларидан бири бўлган Weibo'га обуна бўлди, бу икки йил ичида ўз обуначиларини қарийб икки баробарга кўпайтирди – 5,4 миллиондан 10 миллионгача.


"Chelsi" Roman Abramovich davrida birinchi marta UEFA Superkubogini qo‘lga kiritdi va rossiyalik milliarder sotib olganidan buyon 21 ta sovrinni qo‘lga kiritdi. Ushbu maqola so‘nggi 18 yil ichida Angliyaning eng muvaffaqiyatli klubining moliyaviy modeli haqida.
Angliyaning "Chelsi" klubi 11 avgust kuni Ispaniyaning "Vilyarreal" klubini mag‘lub etdi. Klub tarixda ikkinchi marta va 1998 yildan buyon birinchi marta UEFA Superkubogini qo‘lga kiritdi. Bu kubok 2003 yilda rossiyalik tadbirkor Roman Abramovich tomonidan sotib olinganidan buyon londonliklar uchun 21-kubokka aylandi. Bu vaqt mobaynida "Chelsi" Angliya Premyer-ligasida 5 marta, Chempionlar Ligasida esa 2 marta – boshqa ingliz klublariga qaraganda ko‘proq g‘alaba qozongan.


"Челси" Роман Абрамович даврида биринчи марта УЕФА Суперкубогини қўлга киритди ва россиялик миллиардер сотиб олганидан буён 21 та совринни қўлга киритди. Ушбу мақола сўнгги 18 йил ичида Англиянинг энг муваффақиятли клубининг молиявий модели ҳақида.
Англиянинг "Челси" клуби 11 август куни Испаниянинг "Вильярреал" клубини мағлуб этди. Клуб тарихда иккинчи марта ва 1998 йилдан буён биринчи марта УЕФА Суперкубогини қўлга киритди. Бу кубок 2003 йилда россиялик тадбиркор Роман Абрамович томонидан сотиб олинганидан буён лондонликлар учун 21-кубокка айланди. Бу вақт мобайнида "Челси" Англия Премьер-лигасида 5 марта, Чемпионлар Лигасида эса 2 марта – бошқа инглиз клубларига қараганда кўпроқ ғалаба қозонган.


Abramovich effekti. Qanday qilib "Chelsi" Angliyaning eng muvaffaqiyatli klubiga aylandi

Абрамович эффекти. Қандай қилиб "Челси" Англиянинг энг муваффақиятли клубига айланди

Har qanday biznesda boʻlgani kabi, oʻz kafengizni ochishda ham koʻplab xatolar va xavflar mavjud. Axir, menyu va kelajakdagi marketing konsepsiyasini tuzishdan boshlab, siz nafaqat ustuvorlikni belgilashingiz, balki xodimlarni boshqarish va yetkazib beruvchilar bilan muzokaralar olib borishning murakkabligini ham unutmasligingiz kerak. Qahvaxonangizni ochishdan oldin, siz qaror qabul qilishingiz kerak — keyingi bir necha yilga oʻz korxonangizda “yashashga” tayyormisiz?

Mijozga taklif qiladigan asosiy mahsulot nima boʻlishi haqida qaror qabul qiling. Kurslarda tahsil oling, oshxonada ichkaridan ishlashga harakat qiling. Siz qahvaxona ochmoqchimisiz? Xodimlaringizni yaxshiroq nazorat qilish va xodimlaringizni ragʻbatlantirish uchun amaliy tajribaga ega boʻlish uchun hatto qanday qahva qaynatish kerakligini bilib oling. Iloji boricha koʻproq xaridorlarni jalb qilish uchun sotishning oʻziga xos taklifini toping.

Bularning barchasi muassasa tashkil etilishidan oldin koʻrib chiqilishi kerak. Biz ushbu maqolada restoran biznesida koʻp yillik tajribaga ega Anvar Abduqayumov hozirgi kunda pandemiyadan keyin ushbu biznes yoʻnalish qanchalar daromadliligi va unda qanday xavflar yuzaga kelishi mumkinligi haqida suhbatlashdik. Quyida PURO Gelateria qahvaxonasi rahbari **Anvar Abduqayumov**dan ushbu konseptdagi qahvaxona ochish ochish boʻyicha maslahat va ularning shaxsiy tajribalarini toʻpladik.

Anvar Abduqayumov 40 yosh. Tadbirkor. Oʻz tadbirkorlik faoliyating asosiy qismini ishlab chiqarish sohasida olib borgan. 2018-yil Afiyet turk taomlari restoraniga asos solgan va hozirgacha boshqaruv direktori lavozimida faoliyat yuritmoqda. 2020-yilda PURO Gelateria qahvaxonasiga asos solgan. Bir yil ichida uning rahbarligida ushbu brendni 3 ta shoxobchaga kengaytirildi.


![maqola3.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola3_0b40f1c616.jpg)

**Barchasi Turkiyaga sayohatdan boshlangan**

Men aslida tadbirkorlik faoliyatimni oʻyinchoq ishlab chiqarish yoʻnalishida boshlaganman. Ushbu sohada hozirgacha faoliyat yuritib kelmoqdaman. Ish yuzasidan chet davlatlarga koʻp sayohat qilardim. Ayniqsa Turkiyaga tashriflarim chogʻida ularning oʻziga xos oshxonasi va ayniqsa goʻshtli taomlari menda katta taassurot qoldirardi. Shu tarzda menda yurtimizda ham turk taomlari restorani ochish gʻoyasi paydo boʻlgan. Ushbu restoranga mos binoni sotib olganman va turklar bilan hamkorlikda ishga tushirganman. Afsuski restoratorlik yoʻnalishida umuman tajribasiz boʻlganligim tufayli, koʻp joyda nazorat qila olmaganman va katta yoʻqotishlarga uchraganman. Shundan keyin turklar bilan faoliyatni toʻxtatib, boshqaruvni mahalliy tajribaga ega mutaxassislarga toʻliq topshirganman. Afsuski, bu gʻoya ham oʻzini oqlamadi. Restoran muvaffaqiyatga erishmadi va koʻp joyda yoʻqotishlar boʻldi.

Sheriklar bilan boʻlgan muvaffaqiyatsizliklardan keyin, boshqaruvni oʻz qoʻlimga olishga va restoratorlikni chuqur oʻrganishga tushganman. Ushbu sohada kurslarda tahsil oldim. Turkiyaga borib, barcha turdagi taomlar va ularning taʼmini yaxshilab oʻrgandim. Hattoki oshpazlarga yordamchi boʻlib, ularni tayyorlashning asl sirlari bilan tanishib chiqdim. U yerda restoratorlardan restoran boshqaruvida aslida nimalarga eʼtibor qaratish zarurligi, qaysi joylarini va qanday qattiq nazoratga olishni oʻrgandim. Shundan keyin Afiyet restorani boshqaruvini toʻliq oʻz qoʻlimga oldim va juda qisqa muddat ichida savdolar bir necha bor koʻtarildi va biz doimiy mijozlarga ega boʻla boshladik.


**PURO brendi yaralishi**

Keyinchalik biz Italyan muzqaymoqlari bilan qiziqa boshladik va bu yerni umuman boshqacha yoʻnalishda, Italyan muzqaymoq xonasi sifatida ochishga qaror qildik. Men oʻzim sogʻlom turmush tarzi tarafdori boʻlganligim tufayli Gelateria muzqaymoqlari tarkibida inson uchun zararli moddalar umuman ishlatilmasligi menga juda yoqqan va shu yoʻnalishda ishlashga qaror qilganmiz.

![puro.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/puro_7e5ecb9c20.jpg)

PURO uchun maxsus brending yaratdik, oʻz ranglarimiz, logotip va dizaynimizga, qadoqlash uslubimizga ega boʻldik. Bu mutlaqo oʻzgacha yondashuv edi. Shahar markazidagi binolardan birini ijaraga oldik va taʼmirlash ishlariga 15000 dollarga yaqin pul sarfladik. Afsuski taʼmirlash oʻz nihoyasiga yetib qolganda, COVID-19 virusi tufayli pandemiya eʼlon qilindi va biz ochilishga ulgurmasdan, ishni toʻxtatishga majbur boʻldik. Ijara beruvchilar ijara haqqini toʻliq toʻlashni talab qilishda va biz bu joydan chiqishga majbur boʻldik. Bu albatta biznes uchun katta yoʻqotish boʻldi. Keyinroq, biz uchun mukammal toʻgʻri keladigan binoni ijaraga olib, karantin sharoitlari yumshatilgach, bizning birinchi shoxobchamizni ochishga qaror muvaffaq boʻldik.


**Ochilishdagi kechikishlar tufayli asosiy konseptning oʻzgarishi**

Biz barcha uzilishlardan keyin asosan muzqaymoq savdosi bilan shugʻullanuvchi massamizni ochish paytimiz kelganida deyarli yoz oxirlab qolgan edi va mavsumga biroz kechikkan edik. Shuni anglab yetdikki, oʻzimizni muzqaymoqxona sifatida tanitish unchalik muvaffaqiyatli yondashuv boʻlmaydi. Shundan keyin biz Belgiya vaflilari retseptini ishlab chiqdik va u orqali tanilishga qaror qildik. Bu juda toʻgʻri qaror boʻlib chiqdi va biz tez orada barcha kutgan natijalarimizga ortigʻi bilan erishdik.

**Biznesning rivojlanishi va yangi filiallar ochilishi**

Biz yaxshi va uzoq tayyorlangan biznes reja boʻyicha ish yurita boshladik va asosan muzqaymoq va Belgiya vaflilarimiz orqali tanila boshladik. Ammo tashrif buyuruvchilar doimo tamaddi uchun biror taom soʻrashardi. Shuningdek, muzqaymoq va desertlar asosan kechki paytga yaqin isteʼmol qilinganligi tufayli kunduzi odam kam boʻlardi. Vaziyatni va talabni oʻrganib, toʻliq bandlikda ishlash uchun biz yengil taomlardan iborat kichik menyu yaratdik. Shuningdek, ertalabki vaqtlardagi bandlikni taʼminlash uchun keyinroq nonushta menyusini ham qoʻshdik. Shu tariqa talabga moslasha boshladik. Ammo birinchi filialimiz kichikroq boʻlganligi va ichkarida mehmonlarni qabul qilishga cheklov boʻlganligi tufayli biroz qiyinchiliklar boʻldi. Shu tufayli, biz yangi filial ochishga qaror qildik.

![poro1.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/poro1_7065bbf68c.jpg)

Yangi filialimizni biz shaharni umuman boshqa qismida, eski shahar tarafda ochishga qaror qildik. Chunki bu hududdagi talabni oʻrganib chiqqanimizda, bizning konseptimizga yaqin qahvaxonalar bu yerda juda kamligi, ammo talab yuqoriligi, aholisi toʻlovga layoqatli ekanligini aniqladik. Shuningdek, binolar ijarasi nisbatan pas, ammo hudud aholisi talabi bandiligi bizga yangi marralarni ochdi. Ishga tushishimiz birinchi haftasidayoq biz toʻliq bandlikda ishlay boshladik. Biz aholi yashash tarzi va talablarini oldindan oʻrganib chiqdik va bu filialimizda bolalar maydonchasi, namozxona tashkil etdik.

![maqola8.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola8_61d8433cb0.jpg)

Hozirda shahar markazida uchinchi filialimiz tez orada oʻz eshiklarini ochadi va oʻylaymanki keyin filiallarimiz asosan shaharning chetroq hududlarida, odamlarga qulaylik yaratish uchun yaratiladi.


**PUROʻni kelajakdagi rejalari**

Men yuqorida aytib oʻtganimdek sogʻlom turmush tarzi tarafdoriman. Ushbu yoʻnalishni bir paytlar juda chuqur oʻrganganman va yuqori vazndan xalos boʻlishga erishganman. Hozirda toʻgʻri ovqatlanishga juda koʻpchilik qiziqmoqda va sogʻlom turmush tarzi kechirishni boshlashmoqda. Oʻylaymanki yaqin orada bizning menyularda toʻgʻri ovqatlanish reseptlari asosida tayyorlangan taomlar koʻpayadi va bir necha yildan keyin faqat toʻgʻri ovqatlanish tarmoqlari restoranlari sifatida rivojlanish rejalarimiz bor.

**Quyida oʻz biznes tajribamdan kelib chiqqan holda ushbu yoʻnalishda faoliyat yuritish uchun eng zarur maslahatlar bilan boʻlishaman.**

![maqola1 (2).jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola1_2_cc0703c063.jpg)

**Xoʻsh, 2021-yilda qahvaxona ochish uchun nimalarni bilish zarur?**

**1. Qanday konsepsiyada ishlashingizni aniqlab oling**

Konsepsiya nafaqat kafening ichki dizayni yoki oshxonani tanlash haqida avvala, Siz muassasa imijini oʻylab koʻrishingiz kerak: xodimlarning tashrif buyuruvchilar bilan aloqasi va kafeda boʻlgan umumiy taassurot. Shunday qilib, odamlar sizni nafaqat taomlanish, balki boʻsh vaqtlarini samimiy va begʻubor muhitda oʻtkazganlaridan xursandliklari bilan bogʻlashadi.
Mijozlaringiz uchun doimo yoqimli muhit yarating. Taʼmirlash va interyer dizayniga pulni tejamang. Har bir jihozni sifatli va koʻp muddat xizmat qiladigan, asosiysi mijozingiz uchun yoqimli boʻladiganidan tanlang. Siz boshida sal koʻproq pul sarflashingiz mumkin ammo bu keyinchalik yuzaga keladigan qayta chiqimlardan pulni tejashga mijozlarga sifatli brend sifatida tanilishga yordam beradi.

![maqola6.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola6_8447aeb3bd.jpg)


**2. Kafe ochishning afzalliklari va kamchiliklari**

Umumiy ovqatlanish bozori jadal rivojlanmoqda va agar siz tendensiyalarga kirsangiz, biznes muvaffaqiyatli boʻladi. Ammo oʻzgaruvchan tendensiyalarni ham afzallik, ham kamchiliklardan biri deb atash mumkin. Raqobatni davom ettirish uchun siz doimo biror narsani yaxshilashingiz va oʻzgartirishingiz kerak boʻladi.
Masalan, 2020-yilda koʻplab restaratorlar olib chiqish va yetkazib berish rejimiga oʻtishga majbur boʻlishdi, chunki karantin ularga odatdagidek ishlashga ruxsat bermadi.
Keling, kafe ochishning boshqa ijobiy va salbiy tomonlarini koʻrib chiqaylik:

**Afzalliklari**
- Biznesning yuqori rentabelligi
- Har doim kafega talab boʻladi
- Franchayzing uchun tayyor biznesni sotib olishingiz mumkin

**Murakkabliklari**

- Qimmatbaho uskunalar va binolar qimmat ijarasi
- Yuqori raqobat
- Kadrlar almashinuvi yuqoriligi

Kafeni noldan ochish uchun siz hamma narsani mayda-chuydagacha oʻylab koʻrishingiz kerak: korxona ichki qismidan tortib, sizga kerak boʻlgan xodimlar sonigacha. Kafe biznes-rejasini yozishdan boshlang va kafe ochish uchun boshlangʻich sarmoyangizni baholang, shunda siz kafe xavfini va rentabelligini hisoblashingiz mumkin.

Toʻgʻri strategiya va yetarli miqdordagi sarmoya bilan muvaffaqiyat kafolatlanadi, hamma narsa oson va qiziqarli boʻladi. Kamchiliklardan: koʻpincha yangi boshlovchi restaratorlar hamma narsani oʻzlari qilishga harakat qilishadi, keyin ularning yoʻlida toʻsiqlar va umidsizliklar paydo boʻladi.



**3. Kafe uchun binolarni ijaraga olish toʻgʻrisida qaror qabul qiling**

Yangi boshlanuvchilarning koʻpchiligi sotib olish xarajatlari juda yuqori boʻlgani uchun oʻz korxonalari uchun binolarni ijaraga olishadi. Bundan tashqari, joy yoki xonani muvaffaqiyatsiz tanlash xavfi ancha past boʻladi. Hatto oʻsha maydonga ega boʻlgan bitta koʻchada ham narxlar binoga, polga va binolarning tayyorligiga qarab juda katta farq qilishi mumkin.

Joyni tanlashda asosiy omillardan biri uning yuqori oʻtish qobiliyati. Hatto siz kafe ochmoqchi boʻlgan koʻchaning yon tomoni ham bu yerda muhim ahamiyatga ega.

Va eng muhimi — uy egasi bilan shartnoma imzolang! Qachonki sizning kafengiz mashhur boʻlib ketsa, u “yogʻli joyni” yana-da foydali ijaraga olish uchun, ehtimol, ijara shartnomasini koʻtarishni yoki shartnomani bekor qilishni xohlaydi. Ijara shartnomasini imzolash bosqichida iloji boricha xavfsizroq boʻlishga harakat qiling.



**4. Kafe dizaynini tanlang**

Mehmon sizning muassasangizga kelganida, birinchi boʻlib dizayn va interyerni koʻradi. Kafengizni esda qolarli qilish uchun, konsepsiya
va interyer ustida ishlang, shunda hamma narsa oʻylab topilgan, belgidan qoʻl yuvish dizaynigacha.

Buyurtma paytida mijozni jalb qilish va ushlab turish uchun siz kafe ichki qismiga majbur boʻlasiz. Albatta, bunda xizmat koʻrsatish sifati ham, yaxshi oshxona ham ishtirok etadi, lekin shunga qaramay, bir qarashda, tashrif buyurgan odam sizning muassasangizga oshiq boʻlib qolgan.

![maqola4.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola4_dc69569875.jpg)


**5. Kafe uchun xodimlarni qidirish**

![maqola7.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola7_50e857fac5.jpg)

Xodimlarni tanlash, aytish mumkinki, kafe ochishda eng muhim jihatlaridan biridir. Boʻsh ish oʻrinlarini ijtimoiy tarmoqlar va mavjud onlayn manbalarda joylashtiring. Yaxshi xodimlarni topish juda qiyin, biznesni oʻgʻirlikdan himoya qilish uchun xodimlarni doimiy nazorat qilish kerak. Buning uchun faol xodimlarni bonuslar va qoʻshimcha dam olish kunlari bilan ragʻbatlantirish kerak. Agar bunga qoʻshimcha ravishda siz korxonaning barcha moliyaviy operatsiyalarini real vaqt rejimida kuzatib boradigan kafe avtomatlashtirish tizimini ulasangiz, bu sizga oʻgʻirliklarni darhol kuzatib borish va xarajatlaringizni kamaytirish imkonini beradi.


Ish haqini taxminiy hisoblash uchun, muassasaning toʻlaqonli ishlashi uchun zarur boʻlgan xodimlar sonini belgilang. Keling, 6 ta stolli kichkina kafe misolini koʻrib chiqaylik. Ushbu turdagi kafe uchun sizga eng kamida quyidagi xodimlar kerak boʻladi:

- Bosh oshpaz;
- Oshpaz;
- 2 ta ofitsiant;
- Tozalik bilan shugʻullanuvchi xodim;
- Administrator.

Bu ish uchun minimal xodimlar toʻplami, sizda smenada ishlaydigan ikkita oshpaz boʻlishi mumkin, shuning uchun hisob-kitoblar kafe maydoni va formatiga qarab amalga oshirilishi kerak.



Har qanday biznesda boʻlgani kabi, oʻz kafengizni ochishda ham koʻplab xatolar va xavflar mavjud. Axir, menyu va kelajakdagi marketing konsepsiyasini tuzishdan boshlab, siz nafaqat ustuvorlikni belgilashingiz, balki xodimlarni boshqarish va yetkazib beruvchilar bilan muzokaralar olib borishning murakkabligini ham unutmasligingiz kerak. Qahvaxonangizni ochishdan oldin, siz qaror qabul qilishingiz kerak — keyingi bir necha yilga oʻz korxonangizda “yashashga” tayyormisiz?

Ҳар қандай бизнесда бўлгани каби, ўз кафенгизни очишда ҳам кўплаб хатолар ва хавфлар мавжуд. Ахир, меню ва келажакдаги маркетинг концепциясини тузишдан бошлаб, сиз нафақат устуворликни белгилашингиз, балки ходимларни бошқариш ва етказиб берувчилар билан музокаралар олиб боришнинг мураккаблигини ҳам унутмаслигингиз керак. Қаҳвахонангизни очишдан олдин, сиз қарор қабул қилишингиз керак — кейинги бир неча йилга ўз корхонангизда «яшашга» тайёрмисиз?

small_hero.png

thumbnail_hero.png

hero.png

15 000 dollarga tushgan xato: PURO kafesi rahbar Anvar Abduqayumovdan 2021-yilda kafe ochish uchun nimalarni bilish kerakligi haqida maslahatlar

15 000 долларга тушган хато: PURO кафеси раҳбар Анвар Абдуқаюмовдан 2021 йилда кафе очиш учун нималарни билиш кераклиги ҳақида маслаҳатлар

Marketing

Маркетинг

Korxonani ro&#39;yxatdan o&#39;tkazish

Plastik quvurlarni ishlab chiqarish bo&#39;yicha kelajakdagi korxonaning tashkiliy-huquqiy shaklini tanlash faqat biznes egasiga va uning kelajakdagi rejalariga bog&#39;liq.

Agar tadbirkor mahsulotni faqat O`zbekistonga mintaqalariga etkazib berishni rejalashtirsa, unda yakka tartibdagi tadbirkorni ro&#39;yxatdan o&#39;tkazish kifoya qiladi. Chet elga mollarni eksport qilish uchun eng yaxshisi MChJni tanlash kerak.

Uskunalar

Sanoat miqyosida PVX quvurlarini ishlab chiqarish uchun siz quyidagi uskunalarni sotib olishingiz kerak bo&#39;ladi:

<ul>
	<li>Ekstruder;</li>
	<li>Xom ashyoni oziqlantirish mashinasi;</li>
	<li>Mikser;</li>
	<li>Plastik mahsulotlarni sovutish va kalibrlash uchun bir nechta metall vannalar;</li>
	<li>Vakuumni shakllantirish apparati;</li>
	<li>Yuk tashish tasmasi;</li>
	<li>PVX blanklarini avtomatik ravishda kesish uchun mashina;</li>
</ul>

Tayyor mahsulotlar saqlanadigan akkumulyator.

Plastik quvurlarni ishlab chiqarish liniyasi

Quvurlar hajmiga qarab, bitta chiziqning unumdorligi quyidagicha bo&#39;lishi mumkin:

<ul>
	<li>Diametri 20 yoki 25 - soatiga taxminan 80 kilogramm;</li>
	<li>Diametri 32, 40 yoki 50 - soatiga taxminan 100 kilogramm;</li>
	<li>Diametri 63,75, 110 - soatiga 130 kilogrammdan ortiq.</li>
</ul>

&nbsp;Agar biznesni boshlash uchun boshlang&#39;ich kapitali cheklangan bo&#39;lsa, unda siz ishlatilgan ishlab chiqarish uskunalarini qidirishingiz mumkin. Bitta majmua uchun minimal narx yarim million. O&#39;rtacha narx segmentidagi uskunalar bilan bitta qator kamida bir necha million 140-mln so&rsquo;m to&#39;lashi kerak.

Xomashyo

Keyingi muhim nuqta xomashyo yetkazib beruvchilarni qidirish va tanlash bo&#39;ladi. Ko&#39;pgina hollarda, granulali polimerlar ushbu maqsadlar uchun javob beradi: polietilen yoki polipropilen.

Korxonani ishga tayyorlashda siz yetkazib beruvchini tanlashga yaxshilab murojaat qilishingiz kerak.

TD Plastmass Group - yuqori sifatli sintetik polimerlarning ulgurji savdosi.

&nbsp;Mutaxassislarning fikriga ko&#39;ra, polipropilen kopolimeri PVX mahsulotlarini ishlab chiqarish uchun eng mos keladi.

Polipropilen - plastik quvurlar ishlab chiqarish uchun xom ashyo

Buning o&#39;rtacha narxi bir kilogramm uchun 8000 so&rsquo;mni &nbsp;tashkil qiladi. Granulali polietilenning bir kilogrammi taxminan 5000 so&rsquo;mni &nbsp;tashkil qiladi. U HDPE quvurlarini ishlab chiqarish uchun ishlatiladi.

Bino tanlash

Shahar tashqarisida joylashgan 100-300 kvadrat metr maydonga ega bo&#39;lgan ustaxona ishlab chiqarish binolarini joylashtirish uchun javob beradi. Bu erda muhim nuqta maxsus texnika, yuk mashinalari va yengil avtomobillar uchun qulay kirish joyi bo&#39;ladi.

Ishlab chiqarish ustaxonalari asosiy muhandislik tarmoqlariga, shamollatish, havoni tozalash va isitish tizimlariga, xavfsizlik va yong&#39;in signalizatsiyasiga ulangan bo&#39;lishi kerak.

Bundan tashqari, siz texnik xodimlar uchun maishiy xizmat xonalari va kiyim almashtirish xonalari va ma&#39;muriy ishchilar uchun ofisni tartibga solish haqida g&#39;amxo&#39;rlik qilishingiz kerak.

Xodimlar

Har bir ishlab chiqarish liniyasiga ikki yoki uchta operator xizmat ko&#39;rsatishi kerak. Shuningdek, kompaniyaning shtatlar jadvaliga texnolog, hunarmandlar va menejerni kiritish kerak.

Ish haqiga kelsak, mintaqada amal qilayotgan o&#39;rtacha tariflarni hisobga olish kerak. Qoida tariqasida menejerning ish haqi mintaqada 7-9 mln so`m, texnolog &ndash; 5-7 mln so`m, ishlab chiqarish liniyasi operatori &ndash; 4 mln so`m miqdorida belgilanadi.

PVX quvurlarini ishlab chiqarish liniyasining xodimlari

Agar korxona smenada ishlasa, u holda jadval asosida ishlaydigan bir nechta mehnat jamoalarini yollash kerak bo&#39;ladi. Bu erda siz jamoani shakllantirishning o&#39;zi etarli emasligini unutmasligingiz kerak, shuningdek uni saqlashingiz kerak. Bu xodimlarga ijtimoiy kafolatlar berishni, normal mehnat sharoitlarini ta&#39;minlashni va rag&#39;batlantirish tizimini ishlab chiqishni talab qiladi.

Hujjatlar

Plastik quvurlarni ishlab chiqarish uchun nazorat qiluvchi organlardan bir qator ruxsatnomalarni olish kerak. Agar moliya imkoni bo&#39;lsa, siz kerakli hujjatlarni to&#39;plash uchun ixtisoslashgan kompaniyalar xizmatidan foydalanishingiz va keyin davlat idoralari bilan o&#39;zaro aloqada bo&#39;lishingiz mumkin (yong&#39;in nazorati, gaz xizmati, sanitariya-epidemiologiya stantsiyasi, mahalliy hokimiyat).

Xaridorlarning mumkin bo&#39;lgan da&#39;volaridan va nazorat organlarining sanktsiyalaridan qochish uchun GOST 18599-2001 talablariga diqqat bilan rioya qilish tavsiya etiladi. Xususan, tayyor PVX mahsulotlarini tashish faqat yopiq transportda, himoya qadoqlarida amalga oshirilishi mumkin. Og&#39;irligi 1,25 tonnadan va uzunligi 5,5 metrdan ortiq bo&#39;lgan plastik quvurlarni tashishga yo&#39;l qo&#39;yilmaydi.

Plastik quvurlarni tashish

Mahsulotlarni quyosh nurlaridan uzoqroq joyda, faqat gorizontal holatda saqlang. Omborda plastik quvurlarning umumiy saqlash muddati bir yildan oshmasligi kerak.

Sarmoyaning rentabelligi va rentabelligi

Korxonaning rentabelligini va xarajatlarni qoplash muddatini hisoblash uchun dastlabki sarmoyani hisoblashingiz kerak. Xarajatlarning asosiy moddalari:

<ul>
	<li>MChJ yoki yakka tartibdagi tadbirkorni ro&#39;yxatdan o&#39;tkazish, biznesni yuritish uchun zarur bo&#39;lgan ruxsatnomalarni olish &ndash; 2 mln so`m;</li>
	<li>Sanoat binolarini ijaraga berish - hududi va mintaqasiga qarab, ijara xarajatlari 7 mln so`m boshlanishi mumkin;</li>
	<li>Kommunal xizmatlar uchun to&#39;lovlar - elektr energiyasi, suv, issiqlik va boshqa kommunal to&#39;lovlar narxi 4 mln so`mdan;</li>
	<li>Uskunani sotib olish &ndash; 70 mln dan 630 million so`mgacha;</li>
	<li>Polimer xomashyosi &ndash; 28 mln so`mdan;</li>
	<li>Xodimlarning ish haqi - oyiga 30-40 mln so`mdan;</li>
	<li>Soliqlar &ndash; 3-5 mln so`mdan;</li>
	<li>Reklama &ndash; 7 mln so`mdan.</li>
</ul>

&nbsp;Shunday qilib, biz minimal investitsiyalar 300&nbsp;000&nbsp;000 so`mni tashkil etadi. Agar bir nechta ishlab chiqarish investitsiyalari bilan yirik korxonani ishga tushirish rejalashtirilgan bo&#39;lsa, unda boshlang&#39;ich kapitali kamida1,5 mlrd so`mni tashkil qilishi kerak.

Sotish va shunga mos ravishda kompaniyaning foydasi reklama kampaniyasining muvaffaqiyatli o&#39;tishiga, mintaqada yirik raqobatchilarning mavjudligiga, savdo bozorlarining rivojlanish muvaffaqiyatiga va korxonaning ishlab chiqarish siyosatiga bog&#39;liq bo&#39;ladi.

Agar ikkita ishlab chiqarish liniyasida 1000 kilogrammgacha tayyor mahsulot ishlab chiqarish mumkin deb hisoblasak va tovarlarning sotish narxi kilogrammi uchun 16000 so`mni tashkil qiladi, biz quyidagilarni olamiz: 1000 kilogramm PVX quvurlari * oyiga 30 kun * boshiga 16000so`m &nbsp;kilogramm = 478&nbsp;000&nbsp;000 so`m ... Barcha xarajatlarni hisobga olgan holda oyiga sof foyda 80-100 mln so`mni tashkil qiladi. Shunday qilib, biznesga dastlabki sarmoyalar 2-3 yil ichida to&#39;lanadi.

Moliyaviy hisob-kitoblar

Ko&#39;rsatilgan barcha raqamlar taxminiy. Plastik quvurlarni ishlab chiqarish bo&#39;yicha biznesning rentabelligi Rossiya Federatsiyasining ta&#39;sis etuvchisiga qarab 2 dan 20% gacha o&#39;zgarishi mumkin.

Reklama

Vakolatli marketing siyosati mutlaqo har qanday faoliyatda muvaffaqiyatli biznesning kafolati bo&#39;lib, plastik quvurlar ishlab chiqarish ham istisno emas. PVX mahsulotlari bozoridagi ancha qattiq raqobatni hisobga olgan holda, potentsial xaridorlarga hamkorlikning eng qulay shartlarini taklif qilish imkoniga ega bo&#39;lish kerak.

Doimiy mijozlarni topish uchun siz tijorat takliflari bilan bog&#39;lanishingiz mumkin:

<ul>
	<li>Katta apparat do&#39;konlari va ulgurji savdogarlar;</li>
	<li>Uy-joy kommunal xizmat ko&#39;rsatish sohasidagi kompaniyalar;</li>
	<li>Qurilish firmalari va jismoniy shaxslar.</li>
</ul>

&nbsp;Aksiyalarni ishlab chiqish, maxsus takliflar va sodiqlik dasturlarini tayyorlashga alohida e&#39;tibor qaratish lozim.

Yangi mijozlarni jalb qilish va mavjudlarini saqlab qolish bo&#39;yicha ushbu barcha tadbirlar nafaqat korxona boshlanishida, balki kelajakda ham amalga oshirilishi kerak.

Agar siz mahsulotni sotish va g&#39;oyani ishlab chiqish bosqichida mijozlar bilan ishlash haqida o&#39;ylamasangiz, u holda PVX quvurlarini ishlab chiqarish biznesi oxir-oqibat foydasiz bo&#39;lib chiqadi.

Joylashuv va tovar xabardorligini oshirish uchun reklamani tejab qolmaslik tavsiya etiladi. Mavjud barcha usullardan foydalaning - ommaviy axborot vositalarida, televidenieda, mahalliy radioda reklama qilish, targ&#39;ibotchilarga varaqalar va risolalarni tarqatish, tashqi reklama va boshqalar. O&#39;z veb-saytingizni yaratish har qanday o&#39;lchamdagi kompaniya uchun yaxshi echim bo&#39;lishi mumkin. Bunday holda, u maqsadli auditoriyani, shu jumladan ma&#39;lum bir mintaqadan tashqarida sezilarli darajada kengaytirishi mumkin.

Biznesning xatarlari va kamchiliklari

Ko&#39;plab mijozlarning fikriga ko&#39;ra, birinchi navbatda plastik quvurlar biznesi yaxshi, chunki unda deyarli hech qanday xavf yo&#39;q. So&#39;nggi yillarda PVX mahsulotlari yuridik shaxslar va oddiy fuqarolar orasida katta talabga ega.

Plastik quvurlar parchalanishga duch kelmaydi, ular yuqori namlik yoki haroratning pasayishidan qo&#39;rqmaydi. Savdolarda to&#39;xtab qolish holatlarida, tayyor mahsulotlar omborlarda saqlanishi mumkin, chunki ular mahsulotlarning tashqi ko&#39;rinishini yoki ishlash xususiyatlarini yo&#39;qotadi.

Stokda joylashgan plastik quvurlar

Ko&#39;pgina hollarda, xom ashyoning ishonchli etkazib beruvchilarini topish bilan bog&#39;liq alohida muammolar mavjud emas. Qattiq raqobatga dosh bera olish uchun plastik quvurlar ishlab chiqarishda mahalliy va xalqaro standartlarning barcha talablariga rioya qilish tavsiya etiladi. Mamlakatdagi va dunyodagi har qanday siyosiy, ijtimoiy va iqtisodiy vaziyatda yaxshi mahsulot sotiladi va ishlab chiqaruvchi uchun foydali bo&#39;ladi.

Xulosa

Albatta, boshqa biznes turlari singari plastik quvurlarni ishlab chiqarish ham katta mablag &#39;, katta vaqt va kuch talab qiladi. Tadbirkor har bir qadamini puxta hisoblab chiqishi kerak, omad va mashhur ruscha &quot;ehtimol&quot; ga umid qilmaslik kerak. Korxonani ishga tushirishdan oldin, siz savdo bozorlarini tahlil qilishingiz, mumkin bo&#39;lgan raqobatchilarni, ularning ijobiy va salbiy tomonlarini aniqlashingiz kerak. Bunday holda siz dastlab ishlab chiqarish siyosatingizni shunday tayyorlaysizki, tayyor mahsulot dastlab sezilarli raqobatbardosh ustunliklarga ega bo&#39;lsin.

**Корхонани рўйхатдан ўтказиш**

Пластик қувурларни ишлаб чиқариш бўйича келажакдаги корхонанинг ташкилий-ҳуқуқий шаклини танлаш фақат бизнес эгасига ва унинг келажакдаги режаларига боғлиқ.

Агар тадбиркор маҳсулотни фақат Ўзбекистонга минтақаларига етказиб беришни режалаштирса, унда якка тартибдаги тадбиркорни рўйхатдан ўтказиш кифоя қилади. Чет элга молларни экспорт қилиш учун энг яхшиси МЧЖни танлаш керак.

**Ускуналар**

Саноат миқёсида ПВХ қувурларини ишлаб чиқариш учун сиз қуйидаги ускуналарни сотиб олишингиз керак бўлади:

· Экструдер;

· Хом ашёни озиқлантириш машинаси;

· Миксер;

· Пластик маҳсулотларни совутиш ва калибрлаш учун бир нечта металл ванналар;

· Вакуумни шакллантириш аппарати;

· Юк ташиш тасмаси;

· ПВХ бланкларини автоматик равишда кесиш учун машина;

· Тайёр маҳсулотлар сақланадиган аккумулятор.

Пластик қувурларни ишлаб чиқариш линияси

Қувурлар ҳажмига қараб, битта чизиқнинг унумдорлиги қуйидагича бўлиши мумкин:

· Диаметри 20 ёки 25 - соатига тахминан 80 килограмм;

· Диаметри 32, 40 ёки 50 - соатига тахминан 100 килограмм;

· Диаметри 63, 75, 110 - соатига 130 килограммдан ортиқ.

Агар бизнесни бошлаш учун бошланғич капитали чекланган бўлса, унда сиз ишлатилган ишлаб чиқариш ускуналарини қидиришингиз мумкин. Битта мажмуа учун минимал нарх ярим миллион. Ўртача нарх сегментидаги ускуналар билан битта қатор камида бир неча миллион сўм тўлаши керак.

**Хомашё**

Кейинги муҳим нуқта хомашё етказиб берувчиларни қидириш ва танлаш бўлади. Кўпгина ҳолларда, гранулали полимерлар ушбу мақсадлар учун жавоб беради: полиэтилен ёки полипропилен.

Корхонани ишга тайёрлашда сиз етказиб берувчини танлашга яхшилаб мурожаат қилишингиз керак. 
TD Plastmass Group - юқори сифатли синтетик полимерларнинг улгуржи савдоси.

Мутахассисларнинг фикрига кўра, полипропилен кополимери ПВХ маҳсулотларини ишлаб чиқариш учун энг мос келади.

**Полипропилен - пластик қувурлар ишлаб чиқариш учун хом ашё**

Бунинг ўртача нархи бир килограмм учун 8000 сўмни  ташкил қилади. Гранулали полиэтиленнинг бир килограмми тахминан 5000 сўмни  ташкил қилади. У HDPE қувурларини ишлаб чиқариш учун ишлатилади.

**Бино танлаш**

Шаҳар ташқарисида жойлашган 100-300 квадрат метр майдонга эга бўлган устахона ишлаб чиқариш биноларини жойлаштириш учун жавоб беради. Бу ерда муҳим нуқта махсус техника, юк машиналари ва енгил автомобиллар учун қулай кириш жойи бўлади.

Ишлаб чиқариш устахоналари асосий муҳандислик тармоқларига, шамоллатиш, ҳавони тозалаш ва иситиш тизимларига, хавфсизлик ва ёнғин сигнализациясига уланган бўлиши керак.

Бундан ташқари, сиз техник ходимлар учун маиший хизмат хоналари ва кийим алмаштириш хоналари ва маъмурий ишчилар учун офисни тартибга солиш ҳақида ғамхўрлик қилишингиз керак.

**Ходимлар**

Ҳар бир ишлаб чиқариш линиясига икки ёки учта оператор хизмат кўрсатиши керак. Шунингдек, компаниянинг штатлар жадвалига технолог, ҳунармандлар ва менежерни киритиш лозим.

Иш ҳақига келсак, минтақада амал қилаётган ўртача тарифларни ҳисобга олиш керак. Қоида тариқасида менежернинг иш ҳақи минтақада 7-9 млн сўм, технолог – 5-7 млн сўм, ишлаб чиқариш линияси оператори – 4 млн сўм миқдорида белгиланади.
ПВХ қувурларини ишлаб чиқариш линиясининг ходимлари

Агар корхона сменада ишласа, у ҳолда жадвал асосида ишлайдиган бир нечта меҳнат жамоаларини ёллаш керак бўлади. Бу ерда сиз жамоани шакллантиришнинг ўзи етарли эмаслигини унутмаслигингиз, шунингдек уни сақлашингиз керак. Бу ходимларга ижтимоий кафолатлар беришни, нормал меҳнат шароитларини таъминлашни ва рағбатлантириш тизимини ишлаб чиқишни талаб қилади.

**Ҳужжатлар**

Пластик қувурларни ишлаб чиқариш учун назорат қилувчи органлардан бир қатор рухсатномаларни олиш керак. Агар молия имкони бўлса, сиз керакли ҳужжатларни тўплаш учун ихтисослашган компаниялар хизматидан фойдаланишингиз ва кейин давлат идоралари билан ўзаро алоқада бўлишингиз мумкин (ёнғин назорати, газ хизмати, санитария-эпидемиология станцияси, маҳаллий ҳокимият).

Харидорларнинг мумкин бўлган даъволаридан ва назорат органларининг санкцияларидан қочиш учун ГОСТ18599-2001 талабларига диққат билан риоя қилиш тавсия этилади. Хусусан, тайёр ПВХ маҳсулотларини ташиш фақат ёпиқ транспортда, ҳимоя қадоқларида амалга оширилиши мумкин. Оғирлиги 1,25 тоннадан ва узунлиги 5,5 метрдан ортиқ бўлган пластик қувурларни ташишга йўл қўйилмайди.

**Пластик қувурларни ташиш**

Маҳсулотларни қуёш нурларидан узоқроқ жойда, фақат горизонталь ҳолатда сақланг. Омборда пластик қувурларнинг умумий сақлаш муддати бир йилдан ошмаслиги керак.

**Сармоянинг рентабеллиги ва рентабеллиги**

Корхонанинг рентабеллигини ва харажатларни қоплаш муддатини ҳисоблаш учун дастлабки сармояни ҳисоблашингиз керак. Харажатларнинг асосий моддалари:

·  МЧЖ ёки якка тартибдаги тадбиркорни рўйхатдан ўтказиш, бизнесни юритиш учун зарур бўлган рухсатномаларни олиш – 2 млн сўм;

· Саноат биноларини ижарага бериш - ҳудуди ва минтақасига қараб, ижара харажатлари 7 млн сўм бошланиши мумкин;

· Коммунал хизматлар учун тўловлар - электр энергияси, сув, иссиқлик ва бошқа коммунал тўловлар нархи 4 млн сўмдан;

· Ускунани сотиб олиш – 70 млн дан 630 миллион сўмгача;

· Полимер хомашёси – 28 млн сўмдан;

· Ходимларнинг иш ҳақи - ойига 30-40 млн сўмдан;

· Солиқлар – 3-5 млн сўмдан;

· Реклама – 7 млн сўмдан.

Шундай қилиб, биз минимал инвестициялар 300 000 000 сўмни ташкил этади. Агар бир нечта ишлаб чиқариш инвестициялари билан йирик корхонани ишга тушириш режалаштирилган бўлса, унда бошланғич капитали камида1,5 млрд сўмни ташкил қилиши керак.

Сотиш ва шунга мос равишда компаниянинг фойдаси реклама кампаниясининг муваффақиятли ўтишига, минтақада йирик рақобатчиларнинг мавжудлигига, савдо бозорларининг ривожланиш муваффақиятига ва корхонанинг ишлаб чиқариш сиёсатига боғлиқ бўлади.

Агар иккита ишлаб чиқариш линиясида 1000 килограммгача тайёр маҳсулот ишлаб чиқариш мумкин деб ҳисобласак ва товарларнинг сотиш нархи килограмми учун 16000 сўмни ташкил қилади, биз қуйидагиларниоламиз: 1000 килограмм ПВХ қувурлари ойига 30 кун бошига 16000сўм  килограмм = 478 000 000 сўм ... Барча харажатларни ҳисобга олган ҳолда ойига соф фойда 80-100 млн сўмни ташкил қилади. Шундай қилиб, бизнесга дастлабки сармоялар 2-3 йил ичида тўланади.

**Молиявий ҳисоб-китоблар**

Кўрсатилган барча рақамлар тахминий. Пластик қувурларни ишлаб чиқариш бўйича бизнеснинг рентабеллиги Россия Федерациясининг таъсис этувчисига қараб 2 дан 20% гача ўзгариши мумкин.

**Реклама**

Ваколатли маркетинг сиёсати мутлақо ҳар қандай фаолиятда муваффақиятли бизнеснинг кафолати бўлиб, пластик қувурлар ишлаб чиқариш ҳам истисно эмас. ПВХ маҳсулотлари бозоридаги анча қаттиқ рақобатни ҳисобга олган ҳолда, потенциал харидорларга ҳамкорликнинг энг қулай шартларини таклиф қилиш имконига эга бўлиш керак.

Доимий мижозларни топиш учун сиз тижорат таклифлари билан боғланишингиз мумкин:

· Катта аппарат дўконлари ва улгуржи савдогарлар;

· Уй-жой коммунал хизмат кўрсатиш соҳасидаги компаниялар;

· Қурилиш фирмалари ва жисмоний шахслар.

Акцияларни ишлаб чиқиш, махсус таклифлар ва содиқлик дастурларини тайёрлашга алоҳида эътибор қаратиш лозим.

Янги мижозларни жалб қилиш ва мавжудларини сақлаб қолиш бўйича ушбу барча тадбирлар нафақат корхона бошланишида, балки келажакда ҳам амалга оширилиши керак.

Агар сиз маҳсулотни сотиш ва ғояни ишлаб чиқиш босқичида мижозлар билан ишлаш ҳақида ўйламасангиз, у ҳолда ПВХ қувурларини ишлаб чиқариш бизнеси охир-оқибат фойдасиз бўлиб чиқади.

Жойлашув ва товар хабардорлигини ошириш учун рекламани тежаб қолмаслик тавсия этилади. Мавжуд барча усуллардан фойдаланинг - оммавий ахборот воситаларида, телевидениеда, маҳаллий радиода реклама қилиш, тарғиботчиларга варақалар ва рисолаларни тарқатиш, ташқи реклама ва бошқалар. Ўз веб-сайтингизни яратиш ҳар қандай ўлчамдаги компания учун яхши ечим бўлиши мумкин. Бундай ҳолда, у мақсадли аудиторияни, шу жумладан маълум бир минтақадан ташқарида сезиларли даражада кенгайтириши мумкин.

**Бизнеснинг хатар ва камчиликлари**

Кўплаб мижозларнинг фикрига кўра, биринчи навбатда пластик қувурлар бизнеси яхши, чунки унда деярли ҳеч қандай хавф йўқ. Сўнгги йилларда ПВХ маҳсулотлари юридик шахслар ва оддий фуқаролар орасида катта талабга эга.
 
Пластик қувурлар парчаланишга дуч келмайди, улар юқори намлик ёки ҳароратнинг пасайишидан қўрқмайди. Савдоларда тўхтаб қолиш ҳолатларида, тайёр маҳсулотлар омборларда сақланиши мумкин, чунки улар маҳсулотларнинг ташқи кўринишини ёки ишлаш хусусиятларини йўқотади.

**Стокда жойлашган пластик қувурлар**

Кўпгина ҳолларда, хом ашёнинг ишончли етказиб берувчиларини топиш билан боғлиқ алоҳида муаммолар мавжуд эмас. Қаттиқ рақобатга дош бера олиш учун пластик қувурлар ишлаб чиқаришда маҳаллий ва халқаро стандартларнинг барча талабларига риоя қилиш тавсия этилади. Мамлакатдаги ва дунёдаги ҳар қандай сиёсий, ижтимоий ва иқтисодий вазиятда яхши маҳсулот сотилади ва ишлаб чиқарувчи учун фойдали бўлади.

**Хулоса**

Албатта, бошқа бизнес турлари сингари пластик қувурларни ишлаб чиқариш ҳам катта маблағ, катта вақт ва куч талаб қилади. 

Тадбиркор ҳар бир қадамини пухта ҳисоблаб чиқиши керак, омад ва «эҳтимол» га умид қилмаслик керак. Корхонани ишга туширишдан олдин, сиз савдо бозорларини таҳлил қилишингиз, мумкин бўлган рақобатчиларни, уларнинг ижобий ва салбий томонларини аниқлашингиз керак. Бундай ҳолда сиз дастлаб ишлаб чиқариш сиёсатингизни шундай тайёрлайсизки, тайёр маҳсулот дастлаб сезиларли рақобатбардош устунликларга эга бўлсин.




Plastik quvurlarni ishlab chiqarish bo‘yicha kelajakdagi korxonaning tashkiliy-huquqiy shaklini tanlash faqat biznes egasiga va uning kelajakdagi rejalariga bog‘liq.

Agar tadbirkor mahsulotni faqat O‘zbekistonga mintaqalariga yetkazib berishni rejalashtirsa, unda yakka tartibdagi tadbirkorni ro‘yxatdan o‘tkazish kifoya qiladi. Chet elga mollarni eksport qilish uchun eng yaxshisi MCHJni tanlash kerak.


Пластик қувурларни ишлаб чиқариш бўйича келажакдаги корхонанинг ташкилий-ҳуқуқий шаклини танлаш фақат бизнес эгасига ва унинг келажакдаги режаларига боғлиқ.

Агар тадбиркор маҳсулотни фақат Ўзбекистонга минтақаларига етказиб беришни режалаштирса, унда якка тартибдаги тадбиркорни рўйхатдан ўтказиш кифоя қилади. Чет элга молларни экспорт қилиш учун энг яхшиси МЧЖни танлаш керак.


Biznes G`oya: Plastik quvurlarni ishlab chiqarish

Бизнес Ғоя: Пластик қувурларни ишлаб чиқариш

Tadbirkorlar muvaffaqiyatli boʻlib tugʻilmaydilar, balki ular hayot yoʻlida oʻziga xos muvaffaqiyat tarixini&nbsp;yaratadilar. Oʻzbekistondagi koʻzga koʻringan qurilish kompaniyalaridan biri -&nbsp;&quot;Murad Buildings&quot;&nbsp;&nbsp;asoschisi Murod Nazarovning biznes yoʻli bunga yorqin misoldir.

Muvaffaqiyatli tadbirkor, masʼuliyatli rahbar, haqiqiy vatanparvar, dunyoga oshiq sayohatchi, gʻayratli sportchi va mehribon&nbsp;oilaboshi&nbsp;- bularning barchasi Murod Nazarovda mujassam. Bugungi kunda u va uning &nbsp;jamoasi oʻz oldiga yangi, yuqori maqsadlarni qoʻygan. Xususan, jamoa&nbsp;&nbsp;Tashkent City&nbsp;xalqaro ishbilarmonlik markazi doirasidagi eng yirik loyihani barpo etmoqda. 2021-yil oxiriga qadar Toshkentda 266 metrlik osmonoʻpar bino quriladi, bu mamlakatdagi eng baland bino boʻladi. Ammo Murod Nazarov uchun bu -&nbsp; faqat boshlanishi. Uning rejalarida&nbsp;bundan-da&nbsp;yirik&nbsp;loyihalar bor va ularni u, shubhasiz, amalga oshiradi!

<img alt="" src="https://biznesrivoj-vds-uploads.s3.eu-north-1.amazonaws.com/ckeditor_images/05-23-2021-01-23-21-1232.jpg" style="height:500px; width:880px" />

Murod Nazarov 1980-yili 16-noyabrda Toshkent shahrida tugʻilgan. Uning ota-onasi oʻqituvchi edilar - onasi pedagogika kollejida, otasi esa Toshkent davlat sharqshunoslik institutida yoshlarga taʼlim bergan va aynan u oʻgʻlida bilimga kuchli muhabbat uygʻotgan.

Murod Nazarov bolaligidan qurilishga boʻlgan ishtiyoqi va shijoatini namoyon etdi. U oʻzining birinchi&nbsp;uyini&nbsp;otasi bilan&nbsp;qura&nbsp;boshlaydi, ammo otasi toʻsatdan vafot etganidan keyin boshlagan ishini oʻzi tugatishiga toʻgʻri keldi. Oʻsha paytda u atigi 14 yoshda edi.&nbsp;Uy&nbsp; oila uchun qurilganiga qaramay, qurilish ishlari tugaganidan soʻng, juda koʻp foydali sotib olish takliflari kela boshlaydi. Murod onasining roziligi bilan qurgan&nbsp;uyini&nbsp;sotib, boshqasini bunyod etishga&nbsp;qaror qiladi. Oldingi holat yana takrorlanadi - yangi uyni ham&nbsp;sotish oila uchun foydali edi.&nbsp;

Taqdir shunday boʻldiki, Murod Nazarov Toshkent davlat sharqshunoslik institutini tugatganidan soʻng grant yutib, Yaponiyaga oʻqishga ketdi. U yerda u &quot;Mitsui&quot;&nbsp;kompaniyasining yetakchilaridan birining oilasida yashaydi, bu unga amaliy bilimlarini kengaytirishga imkon beradi. Toshkentga qaytgach,&nbsp; Yaponiyaning&nbsp;JICA&nbsp;xalqaro hamkorlik agentligining Oʻzbekistondagi vakolatxonasiga ishga kiradi. Ammo tez orada oʻz biznesini boshlashga qaror qiladi.

<img alt="" src="https://biznesrivoj-vds-uploads.s3.eu-north-1.amazonaws.com/ckeditor_images/05-23-2021-01-23-35-1232.jpg" />

Qurilish bilan shugʻullangan Murod 2003-yilda bir vaqtning oʻzida&nbsp; qandolatchilik mahsulotlari ishlab chiqarishni yoʻlga qoʻyadi. Biroq, vaqt oʻtishi bilan qurilish ishlari bilan band boʻlish u uchun sevimli kasbga aylanadi, bu koʻproq fidoyilik va eʼtibor talab qilar edi. Shunday qilib, M. Nazarov&nbsp;boshqa barcha biznes loyihalarini bir chetga surib, oʻzining qurilish biznesini rivojlantirishga kirishadi. 2007-yilda onasi va yaqin doʻstlarining maʼnaviy koʻmagi bilan yosh tadbirkor&nbsp;Avalon&nbsp;biznes markazining qurilishini boshlaydi.

&ldquo;Muvaffaqiyat - bu 50% omad va 50% tayyorgarlik&rdquo;, deydi Murod Nazarov. Boshqacha qilib aytganda, muvaffaqiyat - bu noyob imkoniyatlarni puxta tayyorgarlik bilan kutib olishdir. Uning fikricha,&nbsp;muvaffaqiyatli kompaniyani yaratish uchun&nbsp;&nbsp;kuchli imon, mehnatsevarlik va oʻzini yuz foiz sevimli biznesga bagʻishlash qobiliyati asos boʻlib xizmat qiladi.

Tadbirkorning hayot&nbsp;falsafasi qatʼiy mezonlarga tayanadi. Uning fikricha, masʼuliyat koʻlami va uni koʻtarish istagiga qarab, odam tegishli kuch, gʻoyalar va hattoki omadga ega boʻladi.

Inson oʻz hayoti uchun javobgar boʻlishga qaror qilgachgina, ishonch bilan oʻz maqsadlariga intiladi va ularga erishadi. Shaxs sifatida oʻz oilasini quradi va u uchun allaqachon javobgarlikni boʻyniga oladi. Shunga koʻra, taqdir unga koʻproq imkoniyatlar eshigini ochadi va ayni paytda&nbsp;koʻproq qiyinchiliklarga roʻbaroʻ qiladi.

<img alt="" src="https://biznesrivoj-vds-uploads.s3.eu-north-1.amazonaws.com/ckeditor_images/05-23-2021-01-24-20-1232.jpg" />

Agar biror kishi koʻproq masʼuliyatni oʻz zimmasiga olishga tayyor boʻlsa, u kompaniya yaratishga qodir boʻladi. Ishbilarmon rahbar nafaqat xodimlarining farovonligi va rivojlanishi uchun, balki ularning oilalari farovonligi uchun ham javobgar hisoblanadi. Buning evaziga unga yangi eshiklar ochiladi va u bundan ham koʻproq narsalarga qodirligini isbotlaydi.

Keyingi bosqich jamiyat oldidagi masʼuliyat boʻlib, bu bosqich ozchilik uchun mavjuddir. Inson oʻz hayotiy vazifasini anglab yetgach, oʻz mamlakati va xalqiga foyda keltirmoqchi boʻlsa, uning oldida butunlay boshqa ufqlar ochiladi va uning hayoti chuqur maʼnoga toʻladi. Ushbu yaxshi niyatlar unga kuch va ilhom bagʻishlaydi.

Murod Nazarovning muvaffaqiyat tarixi juda qiziqarli va kashfiyotlarga boy. Unga toʻxtamaslik va rivojlanishiga yordam beradigan asosiy omil - bu uning harakatlarini doimiy tahlil qilish, jamiyat va Vatanga foyda keltirishga boʻlgan katta intilishdir.

<img alt="" src="https://biznesrivoj-vds-uploads.s3.eu-north-1.amazonaws.com/ckeditor_images/05-23-2021-01-24-00-1232.jpg" />

Murod Nazarov oʻz tajribasidan kelib chiqqan holda, oʻz YouTube kanalida Oʻzbekistonda biznes yuritish qoidalari, vakolatli va barqaror biznesni qurishda yordam beradigan amaliy usullar bilan oʻrtoqlashadi.

U kishini ijobiy fikrlash, adolatli almashinish tamoyiliga rioya qilish, shu asosida baxtli hayot va farovon biznes barpo etish, baxtni toʻliq anglashda istak, hayotdagi muvozanatni saqlash va kuchli hayotiy pozitsiyani quradigan va boshqalarni eng yaxshi yoʻlga intilishga ilhomlantiradigan axloqiy asoslar haqidagi ilgʻor fikrlari bilan&nbsp;boʻlishadi.

Murod Nazarov tez-tez mahorat darslarini ham oʻtkazib turadi. Uning mahorat darsiga tashrif buyurganlar oʻzlari uchun &nbsp;biznesda va shaxsiy hayotda yordam beradigan qimmatli bilimlarga ega boʻladi.&nbsp;Bu mahorat darslari, ayniqsa, yoshlar uchun&nbsp; hayotdan ilhom olish, qizgʻin harakatda boʻlish, yangi tanishlar - keyinchalik sherik va hatto doʻst boʻla oladigan hamfikrlar orttirish uchun ham yaxshigina imkoniyatdir.

Тадбиркорлар муваффақиятли бўлиб туғилмайдилар, балки улар ҳаёт йўлида ўзига хос муваффақият тарихини&nbsp;яратадилар. Ўзбекистондаги кўзга кўринган қурилиш компанияларидан бири -&nbsp;&quot;Murad Buildings&quot;&nbsp;&nbsp;асосчиси Мурод Назаровнинг бизнес йўли бунга ёрқин мисолдир.

Муваффақиятли тадбиркор, масъулиятли раҳбар, ҳақиқий ватанпарвар, дунёга ошиқ саёҳатчи, ғайратли спортчи ва меҳрибон&nbsp;оилабоши&nbsp;- буларнинг барчаси Мурод Назаровда мужассам. Бугунги кунда у ва унинг &nbsp;жамоаси ўз олдига янги, юқори мақсадларни қўйган. Хусусан, жамоа&nbsp;&nbsp;Tashkent City&nbsp;халқаро ишбилармонлик маркази доирасидаги энг йирик лойиҳани барпо этмоқда. 2021 йил охирига қадар Тошкентда 266 метрлик осмонўпар бино қурилади, бу мамлакатдаги энг баланд бино бўлади. Аммо Мурод Назаров учун бу -&nbsp; фақат бошланиши. Унинг режаларида&nbsp;бундан-да&nbsp;йирик&nbsp;лойиҳалар бор ва уларни у, шубҳасиз, амалга оширади!

<img alt="" src="https://biznesrivoj.uz/backend/web/uploads/ckeditor_images/05-23-2021-01-23-21-1232.jpg" style="height:500px; width:880px" />

Мурод Назаров 1980 йили 16 ноябрда Тошкент шаҳрида туғилган. Унинг ота-онаси ўқитувчи эдилар - онаси педагогика коллежида, отаси эса Тошкент давлат шарқшунослик институтида ёшларга таълим берган ва айнан у ўғлида билимга кучли муҳаббат уйғотган.

Мурод Назаров болалигидан қурилишга бўлган иштиёқи ва шижоатини намоён этди. У ўзининг биринчи&nbsp;уйини&nbsp;отаси билан&nbsp;қура&nbsp;бошлайди, аммо отаси тўсатдан вафот этганидан кейин бошлаган ишини ўзи тугатишига тўғри келди. Ўша пайтда у атиги 14 ёшда эди.&nbsp;Уй&nbsp; оила учун қурилганига қарамай, қурилиш ишлари тугаганидан сўнг, жуда кўп фойдали сотиб олиш таклифлари кела бошлайди. Мурод онасининг розилиги билан қурган&nbsp;уйини&nbsp;сотиб, бошқасини бунёд этишга&nbsp;қарор қилади. Олдинги ҳолат яна такрорланади - янги уйни ҳам&nbsp;сотиш оила учун фойдали эди.&nbsp;

Тақдир шундай бўлдики, Мурод Назаров Тошкент давлат шарқшунослик институтини тугатганидан сўнг грант ютиб, Японияга ўқишга кетди. У ерда у &quot;Mitsui&quot;&nbsp;компаниясининг етакчиларидан бирининг оиласида яшайди, бу унга амалий билимларини кенгайтиришга имкон беради.

Тошкентга қайтгач,&nbsp; Япониянинг&nbsp;JICA&nbsp;халқаро ҳамкорлик агентлигининг Ўзбекистондаги ваколатхонасига ишга киради. Аммо тез орада ўз бизнесини бошлашга қарор қилади.

<img alt="" src="https://biznesrivoj.uz/backend/web/uploads/ckeditor_images/05-23-2021-01-23-35-1232.jpg" />

Қурилиш билан шуғулланган Мурод 2003 йилда бир вақтнинг ўзида&nbsp; қандолатчилик маҳсулотлари ишлаб чиқаришни йўлга қўяди. Бироқ, вақт ўтиши билан қурилиш ишлари билан банд бўлиш у учун севимли касбга айланади, бу кўпроқ фидойилик ва эътибор талаб қилар эди. Шундай қилиб, М. Назаров&nbsp;бошқа барча бизнес лойиҳаларини бир четга суриб, ўзининг қурилиш бизнесини ривожлантиришга киришади. 2007 йилда онаси ва яқин дўстларининг маънавий кўмаги билан ёш тадбиркор&nbsp;Avalon&nbsp;бизнес марказининг қурилишини бошлайди.

&laquo;Муваффақият - бу 50% омад ва 50% тайёргарлик&raquo;, дейди Мурод Назаров. Бошқача қилиб айтганда, муваффақият - бу ноёб имкониятларни пухта тайёргарлик билан кутиб олишдир. Унинг фикрича,&nbsp;муваффақиятли компанияни яратиш учун&nbsp;&nbsp;кучли имон, меҳнатсеварлик ва ўзини юз фоиз севимли бизнесга бағишлаш қобилияти асос бўлиб хизмат қилади.

Тадбиркорнинг ҳаёт&nbsp;фалсафаси қатъий мезонларга таянади. Унинг фикрича, масъулият кўлами ва уни кўтариш истагига қараб, одам тегишли куч, ғоялар ва ҳаттоки омадга эга бўлади.

Инсон ўз ҳаёти учун жавобгар бўлишга қарор қилгачгина, ишонч билан ўз мақсадларига интилади ва уларга эришади. Шахс сифатида ўз оиласини қуради ва у учун аллақачон жавобгарликни бўйнига олади. Шунга кўра, тақдир унга кўпроқ имкониятлар эшигини очади ва айни пайтда&nbsp;кўпроқ қийинчиликларга рўбарў қилади.

<img alt="" src="https://biznesrivoj.uz/backend/web/uploads/ckeditor_images/05-23-2021-01-24-20-1232.jpg" />

Агар бирор киши кўпроқ масъулиятни ўз зиммасига олишга тайёр бўлса, у компания яратишга қодир бўлади. Ишбилармон раҳбар нафақат ходимларининг фаровонлиги ва ривожланиши учун, балки уларнинг оилалари фаровонлиги учун ҳам жавобгар ҳисобланади. Бунинг эвазига унга янги эшиклар очилади ва у бундан ҳам кўпроқ нарсаларга қодирлигини исботлайди.

Кейинги босқич жамият олдидаги масъулият бўлиб, бу босқич озчилик учун мавжуддир. Инсон ўз ҳаётий вазифасини англаб етгач, ўз мамлакати ва халқига фойда келтирмоқчи бўлса, унинг олдида бутунлай бошқа уфқлар очилади ва унинг ҳаёти чуқур маънога тўлади. Ушбу яхши ниятлар унга куч ва илҳом бағишлайди.

Мурод Назаровнинг муваффақият тарихи жуда қизиқарли ва кашфиётларга бой. Унга тўхтамаслик ва ривожланишига ёрдам берадиган асосий омил - бу унинг ҳаракатларини доимий таҳлил қилиш, жамият ва Ватанга фойда келтиришга бўлган катта интилишдир.

<img alt="" src="https://biznesrivoj.uz/backend/web/uploads/ckeditor_images/05-23-2021-01-24-00-1232.jpg" />

Мурод Назаров ўз тажрибасидан келиб чиққан ҳолда, ўз YouTube каналида Ўзбекистонда бизнес юритиш қоидалари, ваколатли ва барқарор бизнесни қуришда ёрдам берадиган амалий усуллар билан ўртоқлашади.

У кишини ижобий фикрлаш, адолатли алмашиниш тамойилига риоя қилиш, шу асосида бахтли ҳаёт ва фаровон бизнес барпо этиш, бахтни тўлиқ англашда истак, ҳаётдаги мувозанатни сақлаш ва кучли ҳаётий позицияни қурадиган ва бошқаларни энг яхши йўлга интилишга илҳомлантирадиган ахлоқий асослар ҳақидаги илғор фикрлари билан&nbsp;бўлишади.

Мурод Назаров тез-тез маҳорат дарсларини ҳам ўтказиб туради. Унинг маҳорат дарсига ташриф буюрганлар ўзлари учун &nbsp;бизнесда ва шахсий ҳаётда ёрдам берадиган қимматли билимларга эга бўлади.&nbsp;Бу маҳорат дарслари, айниқса, ёшлар учун&nbsp; ҳаётдан илҳом олиш, қизғин ҳаракатда бўлиш, янги танишлар - кейинчалик шерик ва ҳатто дўст бўла оладиган ҳамфикрлар орттириш учун ҳам яхшигина имкониятдир.

Muvaffaqiyat falsafasi: "Murad Buildings" kompaniyasi asoschisining biznesi qay tarzda rivojlandi?

Муваффақият фалсафаси: "Murad Buildings" компанияси асосчисининг бизнеси қай тарзда ривожланди?

Bugungi kunda SMM sohasi eng keng tarqalgan va katta talabga ega sohalardan biriga aylandi. Ushbu sohaga bo‘lgan zaruriyat, unga qiziquvchilar sonini keskin oshirdi. Buni asosiy kasbiga aylantirgan va professional shug‘ullanuvchilarsoni ko‘pchilikni tashkil etmoqda. 

Ammo hozirda raqobatbardosh SMM agentsvosini ochish qanchalik qiyin? Ushbu sohada eng birinchilardan bo‘lish uchun nimalarni bilish zarurligini o‘rganish uchun, Biznes Rivoj jamoasi “360” SMM va marketing agentligi rahbari Doniyor Abdullayevga yo‘llandi. Quyida bu yo‘nalishda ko‘p yillik tajribaga ega mutaxassis va SMM agentlik rahbaridan eng kerakli maslahatlar bilan tanishib chiqishingiz mumkin. 

Doniyor Abdullayev: 

Men uchun raqobatbardosh SMM agenstvo ochish mavzusi juda qiziqarli. Chunki xohlaymanki O‘zbekistonning reklama bozori o‘zgarsin, rivojlansin va yana-da yaxshiroq bo‘lsin. Anchadan beri ishlab kelayotgan agentliklar, bu sohada yangi ish boshlayotganlarga o‘z tajribasi bilan bo‘lishsa, ushbu yo‘nalishning o‘ziga xosliklarini tushuntirishsa va  insaytlariniaytib bersagina umumiy bozorda o‘sish ro‘y beradi. Shundagina yangi ochilayotgan agenstvolar xato qilmaydi. 

![goya2.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/goya2_49ab63c659.jpg)

SMM agenstvo ham bu biznes. Biznesda raqobatbardosh bo‘lish uchun ushbu sohani o‘rganishingiz, mavjud o‘yinchilarning ish uslubini tahlil qilishingiz va o‘z uslubingizni yaratishingiz zarur. Buning uchun sizning raqobatbardosh mahsulotingiz, kreativ jamoangiz va aʼlo servisingiz bo‘lishi kerak. 

**Raqobatbardosh mahsulot yaratish uchun quyidagilarni mijozingizga taqdim etishingiz zarur:** 

· Kontent plan berishingiz kerak. 

· Kommuniti menejment tez va chaqqon bo‘lishi kerak.

· KPI bilan albatta ishlash kerak. Bu sizning ishingiz samarali bo‘lgan yoki yo‘qligini ko‘rsata oladi. 

· Professional kopirayting ham albatta bo‘lishi kerak. 

· Maqsadli va effektiv targeting  strategiya bo‘lishi kerak.

Chunki targetga mijozingiz pul sarflaydi. Shuning uchun u har bir sarflangan puliga qancha pul qaytarib oldi shuni bilishi kerak. Effektiv deganda, har bir tikkan puliga nechta ko’rishlar (prosmort) yoki mijoz jalb qila oldi shuni bilishi kerak. Yaxshi targetingni farqi bu effektivlikda va maqsadlilikda. 

**Aʼlo servis**

Har mijoz sizning boshqa agenstvolardan ustunligizni bilishda va taqqoslashda eng birinchi eʼtibor qaratadigan narsa bu servis. Ular bilan taqqoslaganda sizning raqobatbardosh ustunligizni bilishi kerak. Buning uchun siz quyidagilarnibajarishingiz zarur: 

1. Mijoz bilan do‘st bo‘lish.

2. KPI berdingizmi albatta javob berish. 

3. Mijozga oylik kvartal va yillik hisobot berish. Bu sizga ishingizni tahlil qilishga yordam beradi. 

**Mijoz bilan do‘st bo‘lish bu biznesda sizga eng katta raqobatbardosh qulaylikni beradi. Chunki siz unga shunchaki ishdagi sheriklar emas, yaqin do‘st sifatida maslahat va g‘oyalar berasiz. Buning qiymati mijozingiz uchun albatta ko‘proq bo‘ladi. Shuningdek, reklama va ijodiy g‘oyalaringizga uni ko‘ndirish uchun sizga yengillik yaratadi. Mijozingiz bilan do‘st bo‘lish, sizning samarali va uzoq muddatli hamkorligingiz uchun eng kerakli omillardan biridir.** 

Quyida ko‘p yillik tajribamdan kelib chiqqan holda, ushbu biznesga kirmoqchi bo‘lganlar bilishi zarur bo‘lgan eng zarur maslahatlarni keltiraman. 

**SMM strategiya**

Mahsulotingiz raqobatbardosh bo‘lishi uchun kuchli, effektiv, biznesga o‘zgarish beradigan, to‘g‘ri SMM strategiyangiz bo‘lishi shart. Strategiya nimadan boshlanadi? Birinchi navbatda maqsaddan. Har bitta yangi mijozga siz strategiya yaratib berasiz. Va birinchi ko‘rishganingizda mijozdan SMM unga nima uchun kerakligini so‘rang.  

![goya3.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/goya3_5b9c13d98c.jpg)

SMMʼdan asosiy maqsad – sotish, brend mashhurligini oshirish, imij oshirish, uyushma yaratish, mijozlardan qayta aloqa olish, mavjud mijozlarni ushlab qolish, brendga bo‘lgan ishonchni oshirish bo‘lishi mumkin.

Maqsadni bilib olganingizdan keyin strategiya yaratasiz va uni ishga tushirish uchun harakatlar rejasini tuzib chiqishingiz zarur. 
 
**Mijoz talablariga to‘liq eʼtibor**

Har bitta mijoz bilan ishlaganingizda, u sizga siz ko‘rsatayotgan xizmatdan tashqari albatta yana qo‘shimcha narsa so‘raydi. Chunki vaziyat o‘zgaradi, bozor o‘zgaradi, yangi raqobatchi keladi, kimdir yangi xabar bilan chiqadi va unga javob berish kerak bo‘lib qoladi. O‘sha narsaga e'tibor qilish kerak.  U biznes egasi sizga albatta mana shu ishni qiling demaydi, u biznes egasini sizdan tashqari qiladigan juda ko‘p ishlari bor. Ko‘pchilik biznes egalari uchun SMM bu qilinishi kerak bo‘lgan eng oxirgi ish. Shu sababli, u o‘z raqobatchisining yangi postini ko‘radi va ishchi guruh chatiga yuboradi. Siz uni ko‘rishingiz, o‘rganishingiz va hazm qilishingiz va natijani berishingiz kerak. Xabar eʼtiborsiz qolib ketmasligi kerak. Bu narsa sizga qo‘shimcha qiymat beradi. Biznes egasi yuborgan narsasiga siz eʼtibor bilan o‘rganingizni va unga javoban yechim bilan chiqqaningizni albatta qadrlaydi.
 
**Har oyda uchrashuv tashkil qilish kerak**

Har oyda mijozingiz bilan uchrashuv, u bilan issiqlikni ushlab turish uchun qilinadi. Sizning aloqalaringiz ular bilan sovib qolsa, u sizga boshqacha qarashni boshlaydi. Qanchalik mijoz bilan yaqin bo‘lsangiz, sizga shunchalik issiq qaraydi va bu albatta natija beradi. 

**Mijozingizga uning biznesi haqida to‘xtovsiz savollar**

Siz o‘zingiz xizmat qilayotgan biznes egasiga har doim uning yo‘nalishi bo‘yicha savollar berib turishingiz zarur. Bular qanaqa savollar: Sizning mijozingiz kim? Qanday odamlar kelyapti? Tush payti qanaqa savdo qilyapsiz, kechqurun qanaqa savdo qilasiz? Restoraningizda mijozlarning sig‘dirish hajmi qanday? Maksimal bandlikda ishlasangiz qancha mijozga xizmat ko‘rsata olasiz? 

Bunday savollar unga sizning qiziqishingizni ko‘rsatadi. Men ishlayotgan agenstvo menga ko‘p savollar beryapti, mening ishim unga qiziq, demak u o‘z ishini qiziqish bilan bajaryapti degan fikr uyg‘onadi. U sizdan ketib boshqa agenstvo bilan ishlasa va ular bunday savollarni bermasa, shunda sizning farqli jihatingiz seziladi. Ular mening ishim bilan qiziqmayapti, bular esa qiziqish bildirar edi degan fikr uyg‘onadi. Bu sizning qiymatingizni oshiradi. 
 
**Mijozga mijozlari haqida maʼlumot** 

Bu juda muhim narsa. Bu narsa biznesni rivojlanishiga katta foyda olib keladi. Masalan, norozi mijozlarni his qiluvchi bu eng avvalo siz. Chunki norozi mijoz nima qiladi? Telefon qilib o‘tirmaydi, darhol ijtimoiy tarmoqlarga kirib sharh qoldiradi. Bu joyda siz 1-2 ta salbiy sharhlarni ignor qilishingiz mumkin, lekin 15 tadan oshsa, u darhol 30 ta yoki 100 taga ko‘tarilishi mumkin. Shuning uchun siz mijoz nima xohlayotgani va unga nima yoqmayotgani haqida biznes egalari bilan muloqot qilishingiz va buni yetkizishingiz mumkin. Hal qilishingiz shart emas ammo, bu haqda xabar berishingiz shart. Siz haqiqatdan ham foyda keltiraman desangiz, bu narsani qilishingiz shart. 
 
![goya4.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/goya4_4af6756884.jpg)

**Mijozga maslahatlar**

Siz hech qachon o‘z mijozingizga maslahat berishdan  qo‘rqmasligingiz kerak. SMM agenstvo bu faqatgina kommunikatsion agentsvo emas. Bu chegirma yoki aksiya payti post qo‘yib qo‘yish kerak degani emas. Bizning asosiy ishimiz bu biznesni o‘zgartirish.  O‘zgartirish kerak bo‘lgan narsalar haqidagi maslahatlarni ham mijoz bilan yaxshiroq aloqalar o‘rnatganingizdan keyin qilishingiz kerak. Ishlashni endi boshlagan bo‘lsangiz bir necha oy kutganingiz va ishni kuzatganingiz maʼqul. Chunki yangi kelib darrov u qilish, bu qilish kerak deb maslahatlar berish mijozingizga har doim ham maʼqul kelavermaydi. Maslahat berayotganda ham ehtiyot bo‘lish zarur. Ma'lumotlarni yig‘ib, zaif joylarni o‘rganib keyin maslahat berish kerak.
 
**Kreativ jamoa yig‘ish**

Raqobatbardosh kompaniya ochish uchun albatta kerakli odamlar jamoangizda bo‘lishi zarur. Birinchisi, bu akkaunt menejelar yoki loyiha menejeri. U har bir mijoz bilan o‘zi muloqot qiladi. Chunki siz SMM agenstvo rahbari sifatida har bitta mijoz bilan o‘zingiz alohida to‘liq ishlay olmaysiz. Fotograf, professional kopirayter, dizayneringiz, kommuniti menejeringiz va kreativ direktoringiz bo‘lishi kerak. Hamma agenstvo ham buni o‘ziga ruxsat eta olmaydi. Lekin SMM agenstvo ham bu biznes. Har bitta biznesga sarmoya kiritish zarur. Ushbu biznesda sizning sarmoyangiz bu ishchi xodimlar. Ular qanchalik kuchli bo‘lsa, sizning mahsulotingiz ham shunchalik kuchli bo‘ladi. Agar biznesga pul tikaman, jamoamni kuchli qilaman desangiz, raqobatbardosh agenstvo yarata olasiz. 


Бугунги кунда SMM соҳаси энг кенг тарқалган ва катта талабга эга соҳалардан бирига айланди. Ушбу соҳага бўлган зарурият, унга қизиқувчилар сонини кескин оширди. Буни асосий касбига айлантирган ва профессионал шуғулланувчилар сони кўпчиликни ташкил этмоқда. 

Аммо ҳозирда рақобатбардош SMM агентсвосини очиш қанчалик қийин? Ушбу соҳада энг биринчилардан бўлиш учун нималарни билиш зарурлигини ўрганиш учун, Бизнес Ривож жамоаси «360» SMM ва маркетинг агентлиги раҳбари Дониёр Абдуллаевга йўлланди. 

Қуйида бу йўналишда кўп йиллик тажрибага эга мутахассис ва SMM агентлик раҳбаридан энг керакли маслаҳатлар билан танишиб чиқишингиз мумкин. 

Дониёр Абдуллаев:
 
Мен учун рақобатбардош SMM агенство очиш мавзуси жуда қизиқарли. Чунки хоҳлайманки Ўзбекистоннинг реклама бозори ўзгарсин, ривожлансин ва янада яхшироқ бўлсин. Анчадан бери ишлаб келаётган агентликлар, бу соҳада янги иш бошлаётганларга ўз тажрибаси билан бўлишса, ушбу йўналишнинг ўзига хосликларини тушунтиришса ва  инсайтларини айтиб берсагина, умумий бозорда ўсиш рўй беради. Шундагина янги очилаётган агенстволар хато қилмайди. 

![goya2.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/goya2_49ab63c659.jpg)

SMM агенство ҳам бу бизнес. Бизнесда рақобатбардош бўлиш учун ушбу соҳани ўрганишингиз, мавжуд ўйинчиларнинг иш услубини таҳлил қилишингиз ва ўз услубингизни яратишингиз зарур. Бунинг учун сизнинг рақобатбардош маҳсулотингиз, креатив жамоангиз ва аъло сервисингиз бўлиши керак. 

**Рақобатбардош маҳсулот яратиш учун қуйидагиларни мижозингизга тақдим этишингиз зарур:** 

·  Контент план беришингиз керак. 

· Коммунити менежмент тез ва чаққон бўлиши керак.

· KPI билан албатта ишлаш керак. Бу сизнинг ишингиз самарали бўлган ёки йўқлигини кўрсата олади. 

· Профессионал копирайтинг ҳам албатта бўлиши керак. 

· Мақсадли ва эффектив таргетинг  стратегия бўлиши керак.

Чунки таргетга мижозингиз пул сарфлайди. Шунинг учун у ҳар бир сарфланган пулига қанча пул қайтариб олди шуни билиши керак. Эффектив деганда, ҳар бир тиккан пулига нечта кўришлар (просморт) ёки мижоз жалб қила олди шуни билиши керак. Яхши таргетингни фарқи бу эффективликда ва мақсадлиликда. 

**Аъло сервис**

Ҳар мижоз сизнинг бошқа агенстволардан устунлигизни билишда ва таққослашда энг биринчи эътибор қаратадиган нарса бу сервис. 

Улар билан таққослаганда сизнинг рақобатбардош устунлигизни билиши керак. Бунинг учун сиз қуйидагиларни бажаришингиз зарур:
 
1. Мижоз билан дўст бўлиш.

2. КPI бердингизми, албатта жавоб бериш. 

3. Мижозга ойлик квартал ва йиллик ҳисобот бериш. Бу сизга ишингизни таҳлил қилишга ёрдам беради. 

**Мижоз билан дўст бўлиш бу бизнесда сизга энг катта рақобатбардош қулайликни беради. Чунки сиз унга шунчаки ишдаги шериклар эмас, яқин дўст сифатида маслаҳат ва ғоялар берасиз. Бунинг қиймати мижозингиз учун албатта кўпроқ бўлади. Шунингдек, реклама ва ижодий ғояларингизга уни кўндириш учун сизга енгиллик яратади. Мижозингиз билан дўст бўлиш, сизнинг самарали ва узоқ муддатли ҳамкорлигингиз учун энг керакли омиллардан биридир.** 

Қуйида кўп йиллик тажрибамдан келиб чиққан ҳолда, ушбу бизнесга кирмоқчи бўлганлар билиши зарур бўлган энг зарур маслаҳатларни келтираман. 

**SMM стратегия**

Маҳсулотингиз рақобатбардош бўлиши учун кучли, эффектив, бизнесга ўзгариш берадиган, тўғри SMM стратегиянгиз бўлиши шарт. Стратегия нимадан бошланади? Биринчи навбатда мақсаддан. Ҳар битта янги мижозга сиз стратегия яратиб берасиз. Ва биринчи кўришганингизда мижоздан SMM унга нима учун кераклигини сўранг.  

![goya3.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/goya3_5b9c13d98c.jpg)

SMM’дан асосий мақсад – сотиш, бренд машҳурлигини ошириш, имиж ошириш, уюшма яратиш, мижозлардан қайта алоқа олиш, мавжуд мижозларни ушлаб қолиш, брендга бўлган ишончни ошириш бўлиши мумкин.

Мақсадни билиб олганингиздан кейин стратегия яратасиз ва уни ишга тушириш учун ҳаракатлар режасини тузиб чиқишингиз зарур. 
 
**Мижоз талабларига тўлиқ эътибор**

Ҳар битта мижоз билан ишлаганингизда, у сизга сиз кўрсатаётган хизматдан ташқари албатта яна қўшимча нарса сўрайди. Чунки вазият ўзгаради, бозор ўзгаради, янги рақобатчи келади, кимдир янги хабар билан чиқади ва унга жавоб бериш керак бўлиб қолади. 

Ўша нарсага эътибор қилиш керак.  У бизнес эгаси сизга албатта мана шу ишни қилинг демайди, у бизнес эгасини сиздан ташқари қиладиган жуда кўп ишлари бор. Кўпчилик бизнес эгалари учун SMM бу қилиниши керак бўлган энг охирги иш. Шу сабабли, у ўз рақобатчисининг янги постини кўради ва ишчи гуруҳ чатига юборади. Сиз уни кўришингиз, ўрганишингиз ва ҳазм қилишингиз ва натижани беришингиз керак. Хабар эътиборсиз қолиб кетмаслиги керак. Бу нарса сизга қўшимча қиймат беради. Бизнес эгаси юборган нарсасига сиз эътибор билан ўрганингизни ва унга жавобан ечим билан чиққанингизни албатта қадрлайди.
 
**Ҳар ойда учрашув ташкил қилиш керак**

Ҳар ойда мижозингиз билан учрашув, у билан иссиқликни ушлаб туриш учун қилинади. Сизнинг алоқаларингиз улар билан совиб қолса, у сизга бошқача қарашни бошлайди. Қанчалик мижоз билан яқин бўлсангиз, сизга шунчалик иссиқ қарайди ва бу албатта натижа беради. 

**Мижозингизга унинг бизнеси ҳақида тўхтовсиз саволлар**

Сиз ўзингиз хизмат қилаётган бизнес эгасига ҳар доим унинг йўналиши бўйича саволлар бериб туришингиз зарур. Булар қанақа саволлар: Сизнинг мижозингиз ким? Қандай одамлар келяпти? Туш пайти қанақа савдо қиляпсиз, кечқурун қанақа савдо қиласиз? 

Ресторанингизда мижозларнинг сиғдириш ҳажми қандай? Максимал бандликда ишласангиз қанча мижозга хизмат кўрсата оласиз? 

Бундай саволлар унга сизнинг қизиқишингизни кўрсатади. Мен ишлаётган агенство менга кўп саволлар беряпти, менинг ишим унга қизиқ, демак у ўз ишини қизиқиш билан бажаряпти деган фикр уйғонади. У сиздан кетиб бошқа агенство билан ишласа ва улар бундай саволларни бермаса, шунда сизнинг фарқли жиҳатингиз сезилади. Улар менинг ишим билан қизиқмаяпти, булар эса қизиқиш билдирар эди деган фикр уйғонади. Бу сизнинг қийматингизни оширади. 
 
**Мижозга мижозлари ҳақида маълумот** 

Бу жуда муҳим нарса. Бу нарса бизнесни ривожланишига катта фойда олиб келади. Масалан, норози мижозларни ҳис қилувчи бу энг аввало сиз. Чунки норози мижоз нима қилади? Телефон қилиб ўтирмайди, дарҳол ижтимоий тармоқларга кириб шарҳ қолдиради. Бу жойда сиз 1-2 та салбий шарҳларни игнор қилишингиз мумкин, лекин 15 тадан ошса, у дарҳол 30 та ёки 100 тага кўтарилиши мумкин.

Шунинг учун сиз мижоз нима хоҳлаётгани ва унга нима ёқмаётгани ҳақида бизнес эгалари билан мулоқот қилишингиз ва буни еткизишингиз мумкин. Ҳал қилишингиз шарт эмас аммо, бу ҳақда хабар беришингиз шарт. Сиз ҳақиқатдан ҳам фойда келтираман десангиз, бу нарсани қилишингиз шарт. 

![goya4.jpg](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/goya4_4af6756884.jpg)
 
**Мижозга маслаҳатлар**

Сиз ҳеч қачон ўз мижозингизга маслаҳат беришдан  қўрқмаслигингиз керак. SMM агенство бу фақатгина коммуникацион агентсво эмас. Бу чегирма ёки акция пайти пост қўйиб қўйиш керак дегани эмас. Бизнинг асосий ишимиз бу бизнесни ўзгартириш.  Ўзгартириш керак бўлган нарсалар ҳақидаги маслаҳатларни ҳам мижоз билан яхшироқ алоқалар ўрнатганингиздан кейин қилишингиз керак. 

Ишлашни энди бошлаган бўлсангиз бир неча ой кутганингиз ва ишни кузатганингиз маъқул. Чунки янги келиб дарров у қилиш, бу қилиш керак деб маслаҳатлар бериш мижозингизга ҳар доим ҳам маъқул келавермайди. Маслаҳат бераётганда ҳам эҳтиёт бўлиш зарур. Маълумотларни йиғиб, заиф жойларни ўрганиб кейин маслаҳат бериш керак. 

**Креатив жамоа йиғиш**

Рақобатбардош компания очиш учун албатта керакли одамлар жамоангизда бўлиши зарур. Биринчиси, бу аккаунт менежелар ёки лойиҳа менежери. У ҳар бир мижоз билан ўзи мулоқот қилади. Чунки сиз SMM агенство раҳбари сифатида ҳар битта мижоз билан ўзингиз алоҳида тўлиқ ишлай олмайсиз. Фотограф, профессионал копирайтер, дизайнерингиз, коммунити менежерингиз ва креатив директорингиз бўлиши керак. Ҳамма агенство ҳам буни ўзига рухсат эта олмайди. Лекин SMM агенство ҳам бу бизнес. Ҳар битта бизнесга сармоя киритиш зарур. Ушбу бизнесда сизнинг сармоянгиз бу ишчи ходимлар. Улар қанчалик кучли бўлса, сизнинг маҳсулотингиз ҳам шунчалик кучли бўлади. Агар бизнесга пул тикаман, жамоамни кучли қиламан десангиз, рақобатбардош агенство ярата оласиз. 


Bugungi kunda SMM sohasi eng keng tarqalgan va katta talabga ega sohalardan biriga aylandi. Ushbu sohaga bo‘lgan zaruriyat, unga qiziquvchilar sonini keskin oshirdi. Buni asosiy kasbiga aylantirgan va professional shug‘ullanuvchilarsoni ko‘pchilikni tashkil etmoqda. 

Ammo hozirda raqobatbardosh SMM agentsvosini ochish qanchalik qiyin? Ushbu sohada eng birinchilardan bo‘lish uchun nimalarni bilish zarurligini o‘rganish uchun, Biznes Rivoj jamoasi “360” SMM va marketing agentligi rahbari Doniyor Abdullayevga yo‘llandi. Quyida bu yo‘nalishda ko‘p yillik tajribaga ega mutaxassis va SMM agentlik rahbaridan eng kerakli maslahatlar bilan tanishib chiqishingiz mumkin. 


Бугунги кунда SMM соҳаси энг кенг тарқалган ва катта талабга эга соҳалардан бирига айланди. Ушбу соҳага бўлган зарурият, унга қизиқувчилар сонини кескин оширди. Буни асосий касбига айлантирган ва профессионал шуғулланувчилар сони кўпчиликни ташкил этмоқда. 

Аммо ҳозирда рақобатбардош SMM агентсвосини очиш қанчалик қийин? Ушбу соҳада энг биринчилардан бўлиш учун нималарни билиш зарурлигини ўрганиш учун, Бизнес Ривож жамоаси «360» SMM ва маркетинг агентлиги раҳбари Дониёр Абдуллаевга йўлланди. Қуйида бу йўналишда кўп йиллик тажрибага эга мутахассис ва SMM агентлик раҳбаридан энг керакли маслаҳатлар билан танишиб чиқишингиз мумкин. 


medium_goya1.jpg

small_goya1.jpg

thumbnail_goya1.jpg

goya1.jpg

Raqobatbardosh va eng kuchli SMM agenstvo ochish uchun nimalarni bilish kerak: Doniyor Abdullayevdan maslahatlar

Рақобатбардош ва энг кучли SMM агенство очиш учун нималарни билиш керак: Дониёр Абдуллаевдан маслаҳатлар

Pavel Durov — Telegram va VKontakte  ijtimoiy tarmoqlar yaratuvchisi. U Rossiyaning eng boy biznesmenlari roʻyxatida toʻqqizinchi oʻrinni turadi. Uning fikricha, kelgusi yillarda dunyo qanday boʻladi?
Durov soʻz yuritadigan asosiy mavzular — davlat va IT-kompaniyalar oʻrtasidagi munosabatlar, texnologiya gigantlari kelajagi va atrof-muhit haqida.

**Apple davri tugaydi**

Durov, Apple tanlagan yoʻl 7-10 yil ichida uning inqiroziga olib borishiga amin. Bu kompaniya “Stiv Jobs gʻoyalari boʻyicha parazitlik qilishni davom ettirishda va foydalanuvchilarning erkinligini cheklashda” davom etsa sodir boʻladi.
“Korporatsiyalar erkinlikni emas, balki foydani afzal koʻrishadi”, deydi Durov. Telegram yaratuvchisi “The New York Times” nashriga shunday munosabat bildirgan edi. Muxbirlarning taʼkidlashicha, Apple foydalanuvchilar bilan kuzatuv va hukumat senzurasini targʻib qilishda Xitoy rasmiylari bilan hamkorlik qilmoqda. Durovning soʻzlariga koʻra, Apple Xitoy Kommunistik partiyasi yoʻnalishini qoʻllab-quvvatlashi ajablanarli emas, chunki kompaniyaning oʻzi totalitar yondashuvga amal qiladi. U iPhone foydalanuvchilarini “raqamli majburiy qullar” deb atadi va ularni Androidʼga oʻtishga maslahat berdi.

**WhatsApp foydalanuvchilari Telegramʼga oʻtishadi**

Durov nafaqat Apple, balki WhatsApp ham unutilib ketishini taxmin qilmoqda. U shaxsiy hayotga eʼtibor bermaslik “yashil xabarchi”ni oʻldirishiga amin.
Durovning soʻzlariga koʻra, WhatsAppʼning asosiy muammolari yopiq manba kodi va maxsus xizmatlar bilan hamkorlik qilishdir. Bundan tashqari, WhatsAppʼda maʼlumot qochqinlari bor, “Telegramʼda bunday boʻlmagan” (aslida u ham bor edi). WhatsAppʼga xakerlik hujumi bilan bogʻliq mojarodan soʻng, jinoyatchilar kameralar va foydalanuvchilarning mikrofonlariga kirishga muvaffaq boʻlgach, Durov “bu yangilik uni ajablantirmadi” dedi. Unga koʻra, “WhatsApp bitta xavfsizlik teshigini yopgandan soʻng, yangisi darhol uning oʻrnini egallaydi”.

Durovning fikriga koʻra, foydalanuvchilarning shaxsiy maʼlumotlariga nisbatan bunday munosabat tufayli WhatsApp avtoritar hukumatlar va firibgarlar orasida juda mashhur. Durov shuningdek WhatsAppʼni plagiatda aybladi va Sukerbergda Telegramʼning ommabopligi sabablarini izlayotgan butun boʻlim mavjudligini taklif qildi.
Durovning taʼkidlashicha, maxfiylik siyosatidagi soʻnggi oʻzgarishlar WhatsAppʼni koʻmib tashlaydi. “Bir necha yildan beri davom etib kelayotgan WhatsAppʼdan Telegramʼga foydalanuvchilarning parvozi tezlashishi ajablanarli emas”, deb yozgan u.

Hozirda Telegram butun dunyo boʻylab 500 millionga yaqin auditoriyaga ega, WhatsApp esa 2 milliard foydalanuvchisi bilan mashhurligi boʻyicha birinchi oʻrinda turadi. Shunga qaramay, 2020-yilda Mediascope WhatsAppʼning ommalashib borayotgani fonida Rossiyada Telegram foydalanuvchilari sonining koʻpayganligini qayd etdi. Durovning soʻzlari toʻgʻriligini “Reuters” axborot agentligi ham tasdiqlamoqda. Tadqiqotchilarning fikriga koʻra, 2021-yil boshida WhatsAppʼning oʻrnatilishi 11 foizga kamaygan.

**Silikon vodiysining kelajagi yoʻq**

Durov AQSH iqtisodiyoti va Silikon vodiysi salohiyati tugaganiga amin. “Tadbirkor uchun Shtatlarga koʻchib oʻtish endi aktivning qiymatining eng yuqori choʻqqisida sotib olish bilan barobar”, deydi u.
Durovning bayonoti Yuriy Dudning Silikon vodiysiga koʻchib oʻtgan rus startaplari hayoti haqidagi filmini faol muhokama qilish bilan bogʻliq. Koʻpchilik Dudni bir tomonlama deb tanqid qildi. Aytishlaricha, Qoʻshma Shtatlardagi hayot juda gʻalati boʻlib, muvaffaqiyatsiz biznes mavzusi hal qilinmagan. Pavel Durov ham tanqidchilarga qoʻshildi: u Qoʻshma Shtatlarga koʻchib oʻtmaslikning yettita sababini aytib oʻtdi.

Durovning fikricha, Qoʻshma Shtatlarning asosiy muammolari texnologik biznesga yuqori soliqlar va hukumat tomonidan haddan tashqari nazorat. “Eng mashhur raqamli loyihalar endi Amerikadan tashqarida paydo boʻlmoqda”. Pavel Durov bunga misol tariqasida TikTok va Telegramʼning oʻzini keltirdi.

**Giper isteʼmol madaniyati sayyorani yoʻq qiladi**

“Korporatsiyalarning “ishtahasini” qondirish uchun tabiiy resurslar yetarli boʻlmaydi”, dedi Durov. U biz foydasiz mahsulotlarni ishlab chiqarishni va isteʼmol qilishni davom ettirsak, bu ifloslanish va katta falokatga olib kelishiga ishonadi.
Uning fikri asosli ekanligini pandemiya tajribasi tasdiqladi. Insoniyat oʻz-oʻzini ajratib olib, isteʼmolni kamaytirgandan soʻng, ekologik vaziyat qisqa vaqt ichida tiklana boshladi. CREA tahlilchilarining hisob-kitoblariga koʻra, Xitoyda karantinning birinchi oyida CO2 konsentratsiyasi 25 foizga kamaydi. Keyinchalik Yevropada va Qoʻshma Shtatlarda oʻzini izolyatsiya qilish shunga oʻxshash natijalarga olib keldi. Biroq, cheklovlar bekor qilinishni boshlagandan soʻng, vaziyat yana yomonlashdi.
Durov giperkonsepsiyani hayot sifatiga bevosita tahdid deb biladi. Bu haqida u shunday deydi: “AQSH dunyodagi eng kuchli iqtisodiyot va ayni paytda eng yiriklashgan mamlakatlardan biridir. Korporatsiyalar haddan tashqari isteʼmoldan foyda koʻrishadi, ammo bu strategiya uzoq muddatda halokatli. Haqiqiy qiymati yaxtalar va qimmatbaho koʻchmas mulk sotib olishda emas, balki narsalarni ishlab chiqarishda.”

**Pandemiya sivilizatsiya oʻzgarishiga olib keldi**

Pavel Durov boshqa koʻplab mutaxassislar singari, pandemiyaning ijobiy tajribasi iz qoldirishiga amin. Oʻzining  Telegram kanalida Durov biz “avlodlar oʻtib ketadigan sivilizatsiya oʻzgarishi”ning kelib chiqishida ekanligimizni aytdi.
Telegram yaratuvchisining soʻzlariga koʻra, oʻzini izolyatsiya qilish odamlarga oʻzlarining yaxshi versiyasini yaratish va texnologiyalar ularga insoniyat uchun oʻz qadr-qimmatini isbotlash imkoniyatlarini berdi. Pavel Durov ushbu tajriba insoniyatni qadriyatlarni keng miqyosda qayta baholashga olib borishiga ishonadi.
“Biz eski turmush tarzimizni qoldirayapmiz”, deydi Durov. “Ammo yangi dunyo yaxshiroq boʻladimi, har birimizning harakatlarimizga bogʻliq. Hozir biz kelajak avlodlar yashaydigan haqiqatni yaratmoqdamiz.“



Павел Дуров — Telegram ва ВКонтакте  ижтимоий тармоқлар яратувчиси. У Россиянинг энг бой бизнесменлари рўйхатида тўққизинчи ўринни туради. Унинг фикрича, келгуси йилларда дунё қандай бўлади?
Дуров сўз юритадиган асосий мавзулар — давлат ва IT-компаниялар ўртасидаги муносабатлар, технология гигантлари келажаги ва атроф-муҳит ҳақида.

**Apple даври тугайди**

Дуров, Apple танлаган йўл 7-10 йил ичида унинг инқирозига олиб боришига амин. Бу компания "Стив Жобс ғоялари бўйича паразитлик қилишни давом эттиришда ва фойдаланувчиларнинг эркинлигини чеклашда» давом этса содир бўлади.
«Корпорациялар эркинликни эмас, балки фойдани афзал кўришади», дейди Дуров. Telegram яратувчиси "The New York Times" нашрига шундай муносабат билдирган эди. Мухбирларнинг таъкидлашича, Apple фойдаланувчилар билан кузатув ва ҳукумат цензурасини тарғиб қилишда Хитой расмийлари билан ҳамкорлик қилмоқда. Дуровнинг сўзларига кўра, Apple Хитой Коммунистик партияси йўналишини қўллаб-қувватлаши ажабланарли эмас, чунки компаниянинг ўзи тоталитар ёндашувга амал қилади. У iPhone фойдаланувчиларини «рақамли мажбурий қуллар” деб атади ва уларни Android'га ўтишга маслаҳат берди.

**WhatsApp фойдаланувчилари Telegram'га ўтишади**

Дуров нафақат Apple, балки WhatsApp ҳам унутилиб кетишини тахмин қилмоқда. У шахсий ҳаётга эътибор бермаслик «яшил хабарчи»ни ўлдиришига амин.

Дуровнинг сўзларига кўра, WhatsApp'нинг асосий муаммолари ёпиқ манба коди ва махсус хизматлар билан ҳамкорлик қилишдир. Бундан ташқари, WhatsApp'да маълумот қочқинлари бор, “Telegram'да бундай бўлмаган» (аслида у ҳам бор эди). WhatsApp'га хакерлик ҳужуми билан боғлиқ можародан сўнг, жиноятчилар камералар ва фойдаланувчиларнинг микрофонларига киришга муваффақ бўлгач, Дуров «бу янгилик уни ажаблантирмади» деди. Унга кўра, «WhatsApp битта хавфсизлик тешигини ёпгандан сўнг, янгиси дарҳол унинг ўрнини эгаллайди».

Дуровнинг фикрига кўра, фойдаланувчиларнинг шахсий маълумотларига нисбатан бундай муносабат туфайли WhatsApp авторитар ҳукуматлар ва фирибгарлар орасида жуда машҳур. Дуров шунингдек WhatsApp'ни плагиатда айблади ва Цукербергда Telegram'нинг оммабоплиги сабабларини излаётган бутун бўлим мавжудлигини таклиф қилди.

Дуровнинг таъкидлашича, махфийлик сиёсатидаги сўнгги ўзгаришлар WhatsApp'ни кўмиб ташлайди. «Бир неча йилдан бери давом этиб келаётган WhatsApp'дан Telegram'га фойдаланувчиларнинг парвози тезлашиши ажабланарли эмас», деб ёзган у.
Ҳозирда Telegram бутун дунё бўйлаб 500 миллионга яқин аудиторияга эга, WhatsApp эса 2 миллиард фойдаланувчиси билан машҳурлиги бўйича биринчи ўринда туради. Шунга қарамай, 2020 йилда Mediascope WhatsApp'нинг оммалашиб бораётгани фонида Россияда Telegram фойдаланувчилари сонининг кўпайганлигини қайд этди. Дуровнинг сўзлари тўғрилигини "Reuters" ахборот агентлиги ҳам тасдиқламоқда. Тадқиқотчиларнинг фикрига кўра, 2021 йил бошида WhatsApp'нинг ўрнатилиши 11 фоизга камайган.

**Силикон водийсининг келажаги йўқ**

Дуров АҚШ иқтисодиёти ва Силикон водийси салоҳияти тугаганига амин. «Тадбиркор учун Штатларга кўчиб ўтиш энди активнинг қийматининг энг юқори чўққисида сотиб олиш билан баробар», дейди у.
Дуровнинг баёноти Юрий Дуднинг Силикон водийсига кўчиб ўтган рус стартаплари ҳаёти ҳақидаги фильмини фаол муҳокама қилиш билан боғлиқ. Кўпчилик Дудни бир томонлама деб танқид қилди. Айтишларича, Қўшма Штатлардаги ҳаёт жуда ғалати бўлиб, муваффақиятсиз бизнес мавзуси ҳал қилинмаган. Павел Дуров ҳам танқидчиларга қўшилди: у Қўшма Штатларга кўчиб ўтмасликнинг еттита сабабини айтиб ўтди.

Дуровнинг фикрича, Қўшма Штатларнинг асосий муаммолари технологик бизнесга юқори солиқлар ва ҳукумат томонидан ҳаддан ташқари назорат. «Энг машҳур рақамли лойиҳалар энди Америкадан ташқарида пайдо бўлмоқда». Павел Дуров бунга мисол тариқасида TikTok ва Telegramʼнинг ўзини келтирди.

**Гипер истеъмол маданияти сайёрани йўқ қилади**

«Корпорацияларнинг "иштаҳасини" қондириш учун табиий ресурслар етарли бўлмайди», деди Дуров. У биз фойдасиз маҳсулотларни ишлаб чиқаришни ва истеъмол қилишни давом эттирсак, бу ифлосланиш ва катта фалокатга олиб келишига ишонади.
Унинг фикри асосли эканлигини пандемия тажрибаси тасдиқлади. Инсоният ўз-ўзини ажратиб олиб, истеъмолни камайтиргандан сўнг, экологик вазият қисқа вақт ичида тиклана бошлади. CREA таҳлилчиларининг ҳисоб-китобларига кўра, Хитойда карантиннинг биринчи ойида CО2 концентрацияси 25 фоизга камайди. Кейинчалик Европада ва Қўшма Штатларда ўзини изоляция қилиш шунга ўхшаш натижаларга олиб келди. Бироқ, чекловлар бекор қилинишни бошлагандан сўнг, вазият яна ёмонлашди.

Дуров гиперконцепцияни ҳаёт сифатига бевосита таҳдид деб билади. Бу ҳақида у шундай дейди: "АҚШ дунёдаги энг кучли иқтисодиёт ва айни пайтда энг йириклашган мамлакатлардан биридир. Корпорациялар ҳаддан ташқари истеъмолдан фойда кўришади, аммо бу стратегия узоқ муддатда ҳалокатли. Ҳақиқий қиймати яхталар ва қимматбаҳо кўчмас мулк сотиб олишда эмас, балки нарсаларни ишлаб чиқаришда."

**Пандемия цивилизация ўзгаришига олиб келди**

Павел Дуров бошқа кўплаб мутахассислар сингари, пандемиянинг ижобий тажрибаси из қолдиришига амин. Ўзининг  ﻿Telegram каналида Дуров биз «авлодлар ўтиб кетадиган цивилизация ўзгариши»нинг келиб чиқишида эканлигимизни айтди.
Telegram яратувчисининг сўзларига кўра, ўзини изоляция қилиш одамларга ўзларининг яхши версиясини яратиш ва технологиялар уларга инсоният учун ўз қадр-қимматини исботлаш имкониятларини берди. Павел Дуров ушбу тажриба инсониятни қадриятларни кенг миқёсда қайта баҳолашга олиб боришига ишонади.

"Биз эски турмуш тарзимизни қолдираяпмиз”, дейди Дуров. «Аммо янги дунё яхшироқ бўладими, ҳар биримизнинг ҳаракатларимизга боғлиқ. Ҳозир биз келажак авлодлар яшайдиган ҳақиқатни яратмоқдамиз."


Pavel Durov — Telegram va VKontakte  ijtimoiy tarmoqlar yaratuvchisi. U Rossiyaning eng boy biznesmenlari roʻyxatida toʻqqizinchi oʻrinni turadi. Uning fikricha, kelgusi yillarda dunyo qanday boʻladi?
Durov soʻz yuritadigan asosiy mavzular — davlat va IT-kompaniyalar oʻrtasidagi munosabatlar, texnologiya gigantlari kelajagi va atrof-muhit haqida.

Павел Дуров — Telegram ва ВКонтакте  ижтимоий тармоқлар яратувчиси. У Россиянинг энг бой бизнесменлари рўйхатида тўққизинчи ўринни туради. Унинг фикрича, келгуси йилларда дунё қандай бўлади?
Дуров сўз юритадиган асосий мавзулар — давлат ва IT-компаниялар ўртасидаги муносабатлар, технология гигантлари келажаги ва атроф-муҳит ҳақида.


medium_80% li sayt foto.jpg

small_80% li sayt foto.jpg

thumbnail_80% li sayt foto.jpg

80% li sayt foto.jpg

Telegram asoschisi Pavel Durovning yaqin kelajakda dunyo qanday boʻlishi haqidagi besh bashorati

Telegram асосчиси Павел Дуровнинг яқин келажакда дунё қандай бўлиши ҳақидаги беш башорати

**Yevgeniy Pak. 30 yoshda. Yaponamama tarmoqli restoranlari asoschisi va boshqaruvchi direktori. Shuningdek “NesuKuksu”, “Mayyor Tayyor”, “Ribalove” va “Yapona Market” loyihalari asoschisi. Aktiv hayot tarzi yurituvchisi, tennis va boks ishtiyoqmandi va doimiy shug‘ullanuvchisi. Sayohatchi. Maqsadi dunyoga mashhur yirik restoratorlarqatoridan joy olish. Restoratorlik sohasining serqirra ekanligini va turli yo‘nalishlarni o‘z ichiga olishini yoqtiradi. Asosan insonlar bilan ishlash ular bilan muloqot qilish unga zavq baxsh etadi.**  
 
**Yaponamama brendi qanday yaralgan** 

Men o‘z faoliyatimni 2012 yil Toshkentdagi restoranlarga mahsulot yetkazib berishdan boshlanganman. O‘sha paytlari Yapon oshxonasi va shunga aloqador taomlar uchun imbir, vassabi, lasos kabi mahsulotlarni Olmaota shahridan poyezdda olib kelardim. Oldiniga 10-20 kg yukdan boshlagan bo‘lsam, vaqt o‘tishi bilan 2014- yilga kelib buyurtmalar hajmi 100 -150 kg dan oshib ketgan. Mahsulotlarni tarqatgandan keyin ularning pullarini yig‘ish menga juda mushkul bo‘lar edi va har safargi bunday qiyinchiliklar menga ushbu biznes bilan o‘zim shug‘ullanishimga va o‘z restoranimni ochishga turtki bo‘ldi. 

![maqola2.png](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola2_18d2d15dfd.png)

Shu tariqa menda Yapon oshxonasi taomlarini tayyorlovchi «sushi-bar» ochish g‘oyasi tug‘ildi. Oldiniga ushbu ishni yetkazib berish xizmati orqali boshlashni qaror qildim. Avvaliga ko‘pchilik ushbu g‘oyani o‘xshashiga qarshilik bildirdi. Yapon oshxonasini yoqtiruvchilar, shu jumladan guruch yeyishni xohlovchilar juda kamligini va odamlar bunga hali tayyor emasligini ko‘pchilik taʼkidladi. Ammo, ushbu qarshiliklar menda g‘oyamni amalga oshirishga va buning barchasi muvaffaqiyatli bo‘lishini avvalo o‘zimga isbotlash uchun turki bo‘ldi. 

2014 yil dekabr oyida sushi va roll yetkazib berish xizmati «Yaponamama»ni tashkil etdik. Ushbu ishni men akam bilan sheriklikda boshlaganmiz. U menga oshxona ishlari bo‘yicha to‘liq ko‘mak bergan va uni to‘g‘ri yo‘lga qo‘yishga va taomlar bilan shug‘ullanishga mas’ul edi. Men esa ko‘proq tashkiliy ishlarni o‘z bo‘ynimga olganman. Ammo biroz vaqtdan keyin o‘z shaxsiy muammolari tufayli akam bu ishdan chiqib ketgan va men barchasini o‘zim davom ettirishim zarur edi. O‘sha paytda men taomlar tayyorlash jarayonidan umuman yiroq edim va hech qanday tushuncham yo‘q edi. Ammo barchasini qo‘lga olib davom ettirishga harakat qildim. Har bir mahsulotni va taom turlarini sinchkovlik bilan o‘rganib chiqdim. O‘sha paytda 3 kishidan iborat jamoamiz bilan ushbu qiyin vaziyatdan chiqib ketdik va ushbu sheriklarim bilan biz bugungi kungacha faoliyat yuritib kelmoqdamiz. 

**Biznesni boshlashdagi muammolar**

![maqola3.png](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola3_690471539d.png)

**Kadrlar muammosi.** Biznesni yo‘lga qo‘yishda albatta bir qator muammolarga duch kelganmiz. Har qanday boshlang‘ich biznes singari biz ham vaqt, malakali odamlar va pul yetishmasligi muammosiga duch kelganmiz  Avvalo, har bir ishni ustuni bu yaxshi kadrlar hisoblanadi. Biz ishni boshlaganda va kengayotganda har doim kadrlar muammosiga duch kelamiz. Siz uchun zarur ko'nikmalarga ega va qadriyatlari sizniki bilan to‘g‘ri keladigan kadrlarni topish juda murakkab. Buning uchun ularni tayyorlash va qayta o‘qitish o‘z maqsadlaringizni aniq tushuntirish zarur. Hozirgi kunda bizning ishchilarimiz 1000 ga yetganligi va doimiy kadrlar tayyorlash zaruriyati bo‘lganligi tufayli **biz Yaponamama kadrlarni tayyorlash akademiyasini yo‘lga qo‘yish arafasidamiz.** Bu bizga ichki kadrlarni tayyorlash va zarur ko‘nikmalarni o‘rgatish uchun yaxshi zinapoya bo‘ladi. 

**Boshlang‘ich kapital.** Biznesda moliya albatta muhim rol o‘ynaydi. O‘z tadbirkorlik faoliyatingizni boshlayotganda barcha moliyaviy xarajatlarni oldindan yaxshi sarhisob qilib chiqish zarur. Yaxshi boshlang‘ich kapital biznesni o‘stirishga va mustahkam poydevor qilishga juda katta yordam beradi. Ish davomida albatta kreditlar olishga to‘g‘ri kelgan va ularning foizlarini to‘lash va o‘z vaqtida qaytarish o‘ziga yarasha qiyinchiliklarni tug‘dirgan. Hozirgi kunda tajribadan kelib chiqib biz buni aniq hisob kitoblar va moliyaviy hisobotlar asosida amalga oshiramiz va banklar bilan hamkorlikda faoliyat yuritib kelmoqdamiz. 
 
**Biznesni kengaytirish jarayoni, yetkazib berishdan restoran ochishga o‘tish**

![maqola4.png](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola4_d503aad0b3.png)

Biz ishni boshida xatarni kamaytirish va mahsulot bilan odamlarni yaxshiroq tanishtirish uchun faqat yetkazib berish xizmatini yo‘lga qo‘yganmiz. Odamlar muhabbati va ishonchini qozonganimizdan so‘ng 20 kishilik sig‘imga ega ilk filialimizni ochganmiz. Tashrif buyuruvchilar ishonchini qo‘lga kiritganimizdan keyin biz sekin asta kengayishni boshladik va har yili yana bitta yangi filial ochishni yo‘lga qo‘ydik. Filiallarni kengaytirish bizda o‘tgan yili ayni pandemiya davrida keskin kuchaydi va bir yil ichida biz yana 5 ta yangi filial ochishga muvaffaq bo‘ldik. Shu tariqa **hozirgi kunda Yaponamama 14 ta filialga ega va yana 4 ta filial tashkil etilish arafasida.**  Bu albatta katta kuch va yetarli bilimni talab etadi. Lekin eng asosiysi, siz o‘z qilayotgan ishingizni sevishingiz, unga muhabbat bilan yondashishingiz va maqsadlaringizni aniq qo‘yib, faqat ishonch bilan harakat qilishingiz zarur. 

Biznesni kengaytirgandan keyin albatta uni boshqaruv strategiyasi ham asta sekin o‘zgara boshlaydi. Bizda asosan oilaviy biznes bo‘lganligi tufayli ko‘p joylarda o‘zim yaxshi tanigan va ishongan insonlar bilan ishlayman. Bu yerda insoniy faktor katta rol o‘ynaydi. Ammo hozirgi kunda bu yetarli emas va biz biznesni to‘liq sistemalashtirish jarayoniga o‘tganmiz. Bu ancha xavfsiz, samarali va ishonchli yo‘ldir. 

Barcha filiallarda mahsulot va xizmat ko‘rsatish sifatini qoniqarli ushlab turish bu faoliyatingizni kengaytirishdagi eng mashaqqatli nuqtalardan biridir. Barcha restoranlarni bitta nuqtada birlashtirish faoliyatini nazoratda ushlab turish uchun albatta sizga yaxshi biznes strategiyasi va ish boshqarish sistemasi, operatsion boshqaruv zarur bo‘ladi.
 
**Kadrlarni tanlash.** Bizning guruhimizga biror bir muhim ish o‘rinlariga ishchilarni yollashda men har doim o‘zim shaxsan suhbatga chaqiraman. Birinchi taassurot bu juda muhim. Menga odamlar bilan ishlash, ular bilan muloqot qilish juda yoqadi. Agarda ushbu sohadan ketib umuman boshqa yo‘nalishga ishlash zarur bo‘ladigan bo‘lsa, o‘ylaymanki men kadrlar tayyorlash agentligini ochgan bo‘lar edim. 

![maqola6.png](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola6_827bf699e0.png)

Men uchun kompaniyadagi ishchilar juda muhim ahamiyatga ega. Chunki mijoz bilan yuzma-yuz keluvchi aynan ular va barcha tashrif buyuruvchilar bizga aynan ular orqali baho berishadi. Men ishchilarda professionalism, o‘z kasbiga muhabbatni va xushmuamalikni qadrlayman.

Ammo eng muhimi bu xodimning siz bilan bir jamoada bo‘lish va kompaniyani o‘sishiga bo‘lgan xohishi deb hisoblayman. Suhbat chog‘ida shularga katta ahamiyat berishga harakat qilaman. 

**Restoranlar sonining 14 taga yetishida va kengayotganligining asosiy siri ham bu kuchli jamoada deb hisoblayman. Siz bilan tengma teng mehnat qilayotgan, sizning g‘oyalaringizga ishonadigan va siz bilan birga ushbu ishtiyoqda yonadigan jamoa bilan siz har doim katta muvaffaqiyatga erisha olasiz.** 
 
**Raqobat**

Ko‘p odamlar bizni raqobatchilarimiz  yo‘q yoki kuchsiz deb o‘ylashadi, ammo bu noto‘g‘ri fikr. Toshkentda sushibarlari singari ko‘plab muassasalar mavjud, ehtimol ular bitta sotuv nuqtasiga egadir, lekin umumiy hisobda ular kamchilik emas va ular albatta biz bilan raqobatlashadi. Va bu juda yaxshi, biz o‘z standartlarimiz va sifatimizni nazorat qilamiz, chunki biz mehmonlarimizni qadrlaymiz.

Men uchun katta yoki kichikligining farqi yo‘q, har qanday raqib meni rag‘batlantiradi. Har qanday raqib bo‘lganda siz yangi g‘oyalar va biznesni yana-da kuchaytirish istagi bilan yonasiz. 
 
**Yaponamamaʼning kelajakdagi rejalari va yangi loyihalar** 

Yaponamama guruhi bir qator yangi loyihalarni taqdim qilishni rejalashtirigan. Bizning g‘oyalarimiz juda ko‘p va ularni yo‘lga qo‘yish ishtiyoqi bilan harakat qilmoqdamiz. 

Pandemiya paytida jamoam va men **Mayor Tayyor** yangi loyihamizni ishga tushirdik - bu Toshkentdagi birinchi guruch burgeridir va men barchaga buni sinab ko‘rishni maslahat beraman, ayniqsa semirishdan qo‘rqadiganlar) avgust oyida biz birinchi bo‘limimizni ochmoqdamiz. Shuningdek, biz har bir tumanda ushbu loyihaning shaxobchalarini ochib, ochlikka qarshi kurashishni rejalashtirmoqdamiz. 

![maqola5.png](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola5_8079670738.png)

Yaponamarketʼning bu ikkinchi loyihasi - bu baliq ovlash do‘koni, yaqinda biz **Ribalove** do‘konining eshiklarini ochamiz. U yerda bizning loyihalarimizda ishlatiladigan barcha mahsulotlarni topish imkoni mavjud bo‘ladi. Shuningdek, yarim tayyor mahsulotlar va zudlik bilan tayyorlanadigan kechki ovqatlar taqdim etiladi.

 Eng so‘ngi ishga tushirilgan yangi loyihalarimizdan biri bu mashhur kuksi sho‘rvalarini yetkazib berish xizmati **«Nesu-Kuksu»** loyihasi bo‘ldi. Bunda siz kuksi taomini yetkazib berish xizmati orqali buyurtma berishingiz mumkin. Shuningdek, ushbu taom bilan yeyishga mo‘ljallangan ayrim mahsulotlar ham sizga taklif etiladi. 
Bir oy ichida biz **"Keyzen"** deb nomlangan yuqori sinf uchun mo‘ljallangan sushi-barini ochamiz. Bu premial restoranlar bilan raqobat qila oladigan o‘ziga xos konsepsiyaga ega yangi ko‘rinishdagi restoran bo‘ladi. 
 
**Ushbu sohada faoliyat yuritishni istaganlar uchun eng asosiy 3 ta maslahatim:** 

- 24/7 doimiy harakatda bo‘lish 

- O‘z qaror va maqsadlarida qatʼiylik
 
- Doimiy izlanish va o‘qish. Hamisha transformatsiyada bo‘lish 



**Евгений Пак. 30 ёшда. Yaponamama тармоқли ресторанлари асосчиси ва бошқарувчи директори. Шунингдек “NesuKuksu”, “Mayyor Tayyor”, “Ribalove” ва “Yapona Market” лойиҳалари асосчиси. Актив ҳаёт тарзи юритувчиси, теннис ва бокс иштиёқманди ва доимий шуғулланувчиси. Саёҳатчи. Мақсади дунёга машҳур йирик рестораторлар қаторидан жой олиш. Рестораторлик соҳасининг серқирра эканлигини ва турли йўналишларни ўз ичига олишини ёқтиради. Асосан инсонлар билан ишлаш улар билан мулоқот қилиш унга завқ бахш этади.**  
 
**Yaponamama бренди қандай яралган** 

Мен ўз фаолиятимни 2012 йил Тошкентдаги ресторанларга маҳсулот етказиб беришдан бошланганман. Ўша пайтлари Япон ошхонаси ва шунга алоқадор таомлар учун имбир, вассаби, ласос каби маҳсулотларни Олмаота шаҳридан поездда олиб келардим. Олдинига 10-20 кг юкдан бошлаган бўлсам, вақт ўтиши билан 2014-йилга келиб буюртмалар ҳажми 100 -150 кг дан ошиб кетган. Маҳсулотларни тарқатгандан кейин уларнинг пулларини йиғиш менга жуда мушкул бўлар эди ва ҳар сафарги бундай қийинчиликлар менга ушбу бизнес билан ўзим шуғулланишимга ва ўз ресторанимни очишга туртки бўлди. 

![maqola2.png](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola2_18d2d15dfd.png)

Шу тариқа менда Япон ошхонаси таомларини тайёрловчи «суши-бар» очиш ғояси туғилди. Олдинига ушбу ишни етказиб бериш хизмати орқали бошлашни қарор қилдим. Аввалига кўпчилик ушбу ғояни ўхшашига қаршилик билдирди. Япон ошхонасини ёқтирувчилар, шу жумладан гуруч ейишни хоҳловчилар жуда камлигини ва одамлар бунга ҳали тайёр эмаслигини кўпчилик таъкидлади. Аммо, ушбу қаршиликлар менда ғоямни амалга оширишга ва бунинг барчаси муваффақиятли бўлишини аввало ўзимга исботлаш учун турки бўлди. 

2014-йил декабрь ойида суши ва ролл етказиб бериш хизмати «Yaponamama»ни ташкил этдик. Ушбу ишни мен акам билан шерикликда бошлаганмиз. У менга ошхона ишлари бўйича тўлиқ кўмак берган ва уни тўғри йўлга қўйишга ва таомлар билан шуғулланишга масъул эди. Мен эса кўпроқ ташкилий ишларни ўз бўйнимга олганман. Аммо бироз вақтдан кейин ўз шахсий муаммолари туфайли акам бу ишдан чиқиб кетган ва мен барчасини ўзим давом эттиришим зарур эди. Ўша пайтда мен таомлар тайёрлаш жараёнидан умуман йироқ эдим ва ҳеч қандай тушунчам йўқ эди. Аммо барчасини қўлга олиб давом эттиришга ҳаракат қилдим. Ҳар бир маҳсулотни ва таом турларини синчковлик билан ўрганиб чиқдим. Ўша пайтда 3 кишидан иборат жамоамиз билан ушбу қийин вазиятдан чиқиб кетдик ва ушбу шерикларим билан биз бугунги кунгача фаолият юритиб келмоқдамиз. 
 
**Бизнесни бошлашдаги муаммолар**

![maqola3.png](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola3_690471539d.png)

**Кадрлар муаммоси.** Бизнесни йўлга қўйишда албатта бир қатор муаммоларга дуч келганмиз. Ҳар қандай бошланғич бизнес сингари биз ҳам вақт, малакали одамлар ва пул етишмаслиги муаммосига дуч келганмиз  Аввало, ҳар бир ишни устуни бу яхши кадрлар ҳисобланади. Биз ишни бошлаганда ва кенгаётганда ҳар доим кадрлар муаммосига дуч келамиз. Сиз учун зарур кўникмаларга эга ва қадриятлари сизники билан тўғри келадиган кадрларни топиш жуда мураккаб. Бунинг учун уларни тайёрлаш ва қайта ўқитиш ўз мақсадларингизни аниқ тушунтириш зарур. Ҳозирги кунда бизнинг ишчиларимиз 1000 га етганлиги ва доимий кадрлар тайёрлаш зарурияти бўлганлиги туфайли **биз Yaponamama кадрларни тайёрлаш академиясини йўлга қўйиш арафасидамиз.** Бу бизга ички кадрларни тайёрлаш ва зарур кўникмаларни ўргатиш учун яхши зинапоя бўлади.

**Бошланғич капитал.** Бизнесда молия албатта муҳим роль ўйнайди. Ўз тадбиркорлик фаолиятингизни бошлаётганда барча молиявий харажатларни олдиндан яхши сарҳисоб қилиб чиқиш зарур. Яхши бошланғич капитал бизнесни ўстиришга ва мустаҳкам пойдевор қилишга жуда катта ёрдам беради. Иш давомида албатта кредитлар олишга тўғри келган ва уларнинг фоизларини тўлаш ва ўз вақтида қайтариш ўзига яраша қийинчиликларни туғдирган. Ҳозирги кунда тажрибадан келиб чиқиб биз буни аниқ ҳисоб китоблар ва молиявий ҳисоботлар асосида амалга оширамиз ва банклар билан ҳамкорликда фаолият юритиб келмоқдамиз. 
 
 
**Бизнесни кенгайтириш жараёни, етказиб беришдан ресторан очишга ўтиш**

![maqola4.png](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola4_d503aad0b3.png)

Биз ишни бошида хатарни камайтириш ва маҳсулот билан одамларни яхшироқ таништириш учун фақат етказиб бериш хизматини йўлга қўйганмиз. Одамлар муҳаббати ва ишончини қозонганимиздан сўнг 20 кишилик сиғимга эга илк филиалимизни очганмиз.

Ташриф буюрувчилар ишончини қўлга киритганимиздан кейин биз секин аста кенгайишни бошладик ва ҳар йили яна битта янги филиал очишни йўлга қўйдик. Филиалларни кенгайтириш бизда ўтган йили айни пандемия даврида кескин кучайди ва бир йил ичида биз яна 5 та янги филиал очишга муваффақ бўлдик. Шу тариқа **ҳозирги кунда Yaponamama 14 та филиалга эга ва яна 4 та филиал ташкил этилиш арафасида. ** Бу албатта катта куч ва етарли билимни талаб этади. Лекин энг асосийси, сиз ўз қилаётган ишингизни севишингиз, унга муҳаббат билан ёндашишингиз ва мақсадларингизни аниқ қўйиб, фақат ишонч билан ҳаракат қилишингиз зарур.
 
Бизнесни кенгайтиргандан кейин албатта уни бошқарув стратегияси ҳам аста секин ўзгара бошлайди. Бизда асосан оилавий бизнес бўлганлиги туфайли кўп жойларда ўзим яхши таниган ва ишонган инсонлар билан ишлайман. Бу ерда инсоний фактор катта роль ўйнайди. Аммо ҳозирги кунда бу етарли эмас ва биз бизнесни тўлиқ системалаштириш жараёнига ўтганмиз. Бу анча хавфсиз, самарали ва ишончли йўлдир. 

Барча филиалларда маҳсулот ва хизмат кўрсатиш сифатини қониқарли ушлаб туриш бу фаолиятингизни кенгайтиришдаги энг машаққатли нуқталардан биридир. Барча ресторанларни битта нуқтада бирлаштириш фаолиятини назоратда ушлаб туриш учун албатта сизга яхши бизнес стратегияси ва иш бошқариш системаси, операцион бошқарув зарур бўлади.
 
**Кадрларни танлаш.** Бизнинг гуруҳимизга бирор бир муҳим иш ўринларига ишчиларни ёллашда мен ҳар доим ўзим шахсан суҳбатга чақираман. Биринчи таассурот бу жуда муҳим. Менга одамлар билан ишлаш, улар билан мулоқот қилиш жуда ёқади. Агарда ушбу соҳадан кетиб умуман бошқа йўналишга ишлаш зарур бўладиган бўлса, ўйлайманки мен кадрлар тайёрлаш агентлигини очган бўлар эдим. 

![maqola6.png](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola6_827bf699e0.png)

Мен учун компаниядаги ишчилар жуда муҳим аҳамиятга эга. Чунки мижоз билан юзма-юз келувчи айнан улар ва барча ташриф буюрувчилар бизга айнан улар орқали баҳо беришади. Мен ишчиларда профессионализм, ўз касбига муҳаббатни ва хушмуамаликни қадрлайман. Аммо энг муҳими бу ходимнинг сиз билан бир жамоада бўлиш ва компанияни ўсишига бўлган хоҳиши деб ҳисоблайман. Суҳбат чоғида шуларга катта аҳамият беришга ҳаракат қиламан. 

**Ресторанлар сонининг 14 тага етишида ва кенгаётганлигининг асосий сири ҳам бу кучли жамоада деб ҳисоблайман. Сиз билан тенгма тенг меҳнат қилаётган, сизнинг ғояларингизга ишонадиган ва сиз билан бирга ушбу иштиёқда ёнадиган жамоа билан сиз ҳар доим катта муваффақиятга эриша оласиз.** 
 
**Рақобат**

Кўп одамлар бизни рақобатчиларимиз  йўқ ёки кучсиз деб ўйлашади, аммо бу нотўғри фикр. Тошкентда сушибарлари сингари кўплаб муассасалар мавжуд, эҳтимол улар битта сотув нуқтасига эгадир, лекин умумий ҳисобда улар камчилик эмас ва улар албатта биз билан рақобатлашади. Ва бу жуда яхши, биз ўз стандартларимиз ва сифатимизни назорат қиламиз, чунки биз меҳмонларимизни қадрлаймиз.

Мен учун катта ёки кичиклигининг фарқи йўқ, ҳар қандай рақиб мени рағбатлантиради. Ҳар қандай рақиб бўлганда сиз янги ғоялар ва бизнесни янада кучайтириш истаги билан ёнасиз. 
 
**Yaponamama'нинг келажакдаги режалари ва янги лойиҳалар**

Yaponamama гуруҳи бир қатор янги лойиҳаларни тақдим қилишни режалаштириган. Бизнинг ғояларимиз жуда кўп ва уларни йўлга қўйиш иштиёқи билан ҳаракат қилмоқдамиз. 

Пандемия пайтида жамоам ва мен **Mayor Tayyor** янги лойиҳамизни ишга туширдик - бу Тошкентдаги биринчи гуруч бургеридир ва мен барчага буни синаб кўришни маслаҳат бераман, айниқса семиришдан қўрқадиганлар) август ойида биз биринчи бўлимимизни очмоқдамиз. Шунингдек, биз ҳар бир туманда ушбу лойиҳанинг шохобчаларини очиб, очликка қарши курашишни режалаштирмоқдамиз. 

![maqola5.png](https://biznesrivoj-images.s3.eu-north-1.amazonaws.com/maqola5_8079670738.png)

Японамаркет'нинг бу иккинчи лойиҳаси - бу балиқ овлаш дўкони, яқинда биз **Ribalove**дўконининг эшикларини очамиз. У ерда бизнинг лойиҳаларимизда ишлатиладиган барча маҳсулотларни топиш имкони мавжуд бўлади. Шунингдек, ярим тайёр маҳсулотлар ва зудлик билан тайёрланадиган кечки овқатлар тақдим этилади.

Энг сўнги ишга туширилган янги лойиҳаларимиздан бири бу машҳур кукси шўрваларини етказиб бериш хизмати **«NESU-KUKSU»** лойиҳаси бўлди. Бунда сиз кукси таомини етказиб бериш хизмати орқали буюртма беришингиз мумкин. Шунингдек, ушбу таом билан ейишга мўлжалланган айрим маҳсулотлар ҳам сизга таклиф этилади. 

Бир ой ичида биз **"KEYZEN"** деб номланган юқори синф учун мўлжалланган суши-барини очамиз. Бу премиалресторанлар билан рақобат қила оладиган ўзига хос концепцияга эга янги кўринишдаги ресторан бўлади. 
 
**Ушбу соҳада фаолият юритишни истаганлар учун энг асосий 3 та маслаҳатим:** 

- 24/7 доимий ҳаракатда бўлиш 

- Ўз қарор ва мақсадларида қатъийлик 

- Доимий изланиш ва ўқиш. Ҳамиша трансформацияда бўлиш 
 



Yevgeniy Pak. 30 yoshda. Yaponamama tarmoqli restoranlari asoschisi va boshqaruvchi direktori. Shuningdek “NesuKuksu”, “Mayyor Tayyor”, “Ribalove” va “Yapona Market” loyihalari asoschisi. Aktiv hayot tarzi yurituvchisi, tennis va boks ishtiyoqmandi va doimiy shug‘ullanuvchisi. Sayohatchi. Maqsadi dunyoga mashhur yirik restoratorlarqatoridan joy olish. Restoratorlik sohasining serqirra ekanligini va turli yo‘nalishlarni o‘z ichiga olishini yoqtiradi. Asosan insonlar bilan ishlash ular bilan muloqot qilish unga zavq baxsh etadi.  

Евгений Пак. 30 ёшда. Yaponamama тармоқли ресторанлари асосчиси ва бошқарувчи директори. Шунингдек “NesuKuksu”, “Mayyor Tayyor”, “Ribalove” ва “Yapona Market” лойиҳалари асосчиси. Актив ҳаёт тарзи юритувчиси, теннис ва бокс иштиёқманди ва доимий шуғулланувчиси. Саёҳатчи. Мақсади дунёга машҳур йирик рестораторлар қаторидан жой олиш. Рестораторлик соҳасининг серқирра эканлигини ва турли йўналишларни ўз ичига олишини ёқтиради. Асосан инсонлар билан ишлаш улар билан мулоқот қилиш унга завқ бахш этади.  

Сўнгги янгиликлар

Валюта

Энг машҳур

Сиз интернетда қайси йўналиш бўйича онлайн курсларда таҳсил олишни хоҳлаган бўлардингиз?